Seguidores e seguidoras

sábado, 29 de septiembre de 2012

Lobadiz

    Pues va otra entrada sobre aves. Y tenéis que perdonarme aquellos de vosotros que esperábais más variedad  de "Bichos". Podéis creerme que mi idea inicial era bien diferente, pero como he explicado en la entrada de Aniversario, la compra de ópticas de gran zoom me inclina a realizar entradas centradas en la ornitología. De verdad que tengo muchas ganas de publicar cosas de herpetología, entomología o botánica, pero el tiempo no es como el chicle y tengo que escoger prioridades. Y ahora mismo son las aves, lógicamente, después de gastarme la pasta en el 300.

 El Monte de Lobadiz es un área de praderas litorales arenosas y brañas de diferente tipo, localizadas en la costa ferrolana, a caballo entre la laguna de Doniños y el carrizal de San Xurxo. En sus alrededores encontramos una buena riqueza de hérpetos, por ejemplo, que incluye una pequeña pero sorprendente población de Culebra de escalera (Rinechis scalaris), aislada del resto de su distribución gallega y que nos trae de cabeza a los herpetólogos locales.


  Pero Lobadiz destaca por ser un lugar idóneo para la observación de aves migratorias. Hoy fuí por allí a intentar fotografiar una pequeña cuenta pendiente que tenía...


   La mayor parte de su superficie, como he dicho, se corresponde con zonas desarboladas de "braña" (con este término, poco preciso, es como denominamos en Galiza a los brezales).


  También cuenta con varios pinares de repoblación de Pinus radiata y Pinus pinaster. Teniendo en cuenta  el triste panorama forestal de la comarca, donde el Eucalipto ocupa de manera casi absoluta el suelo del monte, casi se agradecen estos parches de pinar. Porque, hay que decirlo, son ciertamente interesantes para la fauna.


   No obstante, lo más importante de Lobadiz son las brañas y praderas litorales. Hace un par de años, hicimos desde la Sociedade Galega de Historia Natural una serie de alegaciones contra la reforma del monte de Lobadiz, ante el peligro de desaparición de estos hábitas peculiares por un proyecto de reforestación con pinar. Pero no han valido de mucho.....


  Las conocidas hileras de pinos jóvenes ya aparecen en la mayor parte del monte de Lobadiz. Únicamente se han salvado las áreas más arenosas o las más húmedas. Queda el consuelo de que la repoblación, al menos, no se ha hecho con el "innombrable", sino con pinos (los que he identificado eran P. pinaster). Si salen como las anteriores ganaremos, por lo menos, unas hectáreas de buen hábitat forestal. En fin....


  Un motivo más para aprovechar, mientras dure, la riqueza faunística asociada a las áreas abiertas. Bueno, a éste le va a dar igual esto de la repoblación:

 Pito real (Picus viridis)

    Los que sí van a desaparecer van a ser los paseriformes más característicos de estos espacios costeros, como  la Tarabilla norteña (Saxicola rubetra), a la que, por fin, pude sacar una foto decente (que bicho más desconfiado!). Sólo pude localizar dos ejemplares en toda la zona.

Tarabilla norteña (Saxicola rubetra)

 Su pariente, la Tarabilla común (Saxicola torquata) es mucho más común y, por supuesto, nidificante . De hecho es de las aves más abundantes en cualquier área de matorral bajo del país.


    Por todos lados se hacían notar los grupos familiares de Buitrón (Cisticola juncidis). Este diminuto pajarillo tiene una estación reproductora inusualmente prolongada. Desde Marzo hasta Agosto es posible verlos atareados en las ocupaciones propias de la cría. Este año incluso he observado alguno llevando ceba a primeros de Septiembre. Con tal vitalidad sexual resulta difícil entender como se ha quedado en esos exiguos diez cm. de dicharachera simpatía...

  Buitrón (Cisticola juncidis)

Todavía se pueden ver los últimos Alcaudones e la temporada, todos jovenes. Supongo que de los nuestros pues, por lo que he leído, no se aprecia paso de la especie en la costa occidental.

Alcaudón dorsirrojo (Lanius collurio), juvenil

  También levanté, de repente, una Codorniz (Coturnix coturnix). No había visto nunca una en treinta años de "profesión" y, desde que tengo el Tamron, he visto una familia completa y el ejemplar de hoy. Cosas que pasan... (esta vez no hay foto como la otra vez: Codornices).

Los que han llegado han sido los primeros Bisitas comunes (Anthus pratensis). Observé grupitos de entre 3 y 10 ejemplares.

 Bisbitas comunes (Anthus pratensis)

Un Gavilán (Accipiter nisus) pasaba por allí, asustando a todo pajarillo viviente. Estaba a contraluz, pero después de pasar por el laboratorio, casi parece una foto...

Gavilán (Accipiter nisus)

   A los pies de Lobadiz, se encuentran las islas Gabeiras. Un buen refugio para las aves marinas, donde anidan Gaviotas (Larus michahellis, como mínimo), Cormoranes (Phalacorocrax aristotelis), Paíños (Hydrobates pelagicus) y no sé si lo habrán hecho también las Pardelas (Calonectris diomedea). Igualmente fano outras aves terrestres escasas pola zona, como o Andoriñón (Apus melba) e, ata non hai moito, facíao tamén a Gralla pequena (Corvus monedule). Ésta última non sei se está extinguida.


 Y más al fondo, mirando en dirección sur, la ciudad de A Coruña. Y me niego a utilizar la palabra "bonita" para una ciudad gallega... (son todas horribles, por Dios! porque, entonces, cómo calificamos a las ciudades del Este de Europa?)


 Y con esta foto, toda una premonición de mi próximo e inminente viaje, os dejo hasta la próxima.

7 comentarios:

  1. Ola Xabi,
    un par de cousas...
    Nas Gabeiras tamén crían (ou criaban)os Apus melba.
    A prantación de Piñeiros eu vexo que é unha "burrada", primeiro pola gran extensión que colleron e segundo por ser a uns a 5 m. como están, porque van facer un pinar moi pechado, non me gusta nadiña de nada, non sei que biodiversidade van "favorecer"

    ¿Non viches Mazaricos? Hai anos os rapaces de por alí os "pescaban". Cravaban un pao na terra cun sedal e miñoca. Supoño que tamén caerían Chorlitos etc...
    Moi boa entrada,
    apertas...
    Paco Girón

    ResponderEliminar
  2. Olá Paco:

    Esquecín comentar o dos A. melba, tés razón. Xa está modificado o texto.

    Sobre a repoboación de piñeiros, eu comentaba que "se sae como as anteriores" gañábase un espazo forestal interesante. Non pretendín dicir que estaba ben (de feito eu fixen unha parte da alegación, sobre todo orientada a conservar as brañas!). Non me fixei na distancia entre os pés sementados, a verdade. Simplemente pensaba nos pinares de P.radiata que hai pola zona e que, certamente, están moi ben para aves forestais.

    Haberá que esperar uns anos para ver como queda finalmente. E non podemos esquecer que a maior parte da superficie plantada era toxeira costeira. As cousas como son.

    Un abrazo, Paco.

    ResponderEliminar
  3. Esquecía responder á túa pregunta!

    Non, non vin Mazaricos. Creo que un día xa faláramos diso que me contas. Ti coñeces mellor o lugar pero, na miña opinión, debía de tratarse de Mazaricos chiadores (N. phaeopus) claramente. Desde logo todos os Mazaricos que teño visto por alí foron sempre esta especie.

    O hábitat de Lobadiz non me parece demasiado favorábel para N. arquata.

    ResponderEliminar
  4. Boas meu
    Con respecto ás cobras de escaleira poidoche decir que hai uns 10 anos constatei a sua presenza do castro de Espasante, durante as intervencións arqueolóxicas do ano 2001.
    Como responsable de loxística e ''marrones varios'' tiven que sacar un par delas do entorno para impedir a desbandada do persoal femenino.
    A mais grande andaba nos buratos da Pedra Formosa e poidoche decir que si ben conseguimos sacala con vida, etivo nuntris de pasar a mellor vida pola súa agresividade.

    ResponderEliminar
  5. Buf, de confirmarse iso que me contas trataríase dalgo extraordinario, Eloi!A noticia herpetolóxica do ano, sen dúbida.

    Pero antes de nada ¿estás seguro de que eran Cobras de escaleira? Se tes dúbidas podes consultar fotos na rede de Rinechis(ou Elaphe) scalaris (adultas e xóvenes) e de Coronella austriaca.

    No Golfo ártabro a presenza dete ofidio é algo que nos ten tolos aos herpetólogos, como dicía na entrada. Pero non é tan raro, pois debido a certos condicionantes climatolóxicos aquí aparecen algúns hérpetos moi mediterráneos como o Lagarto arnal (Timon lepidus)e a Cobra lagarteira merdional (Coronella girondica), que teñen na zona o límite norte da súa distribución na costa galega.

    Pero Espasante xa está en plena zona de influenza cantábrica, un área moito máis pobre en cantidade e diversidade de répitiles. As particularidades que se dan por alí converten esa presenza da Scalaris nunha cousa extraordinaria. E ti falas de dous individuos atopados, ademáis.

    Que conste que recentemente foron atopadas poboacións de réptiles en localidades asombrosas. Acaban de descubrirse dúas poboacións da rarísima Cobra de Esculapio (Elaphe longissima) en lugares que contan con ruínas romanas, se non estou errado, moi próximas a Galiza.

    Voullo comentar a Pedro Galán e Martiño Cabana que probablemente han querer falar contigo.

    Desde logo pídoche que confirmes esa identificación con fotos na rede, porfa. É moi importante!

    Unha aperta.

    ResponderEliminar
  6. Mira que che digo. As veces falas de memoria e se che vai a cabesiña ...
    En realidade estabamos a falar de 2 cobras bastardas.
    Coor gris fume, ou olivaceo e arcos ciliares moi marcados. Vaia o que se di cara de mala ostia.
    Perodoa por poñerche o caramelo na boca. O peror é que ainda non hai moito tempo falando cun colega non dubidei na identificación e agora vou e poño o carro diante dos bois.
    Disculpiñas

    ResponderEliminar
  7. Pois paréceme a min que volves trabucarte, Eloi. Se a Cobra de escada era algo extraordinario, o da Bastarda xa é literalmente imposíbel agás que se tratase dunha solta por parte dun particular. Opción ésta última bastante pouco probábel, tamén.

    Xa non teño dúbidas de que o que viches foron dous exemplares de Cobra de colar (Natrix natrix). Os exemplares adultos e de certa idade poden amosar un notable parecido co Cobregón (Bastarda), debido á súa cor verdosa uniforme (sen colar nin manchas ningunhas) e o seu tamaño (poden chegar a superar o metro de lonxitude e ser bastante grosas).

    Lembro, sendo un chaval, que víramos unha serpe en San Pedro de Leixa e a déramos tamén por Bastarda. Eses erros de identificación solucionáronse coa compra de guías de campo, onde veñen as distribucións das diferentes especies e moitos rasgos de identificación.
    Agora hai un montón de publicacións extraordinarias, que soen ser bastante careiras, por certo..

    Unha aperta.

    ResponderEliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos