Seguidores e seguidoras

miércoles, 23 de abril de 2014

Atlas de aves reproductoras de España (modificada)

   NOTA: Yo jamás he tenido mayor problema en pedir disculpas cuando considero que me he equivocado (otros no pueden decir lo mismo). Ni tampoco en matizar o modificar aquello que por un motivo u otro ha sido malinterpretado o ha provocado un efecto diferente al buscado.
  Esta mañana nos encontrábamos en Valdoviño con Pablo Gutiérrez y, sinceramente, me dió mucha pena verlo tan afectado (que no enfadado) por mi entrada. Como le tengo mucho aprecio voy a hacer mías sus palabras y a modificar algunas expresiones que, reconozco, resultan un poquillo desagradables. Porque cuando uno es de naturaleza crítica siempre va a recibir lo propio por parte de la parte contratante, digo criticada. Pero mi intención es siempre la crítica contructiva, nunca jamás la ofensa, como puede acabar resultando a veces por culpa de las prisas o de no medir bien las palabras. Pero de verdad que me impactó la buena actitud de Pablo y las buenas intenciones que siempre tiene. Lamentablemente uno no dispone del carácter tranquilo y apacible de los Damián, Toñete o el propio Pablo; pero siempre estamos a tiempo de rectificar las formas. Un abrazo e grazas por ser como és, Pablo.

ENTRADA

 Si en 2005 se inciaba el trabajo para actualizar la distribución de nuestros anfibios y reptiles (Atlas de hérpetos de Galiza), me he llevado una gran alegría al enterarme que se va a realizar lo propio con respecto a las aves que se reproducen en el estado español. Este Atlas será coordinado por la SEO a nivel estatal y por la SGO a nivel nacional (Atlas aves SEO). Una buena noticia para todos los que deseamos información sobre nuestra fauna reproductora, y no sólo sobre rarezas, que es lo que está haciendo furor últimamente.

  Porque, y tengo que decirlo o exploto, al consultar en la página web de la SEO el índice de cobertura de cuadrículas asignadas por ahora en Galiza y la lista de colaboradores gallegos, me caía el alma al suelo. Sabía que este tipo de trabajos no gozan de la participación que se supondría dada la fuerte implantación de la "ornitología", mucho mayor que la que tiene otros campos como la entomología o la herpetología. Pero cuando ví la raquítica colaboración de los aficionados que me quedé atónito.

 Verderón común (Carduelis chloris)

    Así que ya me he apuntado varias cuadrículas para realizar con el llamado "método general". Una metodología bastante más cómoda que la que realizamos en el programa SACRE de aves comunes.Porque en el SACRE se busca información cuantitativa para lograr resultados sobre densidades y otras cosas muy interesantes, pero que suponen un esfuerzo distinto,...mayor. Y, en mi humilde opinión, una metodología muy complicada para Galiza, dada la estructura de nuestra población y la fragmentación y mezcla de nuestros hábitats, todos ellos muy poco "puros" o poco definidos.

  Esta semana he realizado ya mis primeras visitas a la primera cuadrícula que, como no podía ser de otra manera, se llama NJ62. Valdoviño, vamos.

 Chochín (Troglodytes troglodytes)

   Los criterios para confirmar los diferentes grados de cría vienen a ser los conocidos. Cría posíble, cría probable e cría confirmada, en función de las características de la observación, con una puntuación que va desde 1 (un ejemplar observado en época reproductora y en hábitat posible de cría) hasta 16 (nido con pollos) . Así, por ejemplo, el Chochín cantando de la foto anterior supondría una categoría 2 (macho cantor) dentro del grado A o Cría posible. La pareja de Camachuelos de la siguiente foto entraría ya en el grado B o cría probable, con la categoría 3.

 Camachuelo (Pyrhula pyrhula), pareja

 Y esta hembra de Mirlo, que porta una deliciosa oruga, sería considerada ya como un indicio de cría confirmada o grado C, con la categoría 14.

 Mirlo común (Turdus merula), hembra llevando ceba

  Como siempre, habrá que recorrer los diferentes hábitats de la cuadrícula (de 10x10 km). Uno debe conocer bien la zona. Eso será una ayuda importante para la deteccción de ciertas especies más escasas o de hábitat más selectivo. En los pinares de trasduna en Valdoviño podremos encontrar aves que serán difíciles de observar fuera de ahí, como el Zorzal charlo (Turdus viscivorus) o el Bisbita arbóreo (Anthus trivialis)

 Pinares de repoblación (Pinus pinaster) sobre dunas grises

  Aprovecho para dar una posible mala noticia. Aunque todavía no me lo acabo de creer, parece que ha vuelto a pasar algo parecido a 2012. Si entonces una desbrozadora que limpiaba cunetas acabó con el único nido conocido de Buscarla pintoja (Locustalla naevia), quizás haya vuelto a pasar lo mismo.
   Todavía no lo he confirmado, pero la siega de prado llevada a cabo en dos parcelas adyacentes al emplazamiento del nido  localizado este año en Taraza, parecen haber puesto a la pareja de Buscarlas pies en polvorosa. Vamos a ser optimistas y pensar que simplemente se trata de un comportamiento extremadamente huidizo durante el momento de la puesta, pero son tres visitas sin observaciones de la especie desde que se realizó esta siega (marcada en rojo en la imagen). Ay, ay, ay....otra vez no, por favor...


  En fin, que vamos a tener mucho trabajo esta Primavera con el Atlas de la SEO.  Algunos por lo menos. Porque la zona de Ferrol va a ser cubierta por este que escribe, aunque la tenga que hacer toda yo solito. A los de fuera os animo a colaborar. Hace unos días, Daniel comentaba lo deseable que sería disponer de información naturalista de varias décadas atrás. Entonces no existía tal cosa por aquí, pero ahora que si la hay, que contamos con asociaciones, información de todo tipo, documentación, equipamiento y ópticas, referencias de grandes expertos,..etc y que aún así la gente no participe en algo tan importante es una auténtica pena y difícilmente explicable.

35 comentarios:

  1. Hola Xabier, a mi también me ha sorprendido tan poco colaborador y tanta cuadrícula libre, ¡pensaba que me iba a quedar sin ninguna! Eso sí, en mi zona los sitios clásicos de pajareo, que suelen ser por supuesto de los más interesantes, estaban todos pillados nada más publicarse en la página de SEO. La verdad que 60 recorridos de 15 minutos en cuatro años por la zona donde se mueve cada uno creo que no cuesta mucho...

    ¡Un saludote!

    Carlos Antón

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Perdona que non te contestara antes, Carlos. Pero fíxate que eu falaba de participar có método xeral, que é case, como lle decía a Sergio, unha prospección libre" ou, digamos, que che dá máis independencia. A metodoloxía que mencionas é a que se correspón coa cobertura "cuantitativa" (máis parecida ao Sacre). Tamén me gostaría facer algunha cuadrícula con ese método, pero no dispoño do tempo necesario.
      Unha aperta e grazas por comentar.

      Eliminar
  2. Home.., soprender sorprender..
    xa sabes como vai o da participacion cidada en cousas deste estilo. A participacion nos Atlas nos que eu andiven metido non superou unha ducia de persoas (refirome a traballo denso).
    E coa SEO non sei se e que o tema empresa influe ou non.

    Cesar

    ResponderEliminar
  3. Ola meu! Grazas polo post.

    Eu teño dúbidas razoables acerca da miña participación neste atlas, xa que ando inmerso no AvesGalicia 2014. Quizais o ano que ven, ou en 2016, poida cubrir satisfatoriamente algunhas grellas UTM para este interesante e necesario proxecto. A día de hoxe, participar suponme abrir outra carpeta, e non sei se poderei atender ben a todo. Ademais, os datos de AvesGalicia 2014 serán válidos para o Atlas, como puxen no Boletín 1 (ver: avesgalicia2014.wordpress.com).

    De todos xeitos, permíteme facer unha reflexión: cadaquén é libre de participar onde queira, como queira e cando queira. Algúns participan neste enorme puzle que é o coñecimento das aves galegas poñendo unha peciña en forma de citas de aves raras, outros con leituras de anelas, ou buscando aves colisionadas con vidros, ou contando aves fronte a cabos, ou facendo transectos, ou enviando citas ao NOG, ou procurando aves mortas nas praias, ou escribindo en Galiciaves... e outros (poucos) facendo cuadrículas para o Atlas ou para AvesGalicia 2014. Dá o mesmo. Para min o importante é que se dean a coñecer esas observacións ao público. E para este atlas, abofé que haberá tempo para que a xente se vaia unindo, quedan varios anos por diante. Eu mesmo animei aos meus compañeiros no Grove para que "cuadriculeen", aínda que eu de momento non o poida facer.

    Remato dicindo que todos temos o dereito de pataleta. A min gustaríame que a cobertura de AvesGalicia 2014 fose maior. Pero é o que hai, eu non podo cambiar á xente. O que podo facer é seguir aí, traballando, e pedir educadamente que a xente arrime o ombreiro. E quizais algún día esa persoa que só busca rarezas, ou só le anelas, ou só busca aves colisionadas con vidros, ou só conta aves fronte a cabos, ou só fai transectos, ou só envía citas ao NOG, ou só procura aves mortas nas praias, ou só escribe en Galiciaves, remate por pedir unha UTM para este Atlas ou para AvesGalicia 2014.

    Desculpas pola chapa.

    Unha aperta, compañeiro,
    Damián

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Boas,
      Respondeu Damián antes de rematar e non vin a súa mensaxe.
      Tes razón, Damián, todo o mundo é libre de participar onde queira e os exemplos que pos son moi bos e son correctos pero se colles a xente que mira anelas, as que buscan "orilladas", as que participan en AvesGalicia, ou as que participan no Atlas verás que realmente son moi poucos e que, habitualmente, son os mesmos (ti mesmo, escriben en GaliciaAves, buscas orilladas, coordinas o AvesGalicia, fas anuarios, participarás no Atlas, etc). É dicir, que o número de persoas que fan algunha desas actividades (aportando un volume interesante de datos) é moi pouca se a comparamos coas que buscan rarezas.
      E con isto non critico a busca de rarezas. É unha actividade chulísima e moi entretida. O que critico é que esta sexa a actividade que máis horas de persoal cualificado se fai en Galicia. E ademais con moita diferencia coas restantes. Logo, que a xente non se queixe de que o coñecemento das aves en Galicia é deficiente. Moitas zonas son prospectadas de maneira moi deficiente e só se coñecen algo por que hai uns poucos que se adican a patear toda Galicia vendo aves.
      Pero bueno, pode que este problema sexa similar a outras cousas que suceden na sociedade e sexa moi complicado solucionar, aínda que a proposta que fas de ir traballando coa xente pouco a pouco é unha posible solución.
      Unha aperta,
      Martiño

      Eliminar
  4. Boas,
    Ornitotelia (ornitoloxía + filatelia): dícese do coleccionismo compulsivo de observacións de especies de aves raras ou pouco frecuentes nun determinado lugar. Doenza que se acompaña habitualmente do uso abusivo de WhatsApp para comentar os logros entre outros ornitotélicos.
    Como ben di César, a min tampouco me sorprende. De feito sorprenderíame unha participación masiva. Penso que cada vez máis, a xente quere ver Telecinco no campo (cousas intrascendentes, moi visuales e espectaculares, etc) e cada vez hai menos persoas que fan cousas un pouco máis profundas no campo ou colaboran con proxectos de calado, entre os que os Atlas teñen a súa máxima expresión. Noutros países, cunha maior cultura, surxen proxectos de Citizen science continuamente e cun excelente resultado.
    Eu, ó comezar o ALVAR, tiña unha mentalizade moi aberta e que todo o mundo tivera a posibilidade de colaborar e axudar en todo o que puidera para que esta colaboración fora o máis agradable e fácil posible (resposta de consultas, base de datos persoais, etc). Ó final levei tantos paus e decepcións que penso que non compensou o traballo. De feito, o 95% das cuadrículas*especie do ALVAR foron enviadas por seis persoas (Pedro, Rafa, Anxos, Xabi Prieto e Manu e eu) e só o 5% (que son unhas 300 de 6000 cuadrículas*especie) foron enviadas por outras persoas. Nas aves hai máis xente pero a participación escasea bastante. Realmente é máis cómodo ir dar unha volta sen libreta de campo e ver catro gaivotas de non sei onde que ir anotando o que se vai vendo nunha carballeira ou nun prado que savbes que non vai a haber rarezas.
    Unha aperta,
    Martiño

    ResponderEliminar
  5. Ola Xabi, Martiño e demais: ben, o certo é que calquera de vós, cando queredes pasar un BO fin de semana disfrutando dos hérpetos, probablemente colledes o coche e ides á Lastra, ou a Verín, a ver hérpetos mediterráneos que non vedes todos os días, e non vos quedades horas e horas papando a mirar para as bocagei do muro do lado da casa que xa víchedes trescentas veces. Non sei se me explico...

    Que hai pouca participación e que sería desexable moita mais implicación social nestes proxectos é obvio, que vou dicir eu que son coordinador provincial. No Atlas de SEO, en Avesgalicia, no ALVAR, e en todo tipo de proxectos similares. Ata os equipos de fútbol quéixanse de que cada vez hai menos licencias e menos rapaces van ao campo... de fútbol!!! Así son as cousas, non na ornitoloxía, senón en xeral, sexamos un pouco menos maquiavélicos :)

    A ornitoloxía é un mundo moi amplo, tal e como comentou á perfección Damián. Que sería desexable mais participación? evidente, tendo en conta que a metodoloxía proposta supón un traballo extra igual a CERO para calquera persoa que saia a paxarear habitualmente. Pero non nos equivoquemos, todos estamos no mesmo barco. O traballo de milleiros de horas sentados nun cabo e mirando a ver se pasa algunha rareza, dalgúns deses "rarólogos" que non se implican, que tal e que cual, é por exemplo a única base científica sobre a que está a piques de declararse unha nova ZEPA no noso país. Os rarólogos que o único que lles interesa é ver aves raras, a través do seu Comité de Rarezas, son os que documentan gran parte da dinámica das nosas poboacións de aves, buscando e/ou observando aves extraordinariamente raras hai non tanto, como anduriña daurica, garza branca ou que sei eu, por poñer un par de exemplos.

    Repito, é obvio que sería desexable mais particpación en proxectos de conservación ou coñecemento, cousas así poden resultar frustrantes para os que nos adicamos a isto, pero unha persoa que sae ao campo a dar un paseo, sen libreta, coa única intención de ver catro paxaros, tamén está facendo conservación, aínda que non o creades. Ogallá houbese un millón de rarólogos en España, ou a décima parte en Galicia, Outro galo cantaría.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Non, Sergio. Ás veces vou a Verín, a Trevinca ou á Lastra a ver hérpetos pero á maioría das veces vou a Ordes, zona da Coruña, eucaliptais da Mariña lucense, etc (e outros heretólogos fan o mesmo, que conste). Atopei hérpetos nas 365 cuadrículas de Galicia e iso faise con días impresionantes por Ourense e con días horribles por zonas degradadas. Tódalas semanas, cando chego á casa de meus pais, vou ver as charcas que teño e sempre vexo o mesmo. Gústame ver hérpetos, sexan Helveticus sexan Pelobates. Que sexan raros non fai que me entusiasmen máis. De feito, odio buscar Psammodromus hispanicus por que está en lugares horribles pero teño que facelo para o ALVAR e non me queda outro remedio. Non sei, os herpetólogos somos así. É probable que sexa por que non temos rarezas como os ornitólogos pero non facemos o mesmo.
      E que "os rarólogos gran parte da dinámica das nosas poboacións de aves que ata hai pouco eran rarezas" penso que é un "pouco" esaxerado. Catro dáuricas que chegaban hai 20 anos (ou as que foran) non da para aumentar o coñecemento da dinámica poboacional da especie. Agora que non son rarezas non se lle prestan a atención que antes se lle prestaba.
      E o da ZEPA tampouco é o mellor exemplo. É unha figura de protección que ten tendencia a prestarlle máis atención ás rarezas que crían nun determinado lugar.
      E, que conste, que non estou en contra da busca de rarezas. Estou dacordo de que ogallá houbera máis rarólogos aínda que penso que era mellor que houbera máis ornitólogos.
      Unha aperta,
      Martiño

      Eliminar
  6. Qué difícil é ser crítico neste país.... Seino pola miña experiencia sindical ou no movimento veciñal, por exemplo. E a culpa parte da confusión entre "parte" e "todo".
    Hai tempo facía un comentario en Galiciaves no que loubaba grandemente o traballo bestial que estaban a facer Toñete e Ricardo en Bares, porque o consideraba extraordinariamente importante e complexo. Igualmente (como estamos en familia) cada vez que entro no blogue de Antonio Gutiérrez, que acaba de chegar de "un país exótico", por certo, é para agradecerlle o traballo que fai e a maneira en que nos axuda a todos co tema das anelas. Da mesma maneira, teño defendido tamén o traballo pouco gratificado pero moi duro que realizan algúns amigos biólogos e biólogas, sen apenas apoio administrativo, e con moitas horas de traballo de campo, que pode ser vital en planos de conservación de hábitats ou especies.
    E o das rarezas... Vamos a ver, e vamos a repetilo alto para que se escoite:
    A MIN TAMÉN ME GOSTAN AS RAREZAS, COÑO!!!

    Pero, tendo en conta o número de afeizoados á ornitoloxía que hai actualmente, o nivel de colaboración para traballos de tan importantes como son os Atlas é unha puñeteira miseria. E negalo, Damián, é como taparse os ollos e non querer ver.

    Eu ben sei que hai persoas que están perfectamente desculpadas para non participar. Ben por causas familiares, laborais, de enfermidades, porque se ocupan noutras áreas de estudo (como é teu caso) ou simplemente porque xa fixeron o que tiñan que facer. E imaxinaba que algunha desas persoas se había sentir por aludida coa miña crítica. Pero non se trata diso.
    Trátase, simplemente, de que non somos merecedores do legado inmenso que os Souza, Galán, Silvar, Guitián, Bermejo e compañía nos deixaron.

    E me gostan as rarezas, hostia! Pero tamén como caldo.

    ResponderEliminar
  7. Por certo, Sergio, eu vou á Lastra efectivamente para desfrutar con especies que non hai en Ferrol. ferroláns. O día anterior e o posterior estiven prospectando a miña grella UTM para o Atlas (NJ62) e me apetecía relaxarme coa fotografía. Igual debín ir os tres días á Lastra, que seguro que había de ver algunha cousa rara máis.
    Unha aperta ;)

    ResponderEliminar
  8. Boas Sergio,
    sendo un outsider dos reptiles alados, supoño que ao que se refire Xabi e que a masa critica dos ornitologos/ornitofilos/ornitofagos e moito maior que calquera dos outros tolos que saimos ao campo a pasear. Polo que sorprende a escasa participacion.
    O que non teño tan claro e que cos datos dunha persoa que faga o SARE/SARGA/ATLAS/TEIXUGOS/LONDRA/BOLBORETAS/ETC vaiamos a "sair de pobres" en coñecemento.
    E o que respeto pero non podo compartir e que a xente anote os datos pero estes durman o sono dos xustos na casa.

    Cesar

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. A iso vou César. A ornitoloxía conta con moita afeizón. Sen embargo iso non se reflicte na participación en proxectos relacionados coas poboacións de aves (censos, atlas e imaxino que anelamento)

      Eliminar
  9. Vaites, menudo debate... Está claro que cada un participa dentro das súas posbilidades persoais, aínda quen haberá que saínda a miúdo ao campo, non quera colaborar en ningún proxecto, o cal é unha mágoa, porque hai moita información que non se comparte e que podería ser de moito interese.

    Saúdos,
    Inés

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Claro, claro, Inés, é que eu entendo as diferentes limitacións ou gostos persoais da xente. Que non son un integrista! Pero, como digo, cando aparece un proxecto tan, tan importante como é un Atlas (que supón un traballo moi levadeiro e con bastante autonomía por parte do observador), esperaba un nivel de compromiso moito maior.

      Eliminar
  10. Hola:

    ¡Qué buena entrada y qué buenos comentarios! Tal vez el mío tenga poco que ver con lo que aquí se discute. O tal vez sí. Vamos a ver si no meo fuera de tiesto.

    En un mensaje anterior Sergio Paris comentaba lo siguiente: “ben, o certo é que calquera de vós, cando queredes pasar un BO fin de semana disfrutando dos hérpetos, probablemente colledes o coche e ides á Lastra, ou a Verín, a ver hérpetos mediterráneos que non vedes todos os días, e non vos quedades horas e horas papando a mirar para as bocagei do muro do lado da casa que xa víchedes trescentas veces”.

    No le falta razón. En este punto cabría preguntar: ¿Por qué hay aficionados a la Ornitología, o a la Herpetología, o a la Entomología, o a la Botánica, o a la..., que prefieren emplear la mayor parte del tiempo que dedican a salir al monte en el “consumo de novedades” y no en profundizar en el conocimiento de especies, digamos, más banales?

    Una de las causas puede ser (y ya que el post está centrado en el caso de las aves, creo que en el caso de la Ornitología es algo evidente) que la popularización de ésta se ha quedado atascada en sus primeros estadios (en la simple observación de especies “bird watching”), y no se ha progresado en la divulgación de lo importante que es ahondar en aspectos que van más allá del mero “coleccionismo de observaciones”. Es decir, ¿cuántas guías de aves se han editado en las dos últimas décadas en España? En cambio, ¿cuántos libros de Bioestadística, cuántos manuales en los que se explique los métodos de censo, cuántos libros en los que se hable de métodos de observación, muestreo y tratamiento de datos (herramientas fundamentales para abordar el estudio de un montón de aspectos relacionados con la biología de las especies) se han editado en el mismo período de tiempo? Quiero pensar (aunque tal vez esté equivocado) en que si se hiciera un mayor esfuerzo en: 1º divulgar la importancia de profundizar en el conocimiento de las especies, 2º explicar los métodos empleados para acometerlo, habría más aficionados con el suficiente estímulo como para dedicarse a tareas que van más allá de la simple observación de especies.

    Quedar horas y horas mirando las bocagei de un muro situado cerca de casa y que ya hemos visto 300 veces es, sin duda, un coñazo. Quedar horas y horas mirando las bocagei de un muro situado cerca de casa y que ya hemos visto 300 veces, porque, por ejemplo, estás interesado en el uso espacio-temporal que hacen de ese microhábitat, o en saber cómo es la dinámica de esa población, puede ser algo bastante divertido y muy estimulante. Al menos en mi opinión.

    Un saludo para Xabier y para todos.

    Daniel Pérez Rodríguez (Ourense)

    P.D. Por cierto, recorrer la Depresión do Támega con el único objetivo de localizar a, por ejemplo, Psammodromus hispanicus, puede ser también bastante coñazo (aunque se trate de un herpeto mediterráneo). No obstante, lo es bastante menos si se hace con un objetivo definido que va más allá de la simple observación y de sacarle unas cuantas fotos.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Ostras, Daniel puxo o mesmo exemplo sen que o lera. Buscar hispanicus si que debe ser un coñazo jajaja.
      Martiño

      Eliminar
    2. Grazas, Daniel. Sempre dixen que os comentarios son parte importantísima de "Bichos". E mellor se hai debate e diferenza de opinións. Neste caso, ademáis, danse entre amigos, así que non hai dúbida.
      Sobre o que dís, non che conta das horas esteriles levantando pedras baixo un sol de xustiza na Mezquita, coa camisola empapada de suor, sen atopar nada. Iso si, cando apareceu unha Vipera Latastei, volves ñpara casa cun sorriso de orella a orella, pensando na importancia desta localización, que vai supor unhas das poucas cuadrículas nas que se detectou este rarísimo ofidio no noso país.
      Das horas, horas, horas, horísimas, pateando as turbeiras do norte parasacar Zootoca xa podía facer unha enciclopedia a prazos. Pero eses momentos de soedade e aburrimento non aparecen en Bichos. Quedan como lembranza persoal compartida entre o naturalista e o monte.
      Unha aperta.

      Eliminar
    3. Falando do que comenta Daniel, hai pouco lin algo que falaba da morte dos naturalistas. Entendendo como tales aos que non fan experimentacion. Ou por chamarlle de xeito anglosaxon os que se adican a "natural history" de calquera especie.
      As guias, e moitas veces os Atlas, arrastran informacion erronea que se publica edicion tras edicion. No plano da Rede Natura segue saindo Emys no Tea e no Baixo Miño. E moitas veces superanse pola realidade, vexase as novas localizacions de Pelobates en area moi concorridas.
      Pero a informacion basica de coñecemento, cantos hai, donde, que comen, cando crian, e como o fan, e desprezada sistematicamente polas revistas de investigacion. Salvo que poñas 1350 dolares e te marques un PlosOne (cos meus reparos non so polo custe senon pola revision).
      Enton, favorecese que os profesionais adiquense a iso? pois non. Paga a pena botarlle horas para que non lle interese a ninguen (e un dicir)?. Probablemente non, e sexa mais sinxelo coller unhas capas, o Maxent e para diante; ou se tes cartos pipetear a gusto e ter uns datos xeneticos dunha poboacion que lamentablemente acaba de ser tapada pola autovia X ou o AVE. E nas que en moitos caso temome que o que fixo o estudo non entende nada da especie nin da poboacion, toma datos ou mostras, as procesa e as publica, pero non teño claro se a iso podeselle chamar coñecemento.
      Penso que Margalef dixo que “La ecología demanda que miremos a la naturaleza una y otra vez con ojos de niño, y no hay nada más opuesto a los ojos de un niño que un pedante”. O que quere decir que hai que manter a curiosidade, e iso non ten que ver con que o que observemos sexa unha rareza ou non, senon o interes que poñamos en aprender do que observemos, ainda que sexa a aburrida P.bocagei do lado da casa..

      Cesar

      Eliminar
    4. "Con ollos de neno"...Margalef, sen dúbida, tivo que copiarme a expresión dalgún sitio. Porque iso é exactamente o que levo pensando toda a vida.
      Cando faga o post celebrando as 100.000 visitas (nun par de meses), habemos falar de todo isto de novo.

      Eliminar
  11. Hola a todos. Tan sólo quería contestar a lo que apunta Martiño en respuesta a Sergio de que “E o da ZEPA tampouco é o mellor exemplo. É unha figura de protección que ten tendencia a prestarlle máis atención ás rarezas que crían nun determinado lugar” , respecto a la actual IBA y en consecuencia inminente ZEPA de Estaca de Bares. Las especies que allí se han tenido en cuenta para definir esta ZEPA, Martiño, son M. nigra, C. diomedea, P. griseus, P. mauretanicus, M. bassanus, S. pomarinus, S. parasiticus, S. skua, L. melanocephalus, L. fuscus, S. sandvicensis y S. hirundo. Es contando una a una todas estas y otras aves como no sólo detectamos otras más escasas y rarezas, sino que aprendemos a identificarlas mejor . Gracias a ello venimos determinando que esta zona, y por extensión probablemente Galicia, sea de importancia para los petreles del género Pterodroma, tan amenazados.

    En cuanto a este debate que aquí se ha planteado, es tan viejo como la propia ornitología, se repite cada pocos meses o años, tiene lugar en todos los países, regiones y aldeas del mundo y nunca cesará. Como sólo de nosotros depende mantener viva la llama de esta tradición, consustancial de nuestra afición pajaril, es muy de agradecer que algunos esteis tan pendientes de ello, como de tantas otras cosas. ;))

    Un abrazo.

    Antonio Sandoval

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Opa, Toñete.
      A verdade é que, quizá por erros propios na exposición, sempre acabo coa sensación de que a xente malinterpreta as miñas palabras.
      No fondo, o que me desagrada é a falta de participación. En todos os campos do asociacionismo. Certo é que a vida persoal de cadaquén é persoal e intransferíbel. E o apartado terapéutico da observación naturalista, coma forma de relaxarse e combater os problemas cotiás, é algo moi importante tamén para min. E son o primeiro en respetalo. Haberá quen se relaxe buscando cunchas de gasterópodos na praia, oíndo o canto do Merlo nun día de choiva ou mirando para as orquídeas nun prado calizo. Algunhas das miñas saídas cumpen únicamente ese obxectivo terapéutico, desde logo.
      Pero penso que todos debemos ter algo de tempo para colaborar con aqueles que sabedes de verdade. O traballo de campo de carácter voluntario non vai ser nunca tan sistemático nin científico como o dos biólogos ou naturalistas máis expertos, pero o traballo de miles de voluntarios si pode ser unha base sobre a que outrso poden extraer conclusión.
      E vexo que, mentras uns poucos se rompen os cornos currando como descosidos (Martiño, Damián ou ti mesmo, dos aquí presentes) unha inmensa maioría de afeizoados apenas botamos un cable, cada ún dentro das súas posibilidades.
      Porque, Toñete, estarás dacordo conmigo en que facer unha cuadrícula co método xeral é un traballo moi levadeiro, mesmo para xente sen experiencia. E non hai desculpa que valla para este actitude tan pasiva por parte do persoal (xa dixen que sempre hai excepcións que debemos comprender, ollo!)
      Un abrazo e moitas grazas pola visita, pedazo de crack.

      Eliminar
  12. ¡Pues además me gustan los toros!

    Pablo Gutierrez

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Vale, Pablo. Pois góstanche as rarezas, os touros, a heroína ou a pornografía infantil, eu qué sei... Pero fai algunha cuadrícula, por Dios. Que facer cinco horiñas de transecto en Ponzos, por exemplo, non me digas que non podes facelo, non me jodas.
      E que conste que eu fago unha crítica XERAL, que en Ferrolterra somos moitos afeizoados (non só ía por ti). E cando vin que non había nin unha soa asignada, quedei atónito.
      Non hai desculpa para que isto suceda, Pablo. Non a hai. E como non a hai, pois non o entendo. Ao mellor é que son moi cortiño.

      Eliminar
  13. Boas Xabier,

    Vexo que a entrada trouxo unha boa ristra de comentarios e visitas. Noraboa, iso sempre é bó sinal!
    Pois eu penso que concordo contigo, e onte mesmo collín unha cuadrícula, que non é a que desexaría (pois alguén a está a cobrer xa), nin na que máis cousas se verán, pero considereino moi positivo. Son novo nisto, pero lendo as instruccións para a metodoloxía xeral, pareceume un traballo sinxelo e levadeiro. Para min non suporá demasiado pese a que ando liado, pois será coma unha saída máis, mellor planificada e pouco máis. E a maiores a min vaime servir para volver a unha zona anexa á que habitualmente prospecto, e que teño máis olvidada, e sen dúbida aprenderei moitas cousas.

    Apertas!

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Sen dúbida, Óscar. Este tipo de experiencias aprotan moito. O Atlas de hérpetos (que foi un traballo descomunal, pois penso que debín cubrir case cen cuadrículas en toda Galiza) sugnificou un salto cualtitivo moi importante no meu coñecimento de campo con estos animais.
      Unha aperta e grazas por comentar.

      Eliminar
  14. Para ir pechando o tema, quero deixar claro que o meu desagrado non é exclusivo cara os colegas de Ferrol (a quenes teño moito aprezo, como é o caso de Pablo). Galiza ten trescentas e pico cuadrículas; só no foro de Galiciaves debe haber trescentos e pico de adscritos galegos. As contas son moi doadas. Considerando os casos pontuais de persoas que non poden participar por motivos persoais, unha participación de 25 persoas é algo moi penoso se temos en conta o nivel de información e coñecimento que hai hoxe en día.
    Pero en Galiza somos así. Só damos o mellor de nós mesmos cando é o interese persoal o que nos move. Pero á hora de botar unha mao a un proxecto colectivo, o minifundio xenético que padecemos como povo há buscar unha desculpa para non colaborar. "É que estes son da "sogaina", é que aqueles me negaron non sei qué publicación, é que non quero depender de subvencións, é que iso non é a miña finca,...... "
    Somos así. Levámolo no mesmo tuétano.

    Unha aperta e grazas a todos por comentar.

    ResponderEliminar
  15. Ei Xabi!

    Resposto como ferrolano de adopción -que meu fillo xa é Covicheiro- e amante das raridades, e confeso que logo de sair do traballo, xa teño tan masaxeado o Ego, que non preciso de mellorar mais o mundo, que xa me quero dabondo. Temo que participando mais activamente no eido conservacionista ou naturalista ou ... caia eu nunha fase de expansión anímica que raie a manía, que aínda sendo egosintónica, non sexa a desexada pola miña familia e amigos... Cada un vai a feira co que ten. E hainos que xa teñen a feira feita a media mañán, nesto da autocomplacencia ou dos debéres autoimpostos. Agardo que me teña explicado, de seguro que se entende.

    Mais tamén agradezo e aplaudo a quen pode dar mais, e sí fai a cuadrícula que vexo pola fiestra do cuarto, que non é outra que a nomeada de Ponzos.

    Imos ter que quedar para tratar desa esixencia que tes cos demais, tantas veces cos paxareiros ferroláns, e achegarnos un chisco, que como dís, somos ben levados.

    Unha aperta

    David Martínez Lago

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Prométoche que en canto traduza o primeiro parágrafo e entenda o que significan algúns "palabros" heiche contestar David.
      Pero lembra unha cousa: eu conmigo teño máis esixencia que cos demáis. Que tampouco é nada do outro mundo.
      Un abrazo.

      Eliminar
    2. Uuuuuuy! Me siento muy culpable por no colaborar! (en serio).

      Voy a hacer más esfuerzo para enterrarme como es eso de las cuadrículas y a participar.

      Querría aportar mi grano de arena.

      Saludos, Eileen Walters.

      Eliminar
    3. Ánimo, Eileen. Es un método muy asequible y realmente cómodo. Pincha en el enlace que doy o consulta con Sergio París.
      Un abrazo.

      Eliminar
  16. Gracias por modificar la entrada Xabi. Tienes toda la razón en que es una lástima que la gente no colabore más en el Atlas, pero, oye!, cada uno tiene sus circunstancias y sus apetitos, y un tiempo limitado para dedicarle a esto de las aves. En cualquier caso, lo primordial es que haya buen tono entre los que nos dedicamos a llevar los prismáticos colgados del cuello. Todos, de una manera o de otra y con mayor o menor peso, estamos en la misma tribu, todos sumamos.

    Un abrazo

    Pablo

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Certamente, Pablo. Quizá o problema vén de que algúns entendemos que, ademáis de "sumar" poderíamos "multiplicar",unha posibilidade que probablemente non é viábel nestes momentos. E cómpre adaptarse ao tempo histórico que ún vive, porque somos os que somos; poucos pero ben avenidos, que dicía David. E tamén están ás limitacións que ún mesmo posúe, que non son poucas. Por exemplo, a capacidade para transmitir ideas de maneira convincente.

      Outro.

      Eliminar
    2. Isto último vai, obviamente, por min mesmo. E quería dicir "incapacidade".

      Eliminar
  17. A ver Xabi,
    ¿cántos anos ten o paxareiro activo máis xovenciño de Ferrolterra?. Deses co "sabado libre". Sería a solución a estas carencias..
    ¡Pero se somos todos "vellos con cargas familiares", que non chegamos a unha ducia...! É lóxico que non podamos facer algunha cousa.

    E o Atlas non é tan sinxelo, para facelo ben, nesta zona, obriga a tres mañás, mínimo. Os percorridos ten que ser polos habitats indicados (non vale poñerse a andar, para facelo mal non o fago), distanciados e preferiblemente distribuídos por toda a grella.(Sé do que falo, fixen 3 no de invernantes)
    E tamén está o Sacre e o Ram, a Galiñola, as Icaos, colonias e niños na costa, e as cousas que cada ún fai, cando ten media horiña, porque lle peta dunha mañeira especial, non meu caso comprobar que non hai Escribentas en S. Xurxo e que é os cans fagan imposible que aniñe a Píllara en Esmelle.
    Apertas Xabi...
    Paco Girón

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Paco,.hai que ler todo, home. Precisamente se hai alguén desculpado és ti. E non sei se somos doce, cinco ou vinte; pero mira, 0 cuadrículas en Ferrolterra, 10 na provincia e 40 en Galiza. Prefiro que pensedes que estou contra o mundo (xa mo teñen dito) a morrer de autocomplacencia.
      Lembro unha noticia na que a Consellería presumía de que éramos a rexión con máis superficie de bosque de Europa. Claro, incluían o eucalipto coma "frondosa". Pero ti e máis eu sabemos que iso non é bosque.
      Unha aperta
      PD: O método cualitativo é moi doado, Paco. E faise en dúas mañás tranquilamente, que son cinco horas, non me asustes ao persoal.

      Eliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos