Seguidores e seguidoras

lunes, 28 de marzo de 2016

Nova série de Lontra/Nueva serie de Nutria (Lutra lutra)

   Galego
   Logo de mais de trinta anos visitando a lagoa de Valdovinho podo afirmar que o acontecido hoje foi inesquecível. Nom tanto pola observaçom em si senom pola comodidade da mesma e pola confiança que amossóu em todo momento a protagonista deste post.
   Certamente a proibiçom da sua caça fixo crescer muito a povoaçom de Lontra nos humidais galegos, e agora resultam tam doadas de observar como nunca chegara imaginar sequer quando começava visitar a lagoa a meiados dos oitenta.
  Desta volta, melhor que as palavras, ficam as imagens. Todas elas tiradas com cámara bridge Canon SX60 e parámetros  ISO 320-640, F: 6,5 e Velocidades méias de 1/250-1/400

   Español
  Después de más de treinta años visitando la laguna de Valdoviño puedo afirmar que lo sucedido hoy ha sido inolvidable. No tanto por la observación en sí sino por la comodidad de la misma y por la confianza que mostró en todo momento la protagonista de este post.
  Ciertamente la prohibición de su caza ha hecho crecer mucho la población de Nutria en los humedales gallegos, y ahora resultan tan fáciles de observar como nunca llegara imaginar siquiera cuando comenzaba a visitar la laguna, a mediados de los ochenta.
  Esta vez, mejor que las palabras, quedan las imágenes. Todas ellas tomadas con cámara bridge Canon SX60 y parámetros ISO 250-640  F: 6,5  y velocidades medias de 1/250-1/400


Saúdos iniciais (Saludos iniciales)




 Curiosidade (Curiosidad)


 Umha grande captura (una gran captura)



 Limpando o focinho na rocha (Limpiando el hocico en la roca)

Rascando-se coma um cam (rascándose como un perro)

 Seguimos a comer (seguimos comiendo)




Pousando para a despedida final

sábado, 26 de marzo de 2016

Picogordos (Coccothrustes coccothraustes), el post más esperado

   Hace bastantes años que conozco la presencia del Picogordo (Coccothraustes coccthraustes) en los valles más mediterráneos de Ourense, donde supongo que es reproductor. Y digo supongo porque la observación de este tímido paseriforme es ciertamente complicada.  Para que os hagáis una idea de su escasez, el Atlas de Aves Nidificantes publicado por la SEO en 2003 no recoge ninguna localidad de cría en toda Galiza (en ningún grado, ni siquiera posible) y en el Atlas de Vertebrados de Galicia publicado en 1995 ya ni aparece.


    Es muy escaso o ausente en todo el NW y N peninsular, a lo que hay que sumar una conducta extremadamente reservada y tímida. La mayor parte del tiempo se alimenta o descansa en las copas de árboles caducifolios maduros, permaneciendo mucho tiempo casi quieto, como pude comprobar ayer, lo que lo hace más invisible aún. Por eso pensé que ahora sería un buen momento para fotografiarlos, antes de que salgan las hojas.


   Este fringílido peculiar es un consumado especialista que gracias a su fuerte musculatura facial y a su enorme pico puede romper huesos de fruta muy duros como el de la cereza, pero hoy se ponían las botas con las blandas semillas del chopo.

 Picogordo alimentándose de inflorescencias de Chopo (Populus nigra)

   Uno de los machos posaba constantemente en una "percha" desde donde emitía su canto territorial. No podía oírlo debido a la distancia y al ruido constante de un tractor cercano, pero veía como abría el pico para cantar. Un canto que es muy débil y simple, por lo visto.


   Y es que la distancia a la que estaban, alrededor de 60-100 m, los ponía fuera del alcance de un equipo fotográfico convencional, pero no de mi SX60, aunque tuve que esmerarme mucho y trabajar a fondo la edición de los archivos RAW para lograr esta nitidez, más que aceptable dadas las circunstancias (que el cielo estaba encapotado, aún encima)


    Es en estos momentos cuando disfrutas a tope las prestaciones de una bridge. Permite documentar algo casi como si llevaras un equipo de digiscoping pero de 300 gr y que cabe en un bolsillo.



   En Galiza lo he observado en el valle de Verín y, sobre todo, en el Parque Natural de Enciña da Lastra, donde ocupa varios arroyos y ríos tributarios del Sil, al abrigo de sus frescas choperas, aunque también visita a  menudo los encinares bajos próximos (en los Arribes del Duero es común en encinares, o lo era cuando iba por allí).


Hábitat típico de Coccothraustes en Galiza

  Desde 2002, que empezaron mis visitas a la zona había visto siempre  grupitos de 2,3 ó 4 ejemplares, pues este pájaro mantiene lazos familiares todo el año; en ocasiones también adultos con jóvenes, aunque en la presente década no tenía ya observaciones. Por eso fué un alegría inmensa disfrutar de hasta 24+ Picogordos! que se llegaron a juntar en varios árboles de la parte baja del valle.


   En contra de mi religión decidí cambiar a JPEG para probar el zoom digital, que dejé en 130x (focal equivalente a 2700 mm aprox.). Me "calenté" y disparé A PULSO las dos siguientes tomas con esa focal monstruosa y unas velocidades moderadas de 1/200- 1/320. No quedaron mal de todo (habría que ver el resultado con buena luz y trípode), pero sigo prefiriendo el RAW con zoom óptico.


 Picogordo (Coccothraustes coccothraustes)
Canon SX60 (JPEG y Zoom digital 130x)  ISO 200 V: 1/200   F:  6,5

 Después del subidón fuí a relajarme paseando por mi transecto habitual de Biobra:


 Fué salir del coche y dos Alimoches (Neophron percnopterus) aparecieron  planeando a media altura. Que yo sepa, la única pareja que nidifica en nuestro país.

 Alimoches (Neophron percnopterus)

  Si el otro día hablábamos de la escasez actual de ofidios, pues de grandes rapaces como Buitres o Aguilas mejor ni hablar. Una de nuestras últimas Aguilas reales (Aquila chrysaetos) llegaba majestuosa dos minutos después, aunque un Halcón peregrino apareció como un rayo para acosarla y atacarla furiosamente hasta echarla de su territorio.

Aguila real (Aquila chrysaetos) subadulta acosada por Halcón (Falco peregrinus)

  Tienen mala leche los halcones reproductores. En el astillero donde trabajo he visto ataques terribles a una corneja que estaba tranquilamente posada en el otro lado de la grada.

  Por supuesto es difícil ir a Ourense sin observar reptiles, que allí tienen su feudo gallego.


  Esta lagartija era Lacerta hispanica cuando empecé con esto; luego pasó a ser Podarcis hispanica, y ahora los taxónomos están debatiendo un montón sobre la situación específica y subespecífica de todas las podarcis ibéricas, que están segregando en varias especies nuevas. De estas cosas saben mucho más los colegas herpetólogos.

Lagartija ibérica (Podarcis guadarramae)

  Por último, una de mariposas. Encontré varios licánidos preciosos con parte externa del ala verde pero que desgraciadamente no pude afotar (Tomares ballus?) pero sólo pude pillar una mariposa común, pero que no me aclaro entre Nymphalis polychloros o Aglais urticae.


 Bueno, espero que os haya gustado el post, un poquillo extenso de más quizá...

jueves, 24 de marzo de 2016

Xornada herpetolóxica en Naraío

  Había dez anos que buscaba a Lagartixa da serra (Iberolacerta monticola) nas cuadrículas NJ71 e NJ81, moi próximas a Ferrol e onde había rexistros antigos da especie. Cansado de non atopala hai uns días chamaba a Pedro Galán para consultarlle ao respecto e, amablemente, orientoume para poder localizala no val do río Castro.

Val de Naraío (concello de San Sadurniño)


      Unha das vantaxes de non poder desprazarme moito fóra de Ferrol é que aproveitas para visitar lugares que non coñecías ou que había moitos anos que non visitabas, como é o val do río Castro, integrado na ampla zona L.I.C Castro-Xuvia. Desgrazadamente o panorama mudou moitísimo e apenas quedan restos -moi degradados xa- das magníficas fragas que coñecín hai trinta anos. Hoxe esa peste ecolóxica que supón o maldito eucalipto chega ata a mesma beira do río, onde resiste como pode algún reduto de bosque galería.

 Río Castro
    A torre do castelo preside o entorno.

 Castelo de Naraío (estilo normando, século XIV)

    Desde a altura alvíscase mellor a pequena represa cosntruída no lugar e que converte ese ponto nun lugar idóneo para odonatos e para certos anfibios (haberá que voltar máis adiante)


    Foi no tellado de pizarra da casa que había xunto ao castelo onde achei varios exemplares de Lagartixa da serra, que tantos anos levaba procurando.

Lagartixa da serra (Iberolacerta monticola)

  Unhas raiolas de sol despertaron varias bolboretas, como este satírido que, se os expertos non me corrixen, podemos dar por Pararge aegeria, especie moi madrugadora e habitual nestes entornos de ribeiras fluviais.

Pararge aegeria

 O mellor case veu depois, nunha vella casa abandonada e semiderruída (dou os dados UTM para o colega Rafa Vázquez: 0576889  4816365  244 m)


  Unha Cobra lagarteira común (Coronella austriaca) aproveitaba o sol da mañá para coller folgos sobre o vello muro de pedra.


    Os ofidios nunca foron abondosos polo Norte galego. Contamos con poucas especies e con baixas densidades (o clima tan ventoso, fresco e húmido non axuda moito). Pero nos últimos anos rarificáronse moito máis e agora as citas de cobras adultas activas son realmente difíciles de conseguer. A histórica antipatía e odio que teñen os galegos do rural cara elas fai que todos os encontros acaben de maneira fatal para a pobre serpe. Ademáis a transformación brutal do hábitat, os incendios en matogueiras litorais e os numerosos atropelos nas estradas están provocando un severo declive das suas poboacións, como puidemos comprobar durante os traballos de campo para os diferentes Atlas que estivemos a facer os colegas herpetólogos.

  Para diferenciar a Cobra lagarteira común da meridional (Coronella girondica) o mellor é fixarse nas escamas supralabiais. Na seguinte foto podemos apreciar que (comezando polo fociño) a terceira e a cuarta son as que están en contacto co ollo. Na meridional serían a cuarta e a quinta. Hai outros rasgos diagnósticos pero éste penso que é o máis doado de lograr cunha foto no campo.

Cobra lagarteira común (Coronella austriaca)
Canon SX60 (focal 247 mm)  ISO 160   V: 1/500   F: 6,5

  Na comarca de Ferrol a Coronella girondica está presente na costa do concello de Ferrol (Doniños-San Xurxo-Cobas), aínda que me informaron dunha cita nun lugar moito máis fresco e interior como é a Serra do Forgoselo (Fran Nieto, comunicación persoal).  Pola miña parte busqueina alí pero non a atopei, pero atopar ofidios é unha das actividades herpetolóxicas maís complicadas nestas húmidas terras do noroeste do noroeste, que diría un amigo.

miércoles, 23 de marzo de 2016

La caza legal y el otro yihadismo

   Normalmente hago las refelexiones y escribo mis opiniones sobre política o asuntos sociales en el facebook pero esto quiero publicarlo aquí para que llegue a más gente. Porque creo que no debo seguir callado viendo la furiosa campaña que se ha declarado por parte del movimiento animalista y, últimamente, del ecologista, hacia la caza legal.

  Digo legal porque obviamente estoy radicalmente en contra de la furtiva, como decía cuando el caso del famoso león Cecile abatido por el dentista aquel. Pero lo que está ocurriendo ahora me parece peligroso, alarmante y preocupante. Sobre todo porque veo que parte de mis colegas naturalistas se han contagiado de ese auténtico yihadismo anti-caza que de poco o nada sirve desde el punto de vista de la conservación, pero que está generando un aumento de la tensión entre dos mundos ya de por sí enfrentados en su filosofía pero condenados a entenderse, nos guste o no.


    Para mí es un orgullo ser naturalista. Desde muy niño el amor por los anfibios, los escarabajos o las aves desarrolló en mí un profundo respeto por la vida natural que me llevó a no comprender el motivo por el que alguien podía disfrutar matando animales por placer. Hace años los cazadores eran para mí una gente extraña que no tenían razón de ser; y en parte lo siguen siendo. De hecho mis convicciones me llevaron a convertirme en vegetariano durante años, hasta que una grave circunstancia familiar me obligó a volver al consumo de animales (muy a mi pesar).

     Pero el paso de los años me ha permitido aprender muchas cosas sobre la vida y sobre la muerte, con lo que  mi conciencia al respecto también ha experimentado una transformación gradual desde el odio hacia el mundo de la caza hasta llegar a su comprensión. Y eso que he escuchado y aguantado de todo por parte de muchos de ellos, debido tanto al lugar donde trabajo como a la zona en la que vivo, donde la gente del campo conserva una mentalidad muy primaria de explotación del medio y de exterminio de todo aquello que no le es útil. Por eso a veces exploto, cansado de aguantar tonterías sobre "los ecologistas".

  Probablemente muchos de los que alimentan esta nueva yihad en las redes sociales no han pisado el campo en su vida, no han hablado con un cazador en su vida y no saben lo duro, durísimo, que es el trabajo agrícola. Entiendo y me parece normal que haya polémicas alrededor de la caza en determinados lugares o con determinadas especies, como el caso de los ansares en La Nava el año pasado o el asunto complejo del Lobo. Somos conservacionistas y lo natural es que esas cosas deban ser combatidas con argumentos (no como hace el "Bobo Marley"). Pero lo que está ocurriendo es algo my diferente: no se está condenando un batida o la caza de determinada especie en peligro, no se está atacando una cuadrilla de cafres como aquellos que se recreaban con el sufrimiento de un jabalí en A Fonsagrada. Se está JUZGANDO a las personas por el simple hecho de cazar un animal. Y el juicio es sumarísimo: maníacos, asesinos, gentuza, criminales, basura, etc... Sólo hay que poner una foto en Internet de un fulano con un antílope muerto a sus pies, no necesitamos más información de si la pieza era legal, de si está amenazada o es una plaga, de quién es ese señor o qué hace en su vida privada, etc. Desde ese instante se convierte públicamente en un criminal. Y eso se llama fanatismo.

  Por supuesto no seré yo el que aplique la misma vara de medir a aquellos que, orgullosos, muestran en el facebook un chuletón de dos kilos de ternera ourensana o una parrillada de embutidos zamoranos después de poner el grito en el cielo por una batida de corzo. Unos tienen el gusto por matar animales  y otros por comerlos. Aunque muchos amigos vegetarianos compartirán sin duda esta reflexión y juzgarían con la misma severidad a los carnívoros.

  Habrá quien piense que yo también soy radical con los mascoteros, pero existe una enorme diferencia. Porque es cierto que tengo una lucha personal con esa gente, pero esta guerra ha nacido después de años y años intentando razonar con ellos, sin recibir a cambio más que insultos o amenazas. Al contrario que la caza, que está fuertemente regulada, la presencia de perros en los espacios naturales (y de gatos en áreas rurales) presenta una inacción terrible por parte de la Administración y una legislación tremendamente permisiva que deja desnudos y sin defensa efectiva a los conservacionistas cuando nos enfrentamos a ellos en un espacio protegido. Sobre todo en las playas y humedales gallegos, donde son la auténtica peste del siglo veintiuno. Aunque curiosamente, apenas veo publicaciones al respecto en los blogs y muros de los naturalistas ibéricos, que por lo visto gastan toda su munición en la yihad anticaza.

  Por favor, no sigamos alimentando la bestia animalista!! ¿Podemos discutir sobre la caza? Por supuesto. ¿Estáis en contra de ella? Pues me parece bien ¿Debemos trabajar para convertir especies cinegéticas en protegidas o eliminar para siempre la caza en determinados espacios? Pues hagámoslo. Nosotros tenemos la razón porque, como respondía a una persona el otro día, nuestro interés es la conservación y el estudio del medio. A diferencia del ganadero, del agricultor o del cazador - actividades de explotación tradicionales y comparables, desde mi punto de vista- a nosostros no nos mueve ningún interés particular más que el amor por la Naturaleza (o debiera ser así...). Pero si convertimos al cazador en criminal por el mero hecho de pagar su licencia y abatir una liebre en un páramo castellano o un leopardo en una sabana africana estaremos demostrando que no hemos aprendido nada. Por cierto, me gustaría oír la opinión del nativo africano que convive en su choza al lado de leones y leopardos, animales ellos muy queridos entre las gentes del lugar, imagino.

   En fin, que mientras nos preocupamos alarmados porque un humorista ha abatido un leopardo después de pagar una generosa suma que servirá para la financiación de una reserva, nuestros montes siguen cubriéndose de eucaliptos, nuestras playas se llenan de perros y nuestro campo se vacía  de gente y de bichos. Perdonad por el rollo, pero me niego a participar en esta histeria, ni por acción ni por omisión. Y no tendrán mi silencio cómplice.

lunes, 21 de marzo de 2016

Frouxeira y Forcadas, 20-Marzo

  Pues el fin de semana también lo dediqué a las aves.


Embalse de As Forcadas, Valdoviño

  Como decía ayer el embalse está muy bajo, lo cual penaliza el asentamiento de acuáticas nidificantes, pero favorece la presencia de migrantes (sobre todo limícolas) en el paso que está comenzando. Lo más destacado de lo que vi fué:
- + Zampullines chicos (Tachybaptus ruficollis) y + Somormujos lavancos (Podiceps cristatus). Como no suba pronto el nivel lo van a tener crudo para nidificar.
- 2-3 Milanos negros (Milvus migrans). Primera llegada registrada de esta rapaz, reciente colonizadora de nuestra comarca.
- Golondrinas comunes (Hirundo rustica) y Aviones zapadores (Riparia riparia)
- Un grupo de 20 Bisbitas alpinos (Anthus spinoletta)

En la laguna había lógicamente más ambiente. A destacar:

- 4 Garcetas comunes (Egretta garzetta)
- 26 Espátulas (Platalea leucorodia)
- 3 Anades silbones (Anas penelope)
- ++ Frisos (Anas strepera) y ++ Azulones (Anas platyrhynchos). Los contaré más adelante, pues son los únicos patos nidificantes aquí.
- 93 Cercetas comunes (Anas crecca)
- 19 Cucharas (Anas clypeata)
- 2 Porrones de collar (Aythya collaris)
- 1 Porrón bastardo (Aythya marila). Pensé que había marchado pero sigue aquí.

Porrones (Aythya collaris/marila)

- 19 Chorlitejos grandes (Charadrius hiaticula)
- 10 Corrrelimos comunes(Calidris alpina)
- 3 Agachadizas comunes (Gallinago gallinago)
- 120 Gaviotas reidoras (Croicocephalus ridibundus).
- 600 Gaviotas sombrías (Larus fuscus)
- Un bando de unos 200 Aviones zapadores (Riparia riparia) y + Golondrinas comunes (Hirundo rustica) sedimentados en la laguna
- Varios Bisbitas alpinos (Anthus spinoletta)

Espátulas en la laguna de A Frouxeira

  Las estrellas ahora son las Espátulas que, con esa cifra de 26 ejemplares, alcanzan el récord de la localidad (hablo de memoria)



     La luz era malísima, como casi siempre a las horas a las que voy yo, pero las espátulas se acercaron hasta una "distancia bridge", suficiente para disparar con mi pequeñaja. Una pena no tener un poquillo más de sol. Aunque el viento también da juego con estas aves y sus largas plumas nupciales.



   El intermareal sigue vacío de agua y lleno de aves. Al fondo el grupo de sombrías.


  Y mientras se mantenga el viento del noreste imagino que las espátulas seguirán aquí, por si alguien está interesado en afotarlas (ojo, que son mucho más tímidas que las garzas)

Espátula (Platalea leucorodia)
Canon SX60 (Focal 247 mm)  ISO 250  V: 1/ 400  F: 6,5

 Hasta otra.