Seguidores e seguidoras

martes, 5 de junio de 2018

Varias citas ornitológicas importantísimas (corregida)

   A lo largo de estos últimos días se han realizado diferentes observaciones muy importantes en varios humedales de la comarca de Ferrol. :

- Pablo y Antonio Gutiérrez observan una pareja de Focha (Fulica atra) con un pollo en el embalse de As Forcadas el pasado 27/05/2018. El declive alarmante de la especie en todo el norte gallego, donde está prácticamente extinguida, dan a esta cita un enorme valor.

Focha común (Fulica atra) con pollo
Foto de Antonio Gutiérrez

- Carricero tordal (Acrocephalus arundinaceus). Ayer, 4/06/20128, escuchaba un macho cantando de manera ininterrumpida durante dos horas en el lago de Doniños.
  Este pájaro de cañaveral criaba hace treinta años en A Frouxeira, San Xurxo y Doniños pero desapareció hacia finales de los noventa en toda la comarca de Ferrol. Nunca supe la causa, pero sería una estupenda noticia que volviese a asentarse en Doniños. A ver si se puede confirmar la cría. No tengo fotos pero os pongo unas del hábitat donde podría estar nidificando este año:

Carrizal de Phragmites australis

Junqueras de Scirpus lacustris y Nenúfares (Nymphaea alba) en primer término

- Buscarla pintoja (Locustella naevia). También escuchaba un macho cantor en Doniños el día 4/06/2018. La fecha es muy buena para considerar un episodio de cría posible. Ya la había escuchado aquí hace dos años así que podríamos estar ante la recuperación de otra especie muy escasa.

- Escribano palustre (Emberiza schoeniclus). Por segundo año consecutivo podemos dar por confirmada la cría en el lago de Doniños. Sin duda alguna la noticia ornitológica del año. Después de los adultos (macho y hembra) fotografiados hace unos días, ayer aparecía este joven volantón. Me parece un poco temprano pero en la foto se aprecian las clásicas comisuras del pico que conservan de su etapa de polluelo. 


  El último censo realizado en España da un total de sólo 11 parejas para toda Galiza. Aunque en el censo parece que no se ha contado con la participación de nuestro mayor experto en la especie, Emilio Martínez Sabarís. Os recomiendo que leáis el último post de su blog Sanxenxo Biodiversidade, donde analiza de manera crítica el papel llevado a cabo por la SEO y por varios de sus colaboradores, así como las deficiencias que arrastran esos censos.

  En cualquier caso la debacle de este escribano es total a nivel peninsular, con descensos de hasta el 90 % de efectivos en muchos humedales, como la Albufera de Alcúdia, en Malllorca. Por eso cualquier cita de la especie en período reproductor (finales de Marzo - Agosto) debe ser transmitida inmediatamente al Noticiario da SGO o a cualquier ornitólogo que conozcáis. Hablamos del único paseriforme catalogado como en peligro de extinción.

 Escribano palustre (Emberiza schoeniclus lusitanica), joven volantón

  Además el domingo realizaba un censo propio de Escribano palustre en la laguna de Valdoviño, que se ha convertido en el gran refugio de la especie en el Norte gallego. Después de dos horas de control intensivo con barridos de telescopio y prismáticos me salía una cifra de 6-7 parejas estimadas, a pesar del día desapacible y las fechas algo tardías para su detección.

  Claro que es difícil censar bien una especie en peligro de extinción si no contamos con observatorios mínimamente funcionales y que sirvan para algo más que gastar dinero público con una empresa privada. Porque los observatorios de Doniños y Valdoviño son un auténtico despropósito por su absoluta inutilidad, debido a su mal emplazamiento o a la falta de mantenimiento.

 Observatorio típico made in Galiza

En fin, vamos a quedarnos con lo bueno, como son esas interesantísimas observaciones ornitológicas.

11 comentarios:

  1. Saudos Xabi
    alégrame saber que hai mais persoas traballando altruistamente na defensa dos valores naturais e que teñen como bandeira ás especies e lugares que necesitan ser protexidos de verdade. Aproveito para mandar unha mensaxe a eses puristas que teñen criticado en moitas ocasións algúns dos xeitos de procurar datos impagables.Non se pode fixar un en detalles concretos si non no conxunto.Pasa como nas persoas non por facer unha cousa mal vas ser unha mala persoa. Agora que se está facendo un censo sen recursos suficientes(e non por iso mal...) e que van dar mais parellas reprodutoras das que sairon no 2015. esperemos que ninguén interprete isto como un aumento dos reprodutores. Os palustres están caindo en picado e vexo moi difícil o seu repunte a curto prazo. Agora ben lugares como A Frouxeira ou Traba poderían ser lugares claves para poder incrementar ós reprodutores sempre e cando non seguiran a colmatarse. En Dodro sería preciso facer un gran cambio e retornar ós anos 2000 para que puderan establecerse de novo reprodutores. A falta de ter datos de Ponteceso son 15 as parellas que se censaron e 2 mais posibles. Ainda temos que agardar ó final da cría para confirmar todas as parellas e sacar conclusións, o que se coñece ben a confirmar que no 2015 non se fixeron ben as cousas.
    As fotos si que corresponden a un voandeiro de palustre.
    Eu agardaría a ter todos os datos e facer unha publicación antes de metelos en calquera lugar no que alguén pudera aproveitarse do traballo dos demais(igual chego tarde...)
    Sería moi interesante censar Ponteceso, xa que podería aportar algunha parella mais o meu estado non me permite facer viaxes tan grandes, si non si que me achegaría alí. Unha nova visita a Vixán non estaría de mais (a zona Oeste e NO teñen millor pinta), o que recomendo é facer alomenos 3 visitas pero as datas xa son limitadas ainda que do 18 ó 22 de xuño son datas boas e coinciden con días de actividade.
    apertas

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Grazas polo aporte Emilio. Este ano tiña pensado facer as cousas mellor pero a chuvia impediu sair ao campo algunhas das xornadas nas que tiña pensado cubrir a especie.
      Con respeito aos dados, eu non subín nada aínda ao noticiario. A miña idea é volver de novo a Frouxeira, Doniños, San Xurxo e Pantín. Asegúroche que ti serás o primeiro en saber eses resultados. Pero o meu post pode ser lido tamén por xente afeizoada que quizá poida ter unha observación de escribenta e que non saiba o importante que é. E sempre será mellor que quede rexistada no Noticiario (aínda co perigo dos parásitos jetas que coñecemos).
      Un abrazo e a mellorar ese lombo, tío.

      Eliminar
  2. Boas equipo,

    Qué boa nova que haxa xente na procura das escribentas e aportando datos valiosos. Estaría moi ben que fose posible completar ese censo do que falades un ano máis, con visitas a todos os humidais clave. Moito ánimo nesa batalla.

    Tan só un comentario ou aclaración, Xabi. O censo de 2015 non é da SEO se non de dúas universidades de Valencia. Dende esas entidades se impulsou e coordinou o censo. No caso concreto de Galiza estas universidades contactaron coas persoas que aparecen como coordinadores que a súa vez buscaron voluntarios (Mágoa non contar coa experiencia de Emilio, efectivamente). Posteriormente (unha vez feito o censo) estas Universidades chegaron a un acordo con SEO, que cedía os datos de 2005 para comparar mentres que as universidades incluían o seu traballo na serie de monografías de SEO. Quid pro quo.

    Non aclaro esto para defender a SEO se non para redirixir as críticas e tamén os méritos.

    O dito, moito ánimo co voso traballo. Seguro que mellorades o que hai.

    Apertas,

    Alexandre Justo

    ResponderEliminar
  3. Grazas aos dous por comentar. Agora non podo que estou no hospital con miña nai. A ver se pola tarde actualizo e corrixo o texto. Farame ben andar co blogue nun día moi jodido.

    ResponderEliminar
  4. Un gran hallazgo y un gran post,un saludo Xabier desde Tarragona una pena no poder disfrutar contigo esos hallazgos

    ResponderEliminar
  5. Excelente post e interessantes comentários que o enriquecem mais. Umha aperta Xabi, hoje mais especial que nunca. Ánimo, Damián

    ResponderEliminar
  6. Mira que querer que desde un observatorio ornitolóxico se vexan aves... Ti es un bolchevique bolivariano. Os observatorios son para facer botellón, usalos como picadero e esas cousas modernas.
    Ten coidado con criticar a situación dos observatorios. A min ocorréuseme facelo unha vez en GaliciaSpam e levei unha somanta de ostias por parte dun ínclito ornitólogo.
    Apertas e moito ánimo. Ogallá a situación da natureza levantara o ánimo pero non vai ocurrir.
    Martiño

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. PD. "habilmente" deducín que fora el o que dixo onde poñer o observatorio. Un lugar a 100 metros da lámina de auga. Deus dea paciencia...

      Eliminar
    2. Non hai como saír de Galiza para comprobar que efectivamente hai vida intelixente. Porque o de aquí cos "observatorios" é de traca. Aínda que o de Valdoviño posuía inicialmente un bon emplazamento hai vinte anos, antes de que os salgueiros cegasen o lugar. Pero se levantas un observatorio de torre haberá que despexar a panorámica realizando as tallas necesarias e facer logo un mantemento, digo eu. Chámame raro.

      Eliminar
    3. CORTAR SALGUEIROS?!?!?!?! Estás mal da cabeza!!! Mira Cospeito, que marabilloso verxel. Ai, Jasus, o que hai que escoitar...
      M

      Eliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos