Seguidores e seguidoras

domingo, 1 de julio de 2018

Embalse de As Forcadas, 1 de Julio

   Esta mañana me acercaba hasta el embalse de as Forcadas en compañía de José Ramón Castro. La lluvia del Otoño tardó en llegar pero ahora no se va ni rascando con una espátula y hoy nos acompañó parte de la jornada, condicionando las observaciones (de libélulas, sobre todo).
     Lo más destacado fueron los Somormujos lavancos (Podiceps cristatus), con 5 parejas reproductoras en la cola del embalse en Vilaboa.


   Una de las parejas tenía tres pollos, pero "adoptó" a otro en un momento de confusión generado por una embarcación deportiva que se acercó a la zona. Pasado el "peligro" el cuarto pollo volvió con sus padres originales.

 Familia de Somormujos lavancos (Podiceps cristatus) con un pollo "adoptado"

 Otros que están entregados a la causa reproductora son los Alcaudones dorsirrojos (única especie de alcaudón presente en Ferrol). Una hermosura de ave.

 Alcaudón dorsirojo (Lanius collurio)

  Estos dos volantones ya posaban así de chulitos en la alambrada de su casa.

Pollos volantones de Alcaudón 

   Las intensas lluvias de estos días pasados favorecen la actividad de los anfibios. Muchos de ellos están saliendo ahora de su fase larvaria tras la metamorfosis (por eso se conocen como metamórficos). Pero la inmensa red viaria gallega supone una peligrosa amenaza.Cientos de miles de anfibios mueren cada año en nuestras carreteras, sobre todo en Otoño, cuando se dirigen a los puntos de cría, y en Primavera, cuando salen de ellos.

  Algunos tramos de asfalto, perimetrales a puntos de freza, son auténticos mataderos.

 Tritón palmeado atropellado en una carretera de la muerte

  Hoy encontramos estos cadáveres en un tramo de apenas 300 m:

- 15 Tritones jaspeados (Triturus marmoratus)
- 838 Tritones palmeados (Lissotriton helveticus), con un 90% de ejemplares metamórficos
- 3 Ranas de san Antonio (Hyla molleri)
- 1 Rana verde (Pelophylax perezi)

   Si proyectamos este resultado sobre el total asfaltado en todo el perímetro del embalse (unos 11 Km) daría la asombrosa cifra de 30.700 tritones palmeados atropellados sólo en este embalse. Lógicamente habrá zonas donde no se dará la misma mortalidad por diferentes factores (velocidad de los vehículos, densidad de la población de tritones en la masa de agua, orografía del terreno, etc) pero desde luego ese cálculo podría no estar muy alejado de la realidad.
   Y todavía hay quien considera un sacrilegio meter una excavadora para crear nuevas zonas húmedas dentro del movimiento ecologista. Cuánto nos queda por aprender...

  Encontramos un par de metamórficos vivos sobre la carretera que fueron evacuados un lugar seguro.

Tritón palmeado (Lissotriton helveticus) metamórfico

  También encontramos un Sapito común, anfibio que en esta época del año acaba de finalizar la metamorfosis.

Sapo común (Bufo spinosus)

  Me quedo con lo bueno. A pesar del visón americano, a pesar de las carreteras, a pesar del jabalí, a pesar del cangrejo rojo americano, a pesar de los pesares, la vida anfibia sigue. 

5 comentarios:

  1. Y un placer ver tanto volanton una gran visión de lo que será las nuevas generaciones de aves,haber si los vamos viendo crecer,una salida pequeña pero con disfrute , un saludo

    ResponderEliminar
  2. Déixame noqueado a cifra de palmeados mortos. Mentres, os "costosísimos" pasos para anfibios seguen a ser neste país cousa de ciencia-ficción.
    O que pode facer unha excavadora vese nas pozas de Herbeira, que ferven de vida.
    Moi bonitas fotos do mergullón.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Lembro que se puxeran cartaces indicando a necesidade de reducir a velocidade polos anfibios nun punto negro como é a estrada que percorre o humedal de san Xurxo. O sinal acabou como elemento decorativo nun bar de Meirás. E os sinais proibindo os cans nas praias de Valdoviño tamén duraron menos que unha piruleta na porta dun colexio. Pero seguimos erre que erre pensando que somos europeos e que se pode razonar co "ganado" que temos por aquí

      Eliminar
  3. Pois si que deberías quedarte có bó...
    Non dou creto a tanto anfibio con tanto becho papatodo que hai nese encoro ¡¡¡
    Imaxino que as troitas están en plena campaña cangrexeira e pouco petan nos anfibios ...

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. A verdade é que o estado de conservación dos anfibios en Forcadas é case milagroso, se comparamos con outros encoros afectados polas especies invasoras. En cecebre e Sabón literalmente houbo unha apocalipse medioambiental, con extincións masivas da case totalidade das suas comunidades de anfibios. Cando os visitei na década pasada quedei horrorizado.

      O das troitas igual non afecta demasiado porque a maioría dos anfibios ocupan augas someiras e con abondosa vexetación. Aínda que as Rás comúns e os Tritóns verdes (tanto adultos coma larvas) poden aventurarse bastante en augas fondas ou abertas, onde serán presa máis doada das troitas. Non sei se hai estudos publicados ao respeito. Martiño, maniféstate.

      Eliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos