luns, 23 de xuño de 2025

El Mundo a los mandos de locos (a diestra y siniestra)

 Permitidme que haga un paréntesis en el contenido habitual de este blog para centrarme en lo que están haciendo EEUU e Israel. Básicamente: lo que les da la gana! saltándose el derecho internacional, como llevan haciendo décadas.

Bombardeos sobre Teherán (Irán)

   Mi interés por la política se ha ido difuminando con el paso de los años y la madurez. Ahora mismo tengo más miedo de aquellos que antes consideraba "amigos" que de los que años atrás identificaría como "los malos". El Mundo se ha vuelto loco y yo no comulgo con ruedas de molino ni asumo el discurso woke (que no de izquierdas) que está envenando nuestra sociedad.

 Pero es evidente que lo que ocurre en Oriente Medio no es ni medio normal. Tras el genocidio perpetrado en Gaza, la dupla EEUU/Israel necesita dar otro golpe en la mesa. O quizá, sólo consumir excedentes de su elevadísima produción armamentística, que en algún sitio tienen que detonar. Porque al final quizá sólo se trata de algo tan simple como eso: consumir para seguir produciendo. Ya sea en Gaza, en Irán, en Ucrania o en la antigua Yugoslavia.

Voluntarios de la Media Luna Roja poniendo flores en uno de sus vehículos

     Como siempre quien paga la cuenta son mayormente la población civil. "Virtudes" de la guerra moderna.

domingo, 22 de xuño de 2025

22/06/2024 Control de anduriña de cu branco (Delichon urbicum) en Ferrol

 Esta mañá chamei a José Ramón Castro Gómez para dar unha volta polo noso barrio de Ferrol ("O Ensanche") e controlar os diferentes niños de anduriña de cu branco que coñecíamos nestes últimos anos. O resultado final: catro niños activos, non é para tirar foguetes mas dá esperanza sobre unha posible recuperación da especie, que durante varias décadas estivo case desaparecida en moitos núcleos urbáns galegos nos que fora reprodutor moi numeroso.

Anduriña de cu branco (Delichon urbicum) cebando polos en niño
SONY RX10 III focal 600 mm   ISO:800   v:1/500    V:5
 
    Primeiro fomos "mirar" (que diría un meiriño das Rías Baixas) as anduriñas de José Ramón, moi perto da sua casa. Tres niños xuntos , dous destruidos por causa descoñecida pero ún deles ocupado e moi activo. Tiña polos dentro e ademáis aparecían pedindo bicada outros xuvenis que podemos considerar dunha rolada anterior (procedan os que saben).

Anduriña de cu branco (Delichon urbicum), posible xuvenil do ano

Hábitat da especie en Ferrol

Segundo niño activo no Ensanche A de Ferrol

Rúa onde se atopa o terceiro niño de anduriña de cu branco

Niño destruido por mor dunhas obras no edificio

   O último niño dos que nós coñecemos está na rúa Bertón, xunto a unha parcela sen edificar que seguramente serve como boa fonte de alimentacióin.

Cuarto niño activo activo (R/Bertón)

 Tamén descubrín unha pequena colonia de cirrios comúns que non tiña controlada.

Cirrio común (Apus apus) saíndo do niño

Cirrio común (Apus apus) baixando logo de alimentar ao polo. Toma moi recurtada
SONY RX10 III (focal a 400 mm)   ISO:400   V:1/640    F:5

  Coma sempre houbo espontáneos que quixeron saír en "Bichos". Sen problema.

Pardais comúns (Passer domesticus)

    E xusto diante da miña casa nas árbores ornamentais onde teñen aniñado rolas turcas (Streptopelia decaocto) ou xílgaros (Carduelis carduelis), hoxe atopaba un niño de pombo torcaz (Columba palumbus). Non observei ovos ou polos visíbeis.

Pombo torcaz (Columba palumbus) en niño

Hábitat de Columba palumbus en Ferrol

 Como vedes un ornitólogo pode entreterse tamén percorrendo as rúas dunha cidade en estado ruinoso e decadente como é Ferrol. E deixando pegada de Carbono cero!

venres, 20 de xuño de 2025

20/06/2025 Más cosas de estos días

   Yo no soy un "influencer" de esos que viva de los likes y de los comentarios, pero reconozco que es un poco deprimente la falta de comentarios cuando publicas entradas casi a diario y (según blogger) tienes unas 400-500 visitas al día, que se disparan por encima de las mil en momentos puntuales. Y con contenidos mucho mejores que los que subía hace diez años. Supongo que es el pago por ser como soy, por pensar lo que pienso y por decir lo que digo, que no es plato de gusto para mucha gente.   

Abejorro (Bombus terrestris o sim.)  OM-1+ Panasonic 100-300  f:5,6   ISO:3200   V:1/250    F:5,6

   Pero este blog me está dando vida en este año tan difícil, no sólo por el fallecimiento de mi pareja sino por otros problemas graves que afectan a mi hermana, a uno de mis hermanos y ahora también a la compañera de un buen amigo. Llegados a ciertas edades la lotería de la salud empieza a repartir "los premios". A María y a mí nos tocó el Gordo hace un año. Ella murió físicamente y yo morí emocionalmente. Espero que no le toque a nadie más (y si toca yo estará siempre para apoyar a la gente ahora que sé lo duro, durísimo, que es).

 Escarabajo buceador (Rhantus suturalis?) Fam. Dytiscidae
OM-1 + Zuiko 100-400 f:6,3 (a 300 mm)   F:6400   V:1/   F:5,7

      Precisamente este fin de semana se cumplirá el vigésimo primer aniversario de la muerte de mi padre, que entró en coma agarrado a mi mano mientras yo conducía con la otra todo lo rápido que podía hacia el hospital, donde ya falleció. Aun encima y por torpeza de los médicos me vi obligado a darle yo la noticia a mi madre (a la que vería morir "en riguroso directo" diecisiete años después tras una triste agonía de varias semanas).

  Cuento todo esto porque algunos somos como somos porque la vida nos ha dado muchas bofetadas. En esta sociedad de cristal y zombies del móvil en la que puedes escribir sin comas ni signos de interrogación y no pasa absolutamente nada pero debes mantener un escrupuloso respeto por la identidad de género o etnia en el lenguaje o el respeto a las mascotas, algunos somos intrusos, seres extraños, parias, reaccionarios.... Iros a la mierda, anda! que diría el gran Labordeta.

 En fin, a lo que iba. Que no todos los días son fiesta en Moeche. Las fotos bonitas de marta tienen detrás un trabajo de muchísimas horas de espera, a menudo sumamente aburridas, que no salen en el blog. A veces suena la flauta y te encuentras una marta "vegana" comiendo cerezas o a toda la familia, pero lo habitual es verla corriendo lejos o encontrar sus cacas.


Marta (Martes martes) donde siempre

     O sus huellas, como sucedía ayer.

Huellas de marta (Martes martes)

       Siento el tono un poco tétrico de este post. Son fechas de muchos recuerdos, mientras estaba en el tanatorio velando el cuerpo de mi padre, con mi madre deshecha por el dolor y el humo de las hogueras de San Juan flotando en el aire.

xoves, 19 de xuño de 2025

Varias libélulas nuevas en el Basteiro

    El lunes al mediodía había ido a dar un paseo por el Rego do Basteiro, en Neda. Soplaba bastante viento y no parecía que hubiese mucha cosa. Sin embargo la tarde acabó siendo bastante productiva, añadiendo cuatro especies de libélulas no observadas por mí hasta ahora en el cauce. Primero, una Ceriagrion tenellum, zigóptero más propio de turberas y zonas pantanosas. Donceliña fina, que denominamos en gallego.

Donceliña fina (Ceriagrion tenellum)
OM.1 + Zuiko 100-400 f:6,3   ISO:400   V:1/500    F:97,1

   Entre otros detalles, la diferencia más importante con Pyrrhosoma es el color de las patas: rojo en Ceriagrion, negro en Pyrrhosoma. Pongo fotos de esta última para comparar.

Donceliña vermella (Pyrrhosoma nymphula)
OM.1 + Zuiko 100-400 f:6,3  + MC1,4x   ISO:400   V:1/400    F:9

 La otra novedad fue el "Gaiteiro vermello" (Calopteryx haemorrhoidalis), encontrado en una zona del cauce no canalizada y con cobertura de ripisilva. 

Gaiteiro vermello (Calopteryx haemorrhoidalis)
OM.1 + Zuiko 100-400 (a 186 mm focal)  + anillos Meike 26 mm   ISO:800   V:1/500    F:8

    Tras tomar la foto "de cuerpo completo" a media focal hice pruebas para intentar conseguir el mayor coeficiente de aumento macro usando los anillos de extensión. Aunque con el viento que hacía el macro es ciertamente complicado. No pude bajar a sensibilidades óptimas, que serían importantes para este tipo de fotografía en la que se precisa un gran nivel de detalle.

Gaiteiro vermello (Calopteryx haemorrhoidalis). Toma sin recorte
OM.1 + Zuiko 100-400 (a 400 mm focal)  + anillos Meike 26 mm   ISO:800   V:1/400    F:9

   La tercera especie nueva fue la espectacular Crocothmeis erythraea. Hace un mes me había parecido ver un ejemplar teneral que subí a Observado, pero días después borré la cita anta la falta de más observaciones. Por lo visto no me había equivocado.

Lavacú escarlata (Crocothemis erythraea)
OM-1 + Zuiko 100-400  f:6,3   ISO:400    V:1/640     F:7,1

   El cuarto odonato nuevo fue un Orthetrum sp, que no pude fotografiar. Por el hábitat supongo que sería un O. coerulescens, más típico en cauces fluviales que O. cancellatum.

  Del resto, pues se nota ya una disminución drástica en la población de zigópteros, especialmente Coenagrion mercuriale, de la que apenas quedan unas decenas de individuos. Las Libellula quadrimaculata y Brachytron pratense han desaparecido. De anisópteros, además del comentado Crocothemis, sólo vi un Sympetrum sp y una hembra de Anax imperator ovopositando.

"Emperador grande" (Anax imperator) hembra poniendo huevos

  Además pude documentar fotográficamente lo que ya sabía: el importante papel que las libélulas del Basteiro tienen como fuente de proteína en la alimentación para los polluelos de gorrión común. 

Gorrión común (Passer domesticus) con teneral de zigóptero

    Desde hace dos meses decenas de gorriones vienen al río y marchan para el nido con sus picos llenos de libélulas. Creo que han hecho una auténtica escabechina con las Coneagrion mercuriale, de las que contaba unos 1000 ejemplares a finales de abril, aunque capturan también otros zigópteros pequeños. Sobre incidencia en anisópteros sólo conozco el intento de parasitismo a una tarabilla que había capturado un Sympetrum fonscolombii, pero supongo que también los pillarán. Vamos, que el humilde gorrión común resulta ser un depredador insectívoro de alto nivel. 

Gorrión común (Passer domesticus) con Pyrrhosoma nymphula capturada
Om-1 + Zuiko 100-400 + MC1,4x   ISO:800    V:1/640     F:10

 Y con este pequeño, pero gran depredador, terminamos por hoy.

martes, 17 de xuño de 2025

Xornada apoteósica: martaraña (Martes martes) con cachorros

   Sigo a ter problemas para durmir, a pesar da medicación. Esta noite pasada levaba horas desperto coa cabeza dándome voltas, e ao mencer decidín voltar a Moeche. Non hai mellor terapia que a Natureza para a saúde mental (que é cousa seria ainda que non se "vexa tanto", como ocorre con moitas das doenzas físicas).

 E a Natureza regaloume hoxe unha escea memorable, desas que quedan gardadas na memoria coma un tesouro. Levaba corenta aburridos minutos de espera cando apareceron, non unha, senón tres martarañas. Unha nai con dúas crías.

"El Ejército de Pancho Villa" achegándose
 
    Pola pista habitual chegaban correndo cara min, que estaba tentando non moverme mentras tomaba fotos. Por desgraza tiña un vento moderado de costas e a nai debeu detectarme. Púxose de pé uliscando o aire e deron todos volta, mas antes deume tempo a tirarlle varias fotos bastante chulas.

Martarañas (Martes martes)

   Coma outros mustélidos, na martaraña dase o que se coñece coma "implantación diferida". O óvulo fecundado non se desarrolla no útero até uns meses despois, para que os partos se produzan na estación máis favorable. No caso da marataraña en abril-maio. Así que estes cachorros deben ter aproximadamente dous meses de idades (corrixan os expertos o que proceda).

Martarañas (Martes martes). Femia con crías
OM-1 + Panasonic 100-300 f:5,6   ISO:6400   V:1/320   F:5,6

Martarañas (Martes martes). Femia con crías
OM-1 + Panasonic 100-300 f:5,6   ISO:6400   V:1/320   F:5,6

Nai posta en pé a ponto de avisar sobre a miña presenza (imaxe testemuñal  moi desenfocada)

"Camiño das martarañas"

  Cando despareceron tras unha sebe pensei que marcharan polo prado adiante. Cal foi a miña sorpresa cando comprobei que aínda seguían alí. Moito máis cerca do que pensaba.

Cachorro de martaraña "atacando" por sorpresa

     Debía ser o primeiro humano que vían as crías pois corrían ao meu redor coma se nada. Eu non sabía moi ben cómo actuar diante dunha situación tan inesperada. Unha delas achegouse polo camiño cara min amosando máis curiosidade ca medo.

Martaraña (Martes martes) cachorro do ano
OM-1 + Panasonic 100-300 f:5,6   ISO:6400   V:1/400   F:5,6

 Qué fermosura de animais! As crías mostran unha pelaxe máis "lanosa", algo máis clara cós adultos. Tamén teñen o babeiro dunha cor crema máis clara que o amarelo/laranxa daqueles.

Martaraña (Martes martes) cachorro do ano
OM-1 + Panasonic 100-300 f:5,6   ISO:6400   V:1/400   F:5,6

   Ademáis do pracer da súa observación aprendín como son as voces de adultos e cachorros. Sobretodo a nai non paraba de chamalos. Eu aparteime un pouco, moi a modo, para que non perdesen contacto con ela.

Martaraña xuvenil de exploración pola pista adiante

   As crías cruzaron para a plantación de cerdeiras (ou guindeiras, porque non o teño claro). Mas non chegaron a trepar polas árbores.

Plantación de cerdeiras/guindeiras (Prunus avium/cerasus)

Xa comentei que esta plantación está abandonada co chan cuberto dun silveiral case impenetrable. 

Masas de silveira (Rubus ulmifolius)

    Polo visto ún dos cachorros tiña ganas de aventura e internouse demasiado no silveiral, e despois xa non daba saído. Daquela comezou a chamar a nai con gritos desesperados. Entón alonxeime un pouco para que a nai fora rescatalo. Foi un momento moi tenro e doce escoitar como os gruñidos da nai ían achegándose cara os queixumes do seu fillo ata que ambos calaron, logo de se topar.

 Sen embargo o momento máis impactante foi cando unha das crías apareceu de súpeto a só 1,5-2 m de min. Parou tranquilamente xunto a min para masticar unha presa que non se pode identificar nas moitas fotos que lle tomei (poño só as que quedaron mellor enfocadas). 

Martaraña (Martes martes). Cachorro comendo unha presa
OM-1 + Panasonic 100-300 f:5,6 (a 125 mm de focal)  ISO:6400    V:1/250    F:5

    Imaxinade cómo estaba de perto que oía o quebrar dos ósos mentras masticaba. Así que sabemos que a presa era un vertebrado. Nalgunha foto podería semellar quizá unha rá vermella (Rana parvipalmata), unha captura bastante viable nese hábitat e a hora do día. Pero podía ser un micromamífero tamén, non sei.


Cría de martaraña masticando

  Eu estaba flotando da emoción. Para min foi unha escea moito máis difícil e importante que a dos lobos do outro día (por moito que o lobo sexa máis mediático) que en total durou case quince minutos marabillosos, entre as 7:17 e as 7:30 h.
 
Martaraña (Martes martes) no camiño

   Para rematar a faena, ás 9:30 observaba ao macho do outro día, que probablemente viña de merendar cereixas, e cruzou o rego de San Xurxo por onde sempre, deixando antes un regaliño en forma de caca para marcar territorio. Unhas cacas que prácticamente son agora unha morea de ósos de froita. En fin, unha xornada inesquecíbel e histórica. Non só polo qué senón polo cómo.

domingo, 15 de xuño de 2025

15/06/06/2025 Palomas y tórtolas

   Si viviese en zona rural, o simplemente en una ciudad con algún parque decente, probablemente saldría muchos días caminando a hacer fotografía. Por desgracia en Ferrol cada zona verde es una letrina canina ocupada por propietarios infractores y ahora además también un lugar de encuentro para bandas; latinas principalmente, aunque hay otras "especies". Así que no apetece demasiado.

     Pero siempre me gusta dar un paseo hasta O Alto do Castiñeiro, en Narón, lugar donde nací y viví hasta los dieciséis años. Cuando hablamos de caminatas de casi cinco kilómetros procede llevar la Sony RX10 III, que es grande y pesada para ser una bridge pero mucho más liviana que un equipo micro 4/3".

Caserón en proceso de restauración

  Cuando empecé a ir al lago de Valdoviño (años 1985/1986) solía coger el bus en una parada de la Estrada de Castela frente a la casa que en aquellos tiempos pertenecía a la familia de un buen amigo (Iñaki, primer punki con cresta de Ferrol). Tras años abandonada parece que la están restaurando.


  En las arboledas de aquella mansión y de otras vecinas me entretenía con las tórtolas turcas mientras esperaba que llegase el autobús. No sé por qué pero en aquella época  siempre veía tórtolas turcas allí donde había palmeras, que últimamente sufren la plaga del picudo rojo (Rhynchophorus ferrugineus), un coleóptero que vi por primera vez en Caldas de Reis hace dos años y ya ha arrasado todas las palmeras de Ferrol, que no dejan de ser otra especie exótica , por cierto.

Palmeras afectadas por picudo rojo

 Cuarenta años después, la tórtola turca cuenta en aquella zona con una de las mejores poblaciones que conozco y siempre que paso por allí aprovecho para tomarles unas fotos.

Tórtolas turcas (Streptopelia decaocto)
Sony RX100 III f:4   focal 600 mm   ISO:100   V:1/500    F:5


Tórtolas turcas (Streptopelia decaocto)
Sony RX100 III f:4   focal 600 mm   ISO:64   V:1/320    F:5

 En el nido de torcaz de la calle "Fonte da Cruz" ya tenemos fumata blanca. Un adulto parecía estar empollando. En una zona muy oscura, pero pude hacerle foto.

Paloma torcaz (Columba palumbus) en nido
Sony RX100 III f:4   focal 600 mm   ISO:3200   V:1/125   F:4

     Si la tórtola turca es un colonizador reciente y la torcaz un ave propia de la zona (al menos en tiempos históricos) no sé como catalogar a la paloma doméstica. Siendo obvio que no es lo mismo que la bravía salvaje (sobre todo a nivel genético), tan escasa en nuestros acantilados marinos, no deja de ser un ave que comparte hábitat e incluso ciertas costumbres con muestro gorrión común. En mi opinión podríamos considerarla como una especie urbana más, pues nidifica, se alimenta y se comporta como tal. Aunque algunas procedan de cría.

Paloma doméstica (Columba livia)
Sony RX100 III f:4   focal 320 mm   ISO:200   V:1/100    F:5,6

Paloma doméstica (Columba livia). Posible pichón del año
Sony RX100 III f:4   focal 350 mm   ISO:640   V:1/320    F:5

  Un grupo de palomas me dejó hacerles unas fotos muy cercanas precisamente en el barrio de "las casas de la Marina". El barrio que me vio nacer.

Paloma doméstica (Columba livia)
Sony RX100 III f:4   focal 320 mm   ISO:200   V:1/80    F:5,6

Paloma doméstica (Columba livia)
Sony RX100 III f:4   focal 600 mm   ISO:200   V:1/60    F:5,6

Paloma doméstica (Columba livia)
Sony RX100 III f:4   focal 600 mm   ISO:200   V:1/60    F:5,6

 Y con la humilde paloma doméstica terminamos. Por cierto, que tanto cambiar de cámara acaba por confundir a uno. Ahora que veo el resultado final me da la sensación de que no he editado correctamente los RAW. No sé si soy yo pero los veos algo sobreexpuestos, quizá faltos de contraste, con poco nivel de detalle y algo de ruido. A esa distancia esperaba mucho más, sinceramente.