Praia da Frouxeira, 11 de Setembro

 Hoxe quero facer a primeira entrada propiamente da Frouxeira, un lugar moi especial e moi querido para o autor deste blogue. Xa non só polas horas de campo que lle teño adicado (moitas), senón máis ben polos recordos que me trae, e as vivencias que pasei alí cando me formaba coma naturalista.

  Antes, unha breve introdución, para comprendermos mellor este humidal.
  Como norma xeral, a maioría das lagoas e humidais manteñen un nivel hídrico máximo durante o inverno e primavera, logo das chuvias invernais, dominantes na nosa rexión xeográfica. Logo, debido á seca estival, vai baixando ata ficar baixo mínimos durante esta época na que estamos. Non son biólogo, pero entendo que iso é o normal, digamos.
 Sen embargo, a lagoa litoral da Frouxeira, en Valdoviño (A Coruña), non segue este padrón. Por unha serie de acontecimentos históricos (que necesitarían unha longa explicación) e as consecuencias da explotación humana, os seus "ritmos" foron xustamente ao contrario durante décadas.
  Así, viña mantendo un nivel de auga bastante baixo durante a Primavera, algo que, xunto coa oscilación do nivel (debido ás mareas) penalizaba bastante a potencialidade do humidal como lugar de reprodución de acuáticas. Nidifican bastantes parellas nalgúns casos, certo, pero posiblemente moitas menos das que o farían se os niveis da lagoa mantiveran un comportamento máis acorde co que se presupón nun hábitat lacustre.
 Pola contra, a finais do verán e no outono, a lagoa mantén habitualmente un nivel hídrico máximo, moi alto (esaxeradamente alto, diría eu). Un fenómeno pouco  frecuente nos humidais e.. case, case "contra natura". Algo que impide a presenza dos bandos de limícolas na lagoa, pero que sí sedimentan (por milleiros) durante o mes de Maio.
  Hai que anunciar que isto probablemente vai mudar nos próximos anos. Está en fase de estudo por expertos un traballo encargado pola Xunta, que serva para elaborar un plano de xestión futuro para esta lagoa. Desde aquí, espero que sexa beneficioso e que saia ben. O tempo diráo.

 Ben, hoxe a lagoa estaba chea.

  Un grupiño de 40 Galiñolas negras (Fulica atra) nadaban nas augas abertas. Se ven un ano normal, nas próximas semanas o seu número ira aumentando probablemente ata acadar o máximo aló polo mes de Decembro. Este rálido é bastante raro como nidificante actualmente, sendo máis abondoso durante o outono e inverno, cando A Frouxeira se converte na localidade de invernada máis importante de Galiza para esta especie.

 Daquela fun á praia. O paso de limícolas está no seu momento máis importante e hai que controlar as "novidades". Desgrazadamente nesta praia (igual que en moitas outras) temos un problema de invasión humana brutal, a pesar de tratarse dunha zona "protexida" e catalogada de interés natural (Zepa, Ramsar, LIC,..). Dá igual. As forzas de orde pública responsábeis de velar porque se respete a lexislación (como impedir que se leven os cans soltos, por exemplo) están ocupadas a esta hora da mañá. Lamentábelmente os problemas derivados da "marcha" nocturna teñen á policia municipal e á guardia civil bastante ocupada  nas mañás do fin de semana: liortas nas portas das discotecas, controles de alcolemia, accidentes de tránsito, .... Por suposto que entendo que vaian a solucionalos (non estou contra iso, que conste) pero hai determinados fenómenos sociolóxicos que din moito desta sociedade nosa, e explican cales son as prioridades da xente....a pesares da famosa crise.
 Eu xa me cansei de facer o seu traballo, enfrentándome ás persoas incívicas. Non importa que se lle diga de maneira educada e cordial. As respostas son habitualmente agresivas ou ameazantes por parte desta xente. A este xa non lle dixen nada por levar o can solto. Para qué?

   Tamén veu o séptimo de cavalaría. A verdade é que a presenza ocasional dun xenete a cavalo apenas ten incidencia ou molestias nas aves. Case penso que fai máis beneficio que dano (aínda que sexa só polo aporte que lle dará a algúns invertebrados o contido orgánico dos seus excrementos, en lugares pobres en elimento, como un sistema dunar aberto).

  E había limícolas!! A pesar da romaría de xente, as aves descansaban ou se alimentaban activamente.
 Estes Virapedras facían o primeiro (a este paso vamos ter que nomeala "limícola do mes"..)

  No intermareal, contei ata 36 Píllaras reais (Charadrius hiaticula) e 50 Pilros tridáctilos (Calidris alba). Éste era un bando de Píllaras:

   Cando voltaba apareceu un grupo de Pilros comúns (Calidris alpina) con varios Pilros cúbranco (Calidris ferruginea). Só puiden identificar claramente ún deles, que puiden afotar bastante ben. Podemos apreciar o seu aspecto de mazarico en miniatura (peteiro e patas longos), que lle dan o nome español ("Zarapitín"):

 

Ata outra!