Máis material. Actualizada 29-Abril

ÚLTIMA HORA:

 Hoxe nunha visita de control de 15 minutos censei de novo a lagoa. Apenas hai novidades respecto a onte:
- 679 Mazaricos rubios (Limosa lapponica). Logo de varios días de incremento constante, semella que esta noite non houbo entrada
- Varios Biluricos claros (Tringa nebularia) e 1 Común (Tringa totanus). Non mirei no "Lago pequeno".
- 12 Pilros grosos (Calidris canutus). Moi poucos por agora, pero é un bo sinal...
- 57 Pilros comúns (Calidris alpina). ???
- + Pilros tridáctilos (Calidris alba). Unha ducia ou así.
- 1 Pilro ferruxento (Calidris ferruginea)
- 6 Virapedras (Arenaria intrepres)


  As condicións seguen a ser as ideais para a sedimentación de "limis" en Valdoviño: lagoa aberta e vento forte do nordés. Máis non se pode pedir.
  Estes días unha morea de colegas entenden a importancia do momento e están a pasar por alí para desfrutar deste evento ornitolóxico. Onte eran Pablo Pita e Juan Pita. Hoxe compartín a mañá con Pepe Vidal, Pepín Vivera e tamén con Manuel Pose, un compañeiro da SGHN-Ferrol. As especies pequenas seguen sen aparecer como deberan, pero os Mazaricos rubios continúan o seu incremento paulatino. Os números de hoxe son:

- 3 Píllaras reais (Charadrius hiaticula)
- Mazaricos chiadores (Numenius phaeopus) en prados e dunas: 32 en Taraza, 13 nos Botes e uns 50 en Lago
- 662 Mazaricos rubios (Limosa lapponica). Xa empeza a ser unha cifra seria.
- 12 Biluricos claros (Tringa nebularia). Por certo, o exemplar ferido do que falaba Antonio (Gaviotas y anillas) sigue vivo, afortunadamente.
- 6 Biluricos das rochas (Actitis hypoleucos)
- 2 Virapedras (Arenaria interpres) no intermareal

Mazaricos rubios (Limosa lapponica)

 Cada día aparecen, ademáis, novos exemplares anelados. Poño unha foto dunha femia que había hoxe (penso que é a que comentaba onte, pero que lle debeu caer a bandeira amarela da tibia cara o tarso). Na segunda foto aparece outro mazarico marcado e segundo plano, que debe ser o macho de onte.

Mazaricos  anelados con PVC

 Esperando noticias destas anelas (que seguro nos dará Antonio) déixovos.

 Mañá non vou poder pasar pola Frouxeira, pois a baixamar cadra a mediodía e eu entro a traballar a esa hora. Pero non deixedes de ir por alí os que podades. Aproveitade mentras dure!

393 e subindo

Esta mañá a lagoa estaba baleira, e iso facilita moito o censo de limícolas. As especies pequenas estanse facendo esperar, e apenas apareceron aínda. Un bando de 65 Pilros comúns (Calidris alpina) con varios tridáctilos (Calidris alba) infiltrados polo medio. Tamén o Pilro ferruxento (Calidris ferruginea) seguía no areal., e pouco máis.
  As especies maiores pola contra, xa medraron en número. Hoxe puiden facer un censo moi preciso, xa que as aves estaban ben espalladas e a pouca distancia, contando 393 Mazaricos rubios (Limosa lapponica). Entre eles detectei tamén un Mazarico rabinegro (Limosa limosa) anelado mentras censaba, pero non puiden localizalo despois. E falando de anelas, había dous Mazaricos rubios marcados con PVC:  Ún con (Esquerda: Tarso Bandeira amarela -   Dereita: Tibia metal Tarso PVC Vermello e Laranxa). E outro máis que sae na terceira foto.

 Mazarico rubio, plumaxe inverno

Mazarico rubio (Limosa lapponica) plumaxe nupcial con marcas PVC

  Tamén había 29 Mazaricos chiadores (Numenius phaeopus). Pero xa vos contei que esta limícola emprega os humidais máis ben coma durmideiros nocturnos. O mellor momento para contalos é ao mencer, cando a maioría abandonan a lagoa e se espallan polos prados e dunas cercanas ou, directamente, continúan migración.

Mazaricos chiadores (Numenius phaeopus)

 O vento segue a ser favorábel para a sedimentación (Norte-Noreste); así que é de esperar que mañá teñamos unhas cifras mellores. A ver se pouco a pouco van entrando tamén as especies pequenas e medianas. Desde logo o prognóstico meteorolóxico promete.

240 Colipintas (Limosa lapponica)

Con el objetivo de transmitir información en tiempo real sobre ese acontecimiento ornitológico que es el paso de limícolas en A Frouxeira voy a ir publicando entradas breves casi a diario con las novedades que se vayan produciendo. Porque la cosa se lo merece.
 Ahora por la tarde la laguna estaba llena, debido a la plemar, y las aves estaban concentradas en la esquina noreste, abrigándose como podían del fuerte viento del norte que soplaba. Hoy conté:
- 240 Agujas colipintas (Limosa lapponica). Esta cifra ya se correspondería con un "pico" de paso en muchos años normales o flojos. Pero últimamente hemos tenido unas cantidades mucho más elevadas (hasta casi 2000 aves), así que pienso que esto puede ser unha simple "avanzadilla" de lo que está por venir.

Agujas colipintas (Limosa lapponica)

- 23 Zarapitos trinadores (Numenius phaeopus)
- 10 Correlimos comunes (Calidris alpina). Seguro que habría muchos más descansando en algún reposadero escondido o en la playa
- 1 Correlimos zarapitín (Calidris ferruginea). Debe ser el mismo que ya lleva unos días por aquí.

  Pepe Vidal me comenta que esta misma mañana ha visto y fotografiado un Charrancito (Sterna albifrons). Es que, como ya os he dicho, ahora empieza lo bueno de verdad en la laguna.

Desde Valdoviño, seguiremos informando

Números de hoje na Frouxeira

No dia de hoje, incrementou-se ligeiramente o número de limícolas sedimentadas na lagoa da Frouxeira. A maiores de limícolos, puidem avistar estas cousas:
- 1 Colhereiro (Platalea leucorodia) juvenil
- Umha fémea de Lavanco (Anas platyrhynchos) com 18 polinhos moi pequerrechos.
- Umha Águia pescadora (Pandion haliaetus), tambem jovem.
- 9 Maçaricos chiadores (Numenius phaeopus) nas dunas da praia dos Botes. Estes limícolos som conhecidos na comarca de Ferrol com o nome de "Pampos de Maio", por certo.

Maçarico chiador (Numenius phaeopus)

- 2 Maçaricos rúvios (Limosa lapponica)
- 2 Biluricos comuns (Tringa totanus)
- 11 Biluricos claros (Tringa nebularia)

Biluricos claros (Tringa nebularia) e Carrám cristado (Sterna sandvicensis)

- 180 Pilros comúns (Calidris alpina). Poucos polo de agora. O melhor há vir aginha.
- 10 Pilros tridáctilos (Calidris alba)

Pilros no intermareal da Frouxeira (Calidris spp)

- 1 Pilro ferrugento (Calidris ferruginea)

 O mais importante veu logo. Em um censo méio trapalheiro (por mor da lus e da panorámica) puidem observar 3 machos cantores de Escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus lusitanica), um paseriforme moi ameaçado de extinçom no nosso país. A Frouxeira converte-se, um  ano mais, num dos seus últimos refúgios galegos (a espécie tem desaparescido já em moitas localidades da comarca nos últimos anos).

 Com esta boa nova deixo-vos até a próxima.

Whimbrel (Numenius phaeopus)

It´s April, and it means that migration has started. Most important days for it are last days on April and first on May, when hundreds or thousand waders make a stop in Ferrol beaches and lagoons. Usually this settle happens when north-eastearly winds blows. A few days of north-east are enough for birds begin to appear in A Frouxeira. And among them, Whimbrel is on of the most numerous species.

    At the earlier hours on the morning, a group of 9 Whimbrels was resting on the shore rocks. Past summer, the little beach of "Os Botes", in Meirás, proved to be an excellent place for waders photography.

  After tide went out, Whimbrels flied to beach for feeding.

Photo: Canon SX50 bridge camera    F: 6,5  1/250 sec  ISO 200

   I needed to use my tripod, because light was not enough for using high speed (focal length of my little compact camera is equivalent to 1200 mm on reflex 35 mm sensor!!)

Whimbrel (Numenius phaeopus)    Canon SX50  bridge camera   1/80 sec.  F:6,5  ISO 100

 During next days, number of waders will increase. If it´s a normal year, until reach several thousand of individuals. "Bichos e demáis familia" will stay there, for report.

 We see on next post!

Cospeito. Unha xornada magnífica!

A Primavera chegou para quedarse. Xa levamos varios días seguidos de sol, aínda que con vento moi molesto na costa. Pero este meteoro evita sen embargo a formación de bancos de néboa matinais, algo moi de agradecer nas húmidas chairas interiores, como puiden comprobar onte mesmo na Terra Chá.
 Os migrantes están ocupando xa os seus territorios de cría, e outras especies en paso tamén son doadas de ver nestas alturas. Primeiro parei na Veiga de Pumar e posteriormente me acheguei a Cospeito. De aves o máis salientábel foi:

- Moitas Cegoñas brancas (Ciconia ciconia), destacando unha concentración dunhas 50 aves perto da colonia de Bazar.

Cegoñas (Ciconia ciconia) na Veiga de Pumar

- 2 Falcóns pequenos (Falco subbuteo) na lagoa de Cospeito. Primeira observación propia do ano
- 1 Mazarico (Numenius sp) voando a primeira hora en dirección norte. Non puiden determinar se era ou non real (N. arquata), especie que posúe aquí ún dos escasísimos pontos de cría na Península.
- 1 Bilurico das rochas (Actitis hypoleucos) nuns prados enchoupados.
- Paspallás (Coturnix coturnix). Escoitados 2 machos cantores.
- Cuco (Cuculus canorus). Escoitados 3 machos cantores. En Ferrol xa nin non acordamos de como soa o canto do Cuco....
- 2 Bubelas (Upupa epops)
- Picas arbóreas (Anthus trivialis). 3 machos cantores na Veiga e outro máis, polo menos, na Espiñeira

Pica arbórea (Anthus trivialis)

- Bastantes Lavandeiras boieiras (Motacilla flava) pola zona toda

 Lavandeira boieira, subespecie ibérica (Motacilla flava iberiae)

Lavandeira boieira, "subespecie galega"

- Un grupiño de 4 Pedreiros cincentos (Oenanthe oenanthe) na Veiga

- Dous machos de Papuxa común (Sylvia communis), ún deles cantor. Outra que tamén foi a pique na costa ferrolá, onde está prácticamente extinguida coma reprodutora

- Varios Trigueiróns (Miliaria calandra) cantando pola Veiga

Ademáis tamén observei moitas outras cousas:

- Un Corzo (Capreolus capreolus) macho medio perdido nas pradarías da Veiga

- Un mustélido do xénero Mustela na veiga de Pumar. Estaba lonxe e a contraluz, pero deume a sensación de que podía ser un Armiño (Mustela erminea), máis que Delonciña (Mustela nivalis). Hai moitos anos que non vexo ningunha das especies en Ferrolterra, onde deberon experimentar un forte declive.

- Porco teixo (Meles meles). Atopei pegadas nun camiño enchoupado de Bazar, nun hábitat un pouco raro para a especie (penso, desde a miña ignorancia na materia)

 Restos da antiga lagoa de Cospeito

Restos da lagoa, parte suroriental (cuberta de salgueiral)

- Rás verdes (Rana perezi). Moitos exemplares adultos activos, con numerosos coros formados a mediodía. Por certo, mirade ben a foto do exemplar. ¿Non vos parece cuspidiño a "Gustavo", o famoso reportero dos Teleñecos?

 Rá verde (Pelophylax perezi)

- Rás estrozas (Hyla arborea). Varios adultos e xuvenís en áreas de herbazal mesto perto da lagoa de Cospeito

- Unha Cobra viperina (Natrix maura) na beira dunha canle. Xusto cando intentaba afotala fuxíu e, casualmente ou non, apareceu en escea unha Cobra de colar (Natrix natrix) a dous metros de onde estaba.

 Cobra viperina (Natrix maura)

Cobra de colar (Natrix natrix)

 A viperina é un ofidio moi especializado. Aliméntase sobre todo de pequenos peixes (como os que veremos a continuación), polo que sempre vive asociada ao medio acuático, de onde raramente se alonxa. Pola contra, a cobra de colar é moito máis polivalente, dado que o seu alimento básico, os anfibios, atópanse repartidos tamén noutros hábitats, coma bordes forestais, prados ou brañas.

- Unha Víbora de Seoane (Vipera Seoanei) subadulta na beira dun camiño en Cospeito. Aproveitando as prestacións da SX, intentei tomarlle unhas fotos cercanas da cabeza, pero foi imposíbel, debido ao enmarañado da vexetación. E como tampouco son amigo de manipular a fauna para sacar unha foto (e menos neste caso!) quedei sen imaxe. 

 ¿Qué, non vedes nada raro no deseño, estimados colegas herpetólogos? ¿Víbora de Orsini, quizá? (é broma...qué malo son....)

Víbora de Seoane (Vipera Seoanei)

- Moitos Espiñentos (Gasterosteus aculeatus) nas augas menos profundas

 Espiñento (Gasterosteus aculeatus)

  Sabía que os machos deste interesante peixe realizaban danzas de cortexo e que construían un niño para coidar das postas, pero ignoraba que o defendesen con tanto ímpetu. Contemplei varias escaramuzas de algún macho territorial que botou de malas maneiras a algún despistado que osou achegarse demasiado ao niño.

   A cada pouco, este exemplar da foto voltaba ao niño, mirando que todo estivese ben. Creo que mesmo empregan cunchas de caracol como ornamentación, para presumir de casa diante das femias. Neste niño, as femias depositan os ovos para que os machos os fertilicen

  Polo que vin, parece que moitas postas xa eclosionaron e os alevíns recéns saídos concentrábanse nas inmediacións dos niños. Non sei se eran imaxinacións miñas, pero semellaba que os adultos mantiñan a vixiancia sobre as crías. Un comportamento incríbelmente evolucionado e social. 

  Entre os minúsculos alevíns deste ano, nadaban xóvenes de xeneracións anteriores (os adultos non pasan dos dez centímetros!):

Diferentes alevíns de Espiñento

  Levaba colgadas no pescozo as dúas cámaras e os binóculos. Chegou un momento en que me cansei e tirei a reflex no coche. Síntoo (sei que vou dicir un sacrilexio para algúns) pero....para o que eu fago a reflex co 300 é, simplemente, un estorbo. Definitivamente, abandono o seu uso. Non hai color contra a enorme polivalencia e lixeireza da SX50, aínda que deba practicar moito máis co modo macro. Nun camiño soleado adiquei un rato aos insectos, pero é que non daba abasto de todo o que quería ver. Únicamente lembro:

- Algunhas volvoretas. Identifiquei Brancas do repolo (Artogeia rapae) e Auroras (Anthocharis cardamines)

- Moitos cabaliños do demo de diversas familias

Cabaliños do demo (Pyrrhosoma nynphula)

Ben, espero que con esta entrada o pasedes tan ben como o pasei eu por aló. Grazas por me ler.

Comparando reflex vs bridge

Tiña moitas ganas de facer esta prova. Na lagoa da Frouxeira detectei unha Folosa dos carrizos (Acrocephalus scirpaceus) cantando entre a canaveira. Tendo en conta que era un obxecto relativamente estático pareceume axeitado realizar unha pequena comparativa, pois levaba encima as dúas cámaras. Asi que primeiro fixen unhas tomas coa cámara reflex e logo coa compacta, para ver a diferenza real que hai.
  Ambas fotos foron tomadas en formato RAW; e posteriormente foron recurtadas a un mesmo tamaño inicial (1200 pp aprox). O tratamento dixital posterior (contraste, saturación, curva RGB e demáis) foi o mesmo nos dous casos. Xulgade vós memos:

 Canon EOS 500D + Tamron SP VC 300 mm 

Canon SX50

    Alguén pode dicir que non é xusta esta comparativa, xa que a Canon SX50 ten unha focal equivalente (en 35 mmm de sensor) a 1200 mm, mentras que o teleobxectivo da reflex equivale (en 35 mm tamén) a uns 480 mm de focal.  Pois iso é verdade, pero non é menos certo que o prezo da primeira anda polos 500 eurillos, contra uns 850-900 do conxunto réflex + Tamron 300. Se escolléramos unha equipa reflex con focal equivalente á da bridge, o prezo do conxunto dispararíase por encima dos 2500-3000 euros como mínimo, creo. E, nesas circunstancias, a comparativa sería máis inxusta desde o meu ponto de vista.

  Eu sempre fuxo de maximalismos e integrismos diversos. Nunca discutín a maior cualidade das cámaras reflex frente ás compactas avanzadas, e se vivira en África ou nos Alpes quizá sería o home máis feliz do mundo cunha reflex e un sinxelo obxectivo de 200 mm. Pero en Galiza, onde as aves mostran unha enorme desconfianza cara o observador, o zoom é moi necesario se non dispós de "hide". E estas pequenas compactas ultra-zoom son algo a ter moi conta para aqueles que temos a fotografía da Natureza coma unha afeizón, sen maiores pretensións que publicar unhas imáxenes no blogue. Creo que combinar unha bridge potente, para imaxes de longa distancia, cunha reflex e un tele mediano, para tomas cercanas e de obxectos en vó, é algo que moitos "bolsillos" se poden permitir nestes tempos de crise, e que cumpren sobradamente as necesidades da maioría de nós. É unha opinión.

 Sacade as vosas propias conclusións.

Viene lo bueno

  Como ya he dicho en alguna ocasión, pienso que el período comprendido entre mediados de Abril y mediados de Junio es el momento más productivo para la observación naturalista en Galiza. La Naturaleza muestra su cara más esplendorosa y (descontando las zonas de alta montaña) es la época en que todo se muestra en su plenitud: flora, fauna invertebrada y vertebrada. 

  Este año apenas voy a disponer de jornadas para hacer viajes como a mí me gustaría, pero siempre me quedará mi Frouxeira.

Buscarla pintoja (Locustella naevia)

  Estoy esperando la llegada de la Buscarla pintoja e sus territorios de cría. Esperemos que el lamentable episodio acontecido el año pasado (pincha) y que provocó la destrucción de un nido, no afecte a la especie. Probablemente el cambio de tiempo tan brusco que hemos tenido, del Diluvio Universal a la Primavera Normal, favorezca la llegada de los paseriformes insectívoros.

  Pero sin duda que el "momento ornitológico" de la laguna es el paso de limícolas en Mayo. Este invierno se ha prolongado un poco, al igual que sucedió en décadas anteriores. Pienso que, muy probablemente, estemos a las puertas de un año tipo en el paso; esto es, una sedimentación muy potente concentrada durante unos pocos días de la primera semana de Mayo. Pero estas cosas son impredecibles. Dios dirá, y allí estaremos para compartir con vosotros ese momento.

Bandos de Correlimos (Calidris spp) en A Frouxeira

Matas de Scirpus lacustris en el interior del carrizal

  Pongo unas fotos de mis primeras entradas del blog, para recordar este momento tan especial que es la Primavera:

Cuco (Cuculus canorus). Ejemplar en paso.

Lagartija serrana (Iberolacerta monticola)

  Pero recordad: nosotros también podemos ser sorprendidos!!

Un servidor en plena faena 

Bueno, a los veteranos ya no os digo nada, que no lo necesitáis. Pero a los seguidores más novatos en esto de la bichería, os recomiendo encarecidamente que no desaprovechéis esta época tan bonita que es la Primavera. El pronóstico meteorológico es de tiempo anticiclónico para toda esta semana (incluido el fin de semana), con algún día de noreste. Muy interesante para observar cambios importantes, sobre todo en cuestón ornitológica. Buscad y encontraréis.