sábado, 3 de outubro de 2020

Limícolas en la playa de Ponzos (Ferrol)

  Ayer el segundo temporal del Otoño trajo una bajada brusca de las temperaturas y las primeras nevadas importantes en la montaña gallega. Aquí en Ferrol cayó una granizada que me cogía de camino a Covas, donde había mar gruesa con olas de 4-5 m. 

Cabo de Punta Frouxeira, desde Covas

  
 La playa de Ponzos es tristemente famosa por el intento fallido de hacerla "playa canina" que tuvo lugar cuando En Marea accedió al gobierno municipal. Una vez en el gobierno se dieron cuenta que esa medida de su programa era ilegal por tratarse de un espacio incluido en la Red Natura. Aunque la legalidad a los mascoteros se la suda y al final se hizo playa canina de facto (como el resto de las las playas gallegas, vamos). La Consellaría de Medio Ambiente ni está ni se la espera.


  Hoy sin embargo el mal tiempo era el mejor aliado para las aves, que podían descansar más tranquilas.  A lo largo de la playa censaba una 1000 gaviotas (tampoco llevé telescopio porque había que caminar un poco y no puedo llevar peso).

Gaviotas comunes (Larus michahellis/fuscus)

  Más arriba encontraba un grupo de 18 chorlitejos grandes (Charadrius hiaticula).

Chorlitejos grandes (Charadrius hiaticula)

  Junto a la playa principal está la playa de Sartaña, una pequeña cala llena de algas que atrae a muchas aves. Esta mañana contaba:
  • 1 Archibebe claro (Tringa nebularia)
  • 22 Correlimos tridáctilos (Calidris alba)
  • 2 Correlimos comunes (Calidris alpina)
  • 14 Vuelvepiedras (Arenaria interpres)
  • 1 Combatiente (Calidris pugnax)
  • 35-40 Lavanderas blancas (Motacilla alba)

Vuelvepiedras aguantando el viento

  Ayer el viento era tan fuerte que costaba tomar una foto. A este vuelvepiedras parece que le costaba caminar.

Vuelvepiedras (Arenaria interpres)

    Hoy había amainado muchísimo y pude hacer fotografía más cómodamente.

Vuelvepiedras on the rocks

    La siguiente foto me encanta. Es increíble lo bien que se camuflan las limícolas sobre las playas de guijarros. ¿Cuántos correlimos véis en la imagen? ¿Y cuántos vuelvepiedras?

Correlimos tridáctilos (Calidris alba) y Vuelvepiedras

  El combatiente es bastante escaso en Galiza. Más aún a orilla del mar.

Combatiente (Calidris pugnax)

    Sentado sobre una roca esperé a que el combatiente se acercara para tomar una serie de fotos con la Sony RX10 III.  Aún así tuve que recortar mucho las fotos.




    Con el fin de no tener que recortar tanto las imágenes quité el RAW. Entonces pude usar un poco de zoom digital a 2x, que equivale a 1200 mm (lo mismo que la Canon SX50). 

Combatiente (Calidris pugnax)
Sony RX10 III focal 1200 mm (zoom digital 2x) ISO:125  V:1/800   F:4

  Ayer había estado con la Nikon B700 (tengo la P1000 en el "taller"). Las condiciones meteorológicas eran otras y se nota.

Combatiente (Calidris pugnax)
Nikon B700 focal 1440 mm  ISO:450   V:1/320   F:6,5

  Como he dicho estas playas están incluídas en la Red Natura 2000 como parte del espacio natural "Costa Ártabra" (ZEPA y ZEC). Este panel informa de sus principales valores medioambientales.


     Encontraba uno de esos valores a pocos metros del panel: la Anthirrinum majus subsp. linkianum. Esta planta de la familia Scrophulariaceae  está considerada "en peligro de extinción" en el catálogo Galego de Especies Ameazadas (1).

Antirrhinum majus supsp. linkianum

     Y nos despedimos con una foto del mar que me encontraba esta mañana.

Playa de Sartaña (Ferrol)


(1) Guía das plantas de Galicia (Xosé Ramón García, 2008)

15 comentarios:

  1. Que fermoso o linkianum, umha jóia dos areais! Umha aperta e feliz dia das aves, Damián

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Pois estou canso de vê-lo na Frouxeira, pero até há pouco nom conhecia que se tratasse de umha subsp diferente da nominal e ameaçada .

      Eliminar
  2. Saudos
    22 tridáctilos(a un so se lle ve a cola(na esquerda) e 9 virapedras.
    Hoxe na desembocadura do Umia tamén un liorteiro, ademais un Ansar común como curiosidade.
    apertas

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Vouche dar por válida a resposta, aínda que ese pilro da esquerda do que só se vé o cú era na realidade un común (por iso non o quería coller no encuadre). Xa te mandarei o xamón por MRW.

      Eliminar
  3. Saudos
    creo que non lle din a editar a un comentario do post pasado sobre os patos reais. comentaba que tamén en Ons O Grove se nota un descenso moi acusado, de censar 3000 bichos a menos de 1000 na actualidade, hoxe precisamente fixen un censo completo incluindo as barreiras e sairon 635 e non me cadran.... . comentaba que posiblemente a principal causa fosen os Bisóns americanos igual que está a pasar coas fochas. Tamén o cada vez mais frecuente lagunero nas épocas de cría en Galicia. Sobre o dos patos autóctonos sinalar que os do norte de Portugal hasta Coimbra forman unha mesma poboación cos de Galicia.
    As reidoras tamén baixaron principalmente polo parón da piscifactoría de rodaballos de Ardia(O Grove). Levan varios anos parados con obras e agora non votan os restos dos piensos ó intermareal. Alí alimentábanse centos.

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. A min non me consta que haxa moito visón na comarca de Ferrol, aínda que teño observacións persoais en Doniños (ano 1990), Frouxeira (na década de 2000) e Forcadas (atropelado na década de 2000). Polo que falo cos paisanos só semella ser un problema en Forcadas, onde un exemplar chegou a matar un año! (contado por duas persoas distintas). De feito "desapareceu" algún niño de mergullón cristado que estaba situado en augas abertas e fondas. E os visóns nadan moi ben.
      Sen embargo a nivel xeral eu considero que é o xabalí a causa principal do declinio de acuáticas reprodutoras (anátidas ou rálidos). A curva de descenso coincide case exactamente no tempo coa irrupción do porco bravo nos nosos humidais, a finais dos noventa. Tendo en conta que Ferrol é a zona cero da peste do Xabalí (é omnipresente até na mesma cidade) e coñecendo o seu gosto polos ecosistemas acuáticos, onde se ven camiñando ou nadando moi frecuentemente,... pois se ninguén me demonstra o contrario para min é o culpábel principal (que non único, ollo). Flipo con que aínda non haxa estudos científicos feitos ao respeito dada a gravidade do problema. Ou polo menos eu non sei deles, vaia. A ver se é que a algúns non lles interesa (e non me refiro aos cazadores nin á Xunta precisamente...)

      Eliminar
  4. Saudos
    estaba a pensar na depredación de crías pero efectivamente os porcos tamén poden estragar os ovos nos niños, neste caso todo resta e entre unhas cousas e outras os bichos diminúen. Os bisóns en Ons O Grove son moi nocturnos nunca os vin polo día, pero avelos ainos ainda a semana pasada atopei un morto en Ardia. Vinos unhas cantas veces de noite cando ando a anelar limícolas. Nesta zona tamén se ven moitas pegadas de porco bravo pero velos é moi difícil. Creo que na maioría do espazo andan de paso e hai poucas zonas onde se poden agochar e precisamente nestas non son nas que mais acuáticas hai. Como curiosidade sinalar que os Frisos comezaron a criar hai poucos anos e agora xa pode que sexan unhas dez as parellas reprodutoras en todo o espazo.

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Cos fisados pasou algo semellante polo Norte. Nalgún ano hai case tantas parellas de frisado coma de azulón na Frouxeira, aínda que a sua fenoloxía é diferente (non se soen ver pitos de strepera até mediados-finais de Xuño).
      Sobre o visón, ben sei que son nocturnos pero aínda así cando un carnívoro abonda acabas por velo atropelado. É o caso do porco teixo, que aumentou moito e agora resulta habitual velos mortos na estrada, prácticamente un exemplar por ano. Tamén a marta, a xeneta (cada vez menos) ou o raposo son atopados mortos na estrada con bastante frecuencia. Porén, só atopei un visón morto nos últimos 30 anos (no encoro de Forcadas,_Valdoviño). Por iso, entre outros motivos, penso que non é moi común por aquí. Mas "habelo haino".
      E con respeito ao Porco bravo, insisto que non imaxinas a extrema abondancia da especie pola costa N. Terías que vir viviruns días e comprobalo in situ. Non o crerías, simplemente. Esta abondancia é incompatíbel cunha boa diversidade, sen máis. Aínda que semella ser un escuro secreto inconfesable para o colectivo ecoloxista e de biólogos galegos. Flipo con isto último.

      Eliminar
  5. puf puf puf.. Un profesor da Uni (ornitologo por certo) decia que unha cousa son os datos e outra as opinions. En canto a omnipresenza do xabaril penso que non e so no Norte, senon que notouse en todas partes. E hai xente estudando o tema (alomenos en Corrubedo).
    Do vison, pois non teño claro eso de que e nocturno (habia un artigo dos vascos que decia que era moi elusivo e mais cousas, que aqui non se cumpren). Estou canso de atopalo de dia, comendo, pelexando, nadando etc. E o dos atropelos non me parece fiable, nas Gandaras sensu lato non lembro un atropelado pero teño capturado ducias e ollado moitos mais. Por poñer un exemplo, teño atopado varias lontras e nin un vison (e sospeito de o numero non e proporcional).
    Se non hai datos/estudos (cmr) a medio longo prazo semella complexo sacar conclusions, e aqui voltamos a frase do inicio.

    Apertas

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Mira, César, é tan sinxelo como encargar un estudo de alimentación do Porco bravo analisando os excrementos. Sei que en Corrubedo andan con iso (polo tema do Pelobates, non?) pero eu considero que debera facerse tamén na Frouxeira. Por qué? Porque é a lagoa máis importante de Galiza pola súa poboación de aves nidificantes, migrantes e invernantes, moi por diante da seguinte; porque é a única lagoa que conta con un plan de conservación PROPIO (o que encargaron cando o lío do asolagamento e que por certo non dedica NIN UNHA SOA PALABRA ao problema do Xabalí); porque é a lagoa que está enclavada onde a densidade de Porco bravo é claramente maior (toda a costa N eucaliptizada).
      Sobre o visón xa opinei todo o que tiña que opinar. Ünicamente lembrar a alta densidade de Lontra que temos por estas terras do N (hai épocas do ano e lugares onde resulta difícil non velas). Un factor que pode ser interesante á hora de controlar a poboación de visón.
      Apertas.

      Eliminar
    2. O do seguimento do porco bravo en Corrubedo penso que ten que ver mais co conflicto human/animal que co do Pelobates (xa me sorprenderia que se fixera algo concreto para un anfibio). Podes facer (ou Habitat) unha proposta a Delegacion de Patrimonio Natural da Coruña ou a DXPN para avaliar esa teoria. Pero en xeral manteño a miña postura, se non temos datos "palpables" so temos unha teoria. Que o xabaril non axuda e seguro (nin as aves, nin aos herpetos, nin probablemente invertebrados), pero combinado co vison? hai mais factores?. Eu coñezo lagoas donde non entra o xabaril e as acuaticas cascaron, pero non podo explicar o declive porque non teño datos.
      A interaccion entre lontra e vison case sempre expulsa ao vison. Nos cando seguimos o efecto comprobamos que deixaba de usar as lagoas e usaba habitat terrestre ata que a lontra migraba de novo (pero tivemos que remexer na merda literalmente).
      Estaria ben ter os datos do censo da Fulica, para ver que mostraban. E ir pensando en repetilo para ver se hai cambios.

      Apertas

      Eliminar
  6. Saudos
    Cesar... non sei con qué mentalidade les as cousas, dixen que en Ons O Grove os bisón son moi nocturnos(non exclusivamente). Levo facendo visitas a este espazo tanto de día como de noite mais de 35 anos cuns cantos centos ou miles de visitas e nunca vin bisóns polo día e unhas cantas veces pola noite. Si que teño visto morcegos, lechuzas campestres en pleno día pero non me atrevo a dicir que son diurnos. A experiencia a intuición o instinto etc.(que non todo o mundo ten) as veces teñen mais valor que algúns estudos. Os estudos poden dar unha idea do que quizais aconteza nun determinado espazo de tempo. Os resultados dos estudos dependerán das variables coas que conte, da metodoloxía, dos recursos, do espazo temporal empregado etc.etc.etc. Son un método mais pero creo que non hai que desprezar o traballo de moitas persoas que ainda que non sexamos catedráticos si que podemos aportar coñecementos e opinións.

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Boas Emilio,
      pois lin coa mesma mentalidade que ti (supoño), o dixen e que nos espazos nos que eu levo traballando unhas decadas podes atopalos de dia realizando "vida normal" (centos de observacions). Polo que e evidente que non en todas partes comportanse do mesmo xeito (o mesmo que comentei do traballo dos vascos).

      Apertas

      Eliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos