Seguidores e seguidoras

luns, 7 de outubro de 2024

07/10/2024 Censo de acuáticas en A Frouseira y novedades

   Hoy me tomaba el día libre y me acercaba a la laguna de Valdoviño. El pronóstico anunciaba lluvias importantes a partir de las 9,00 o 10,00 h, así que disponía de muy poco tiempo para hacer lo que quería (estos días aquí amanece a las 8,30 h). Pero me apañé para controlar el canal y completar un censo ultra rápido, pero más que digno.

Canal de desagüe al mar a punto de cerrase

    La novedad es que el canal parece a punto de cerrarse por acumulación de arenas. Debido a la fase lunar las mareas van a menos, así que esa arena acumulada en el tramo final del canal probablemente acabe consolidándose como barrera, interrumpiendo la comunicación con el mar hasta nueva orden.

Acumulación de arena comenzando a taponar

    Octubre es un mes que me trae mucha nostalgia en A Frouseira. Históricamente era cuando todo cambiaba con la apertura del canal hacia finales de mes, lo cual llenaba de aves el intermareal. También eran días solitarios. Una vez terminada la temporada de playa pasear por ella resultaba relajante y melancólico a partes iguales.  

Anátidas en la orilla norte

  Vamos con el censo de hoy (obvio gallinas y gaviotas):
  • 25 Ánades frisos (Mareca strepera). Había más
  • 250 Ánades azulones (Anas platyrhynchos). Alguno más en el carrizal, pero la cifra es bastante representativa. Por cierto, un consejo para los chavales que empiezan a censar: contad de "dos en dos", no "de uno en uno" (como leo en muchas listas de ebird). Al principio quizá os cueste un poco pero en cuanto pase un tiempo comprobaréis que es mucho más rápido, y la rapidez es muy importante cuando se censa. He visto conteos en Valdoviño con evidente duplicidad de datos causada seguramente por la lentitud en el conteo. Si tardas mucho es probable que parte de las aves se muevan y acabes contándolas dos veces, y eso puede hacer que el error sea muy grande. No sé que opinan otros censadores veteranos pero en mi opinión resulta preferible admitir un pequeño error de precisión dejando algún bicho sin contar o duplicarlo a que la mitad de un bando de silbones se te mueva y acabes contando el doble, al menos cuando censas grupos grandes (algo así les debía pasar a los colegas asturianos, que contaban el doble de rabudos que nosotros en Ribadeo). En cualquier caso no dejéis de censar, chavales, aunque ya os aviso que es algo muy adictivo!
  • 4 Ánades rabudos (Anas acuta)
  • 58 Cercetas comunes (Anas crecca)
  • 54 Fochas comunes (Fulica atra). Hace años octubre era el mes en que la cifra de fochas iba aumentando progresivamente desde unas 100-150 a principios de mes hasta las 300-400 que ya se concentraban a finales o primeros de noviembre. Sin lugar a dudas una de las acuáticas más representativas de este humedal
  • 1 Andarríos chico (Actitis hypoleucos)
  • 2 Correlimos gordos (Calidris canutus)
  • 1 Charrán pequeño sp (Sterna/sternula sp). Al principio me pareció un común pero luego ya no sé. Por la velocidad del aleteo parecía más un charrancito, pero hacía viento fuerte. Tenía pensado ponerme con él al terminar el censo pero a las 9,10 h comenzó a diluviar y tuve el tiempo justo a meter la óptica en el maletero. Desde luego por fechas apuesto por Sterna hirundo claramente.
  • 2 Garceta comunes (Egretta garzetta)
  • 2 Garzas reales (Ardea cinerea)
  • 1 Aguilucho lagunero (Circus aeruginosus) hembra, como casi siempre


Ánades en la orilla (rabudos en el centro de la imagen)

     Ahora a ver qué pasa con el mar y con el canal. Por una parte anuncian el primer temporal marítimo de la temporada y eso puede provocar la apertura. Por otra, esa barra de arena que fotografiaba hoy me hace pensar que nos vamos a despedir del intermareal durante algunas semanas o incluso meses.

Olas en la playa

5 comentarios:

  1. Totalmente de acuerdo con ese consejo sobre cómo optimizar los recuentos, Xabi, aunque no suelo contar de dos en dos, si bien ocasionalmente lo hago. Normalmente (obligado si preveo cifras potentes en un primer vistazo general, cosa muy importante) uso un contador manual y, llegado el caso, suelo contar hasta tres especies de corrido (una, la aparentemente más numerosa, con el contador; y 2 ó 3 memorizándolas, o cuando se puede, cantándoselas a un colaborador que va anotando). Esto me ocurría hace años cuando censaba las ensenadas de O Grove y San Simón, la ría de Betanzos, el embalse de Cecebre y otros sitios por el estilo; buenos tiempos aquéllos, que creo que ya no volverán. Si el bando o bandos llegan a menos de 500 aves, suelo contar de uno en uno. Pero si la cosa abulta más, entre 500 y 1.000, pero exclusivamente referido a láridas, cuento de cinco en cinco. Si pasa de 1.000, suelo contar (estimar) de 10 en 10. No obstante, procuro (más bien procuraba) contar de uno en uno, primero la especie más numerosa y, si veo que hay pocos ejemplares de otras especies secundarias, estos los "fusilo" a continuación (o al mismo tiempo, si llevo contador, que es no habitual incluso ahora, en estos tiempos de carestía). En suma, por el medio que a cafa uno mejor se le acomode, la cuestión es tratar de optimizar la cosa, sobre todo si censas áreas intermareales, por aquéllo de las mareas. Y, por cierto, siempre controlando cuidadosamente el horario y altura de las bajamares (si se censa en bajamar, como suele hacerse por aquí), y empezando a censar netre 1 y 1,5 horas antes del momento de bajamar. Esto es crucial tenerlo claro para cualquier planificación, si no queremos que nos salga un "churro"...

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Si, o das mareas é crucial, como ben dis (unha das grandes diferenzas entre censar unha ría e contar en Villafáfila, por exemplo, onde tes todo o tempo do mundo para censar cada lagoa). Por iso precisamente aprendín que hai que ser rápido.
      Eu tamén conto/estimo de 10 en 10 os grupos máis grandes; por exemplo os Penelope en Ortigueira cando están moi agrupados e o grupo pasa de 1000 ex. Nalgunha ocasión mesmo "contei" de 100 en 100 (lembro un enorme bando de 8000 Larus fuscus, que quería censar axiña antes de que mo levantara algún idiota mascotista).
      O descubrimento dos contadores hai vinte anos foi para min unha revolución, pois facilitan moitísimo os censos. De feito xa non sabería vivir sen eles, haha... Coma ti adoito contar varias especies simultáneamente: dúas spp de pato ou limícola cos dous contadores, mentras vou contabilizando mentalmente algunha sp máis doada, tipo garza ou cullerereiro.
      Un abrazo.
      PD: Qué pracer falar con outro censador! Se nos deran un euro por cada ave que temos contado ti e máis eu igual ata podíamos cambiar de piso....

      Eliminar
  2. Non estaba un Morito no campo o de aparcan as caravanas, levaba dende o Xoves polo menos mese campo e onte seguía alí .Saqueille fotos e algún vídeo xa que estaba bastante cerca

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Xa che vin as fotos no facebook. Pois a verdade é que nin me fixei. Normalmente paso por alí a modo e vou mirando todo pero hoxe levaba présa porque quería censar a lagoa antes de que chovera.
      Graciñas por comentar e benvido a Bichos, Óscar.

      Eliminar
  3. Hoxe a ver se publico algunha mais xa que onte estaba mais preto .Grazas a ti polo bo traballo que fas e a divulgación da nosa contorna .Un placer

    ResponderEliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos