Seguidores e seguidoras

miércoles, 27 de marzo de 2024

Laguna de A Frouseira, censo completo

   Esta mañana me apetecía un censo completo de acuáticas, sobre todo por aquello de controlar las poblaciones reproductoras, que es lo más importante. Por desgracia había pleamar viva, así que la laguna de Valdoviño estaba completamente llena. En esas circunstancias las aves se dispersan por las orillas o por la lámina de agua, que además estaba muy batida debido a los fuertes vientos que soplaban hoy (de SW por cierto).

Canal de la laguna con entrada masiva de agua marina

Orilla norte

   Vamos con el censo de hoy en A Frouseira:

  • 1 Cisne vulgar (Cygnus olor)
  • 1 Pato mandarín (Aix galericulata)
  • 2 Cercetas carretonas (Spatula querquedula) en la orilla NW
  • 66 Ánades frisos (Mareca strepera), de los cuales 29 eran hembras
  • 148 Ánades azulones (Anas platyrhynchos). 41 Hembras. En estas fechas están ya en pleno proceso reproductor y se ven muchos ejemplares fuera del lago, a veces caminando por lugares bastante insólitos, como huertas o campos próximos al pueblo de Valdoviño
  • 3 Ánades rabudos (Anas acuta)
  • 35 Cercetas comunes (Anas crecca)
  • 8+ Zampullines chicos (Tachybaptus ruficollis). Con el lago lleno es imposible sacar una cifra precisa (además muchos se meten en la marisma inundada)
  • 2 Fochas comunes (Fulica atra)
  • 2 Andarríos chicos (Actitis hypoleucos)
  • 4 Chorlitos grises (Pluvialis squatarola)
  • Unos 60 correlimos tridáctilos (Calidris alba)
  • 9 Gaviotas reidoras (Chroicocephalus ridibundus)
  • 40 Gaviotas patiamarillas (Larus michahellis). Me consta que hay una L. cachinnans por el medio, pero no suelo pararme en la identificación de las gaviotas tipo michahellis
  • 30 Gaviotas sombrías (Larus fuscus)
  • 1 Gaviota polar (Larus glaucoides). Sigue.
  • 6 Cormoranes grandes (Phalacrocorax carbo)
  • 1 Garceta común (Egretta garzetta)
  • 5 Garzas reales (Ardea cinerea)
  • 8 Espátulas comunes (Platalea leucorodia)
  • 1 Aguilucho lagunero (Circus aeruginosus). Técnicamente no es un "ave acuática" pero lo metemos  por motivos obvios.

Hembra de ánade azulón (Anas platyrhynchos) vigilando al personal

  En el canal descansaban 4 chorlitos grises, un ave que ha ido claramente a menos en estos últimos años. De aquellos habituales 120-140 ejemplares hemos pasado a apenas 30-40. No es fácil la vida en una playa canina.


Chorlitos grises (Pluvialis squatarola). Disparo apoyando cámara en roca
OM-1 + Zuiko 100-400 mm (a 270 mm)   ISO:400   V:1/60   F:8

Chorlito gris (Pluvialis squatarola)
OM-1 + Zuiko 100-400 mm   ISO:2500   V:1/400   F:6,3

Chorlito gris (Pluvialis squatarola)
OM-1 + Zuiko 100-400 mm   ISO:1000   V:1/125   F:6,3

  En cuanto pase este tiempo de invierno a ver si me pongo un día con el escribano palustre (Emberiza schoeniclus lusitanica), la auténtica joya de la corona de este espacio NO protegido. Digo esto último porque seguir contando con el votante mascotista es lo prioritario para esta miserable clase política que nos ha tocado vivir. De los cobardes pseudo-agentes de Medio Ambiente y su papel vergonzoso en este humedal prefiero no decir nada, que igual acabo detenido.

lunes, 25 de marzo de 2024

Ría de Ortigueira, 24/03/2024: lontra paleártica (Lutra lutra)

    Onte domingo facía unha visita á ría de Ortigueira. A invernada chega ao seu fin e as anatídeas xa marcharon na sua maioría, ainda que fican números altos de limícolas. De todas formas nesta visita  pretendía seguir a readaptarme á SX70, máis que censar. De feito nen levei telescopio, así que tiven que empregar o zoom da cámara para poder contar algunha cousa.

Desde o peirao de Ortigueira

  Antes fixen unha breve visita por San Claudio e Lagarea, onde case non había nada. Logo parei en Ortigueira, onde chegaron despois Álvaro F. Polo e Eulogio Ben.

Mirando en dirección sur

 Imos coa listaxe do máis salientábel (en negriña os novos nomes oficiais):

  • 3+ Lavancos reais (Anas platyrhynchos)
  • 12 Cercetas eurasiáticas (Anas crecca). Non vin xa nengún asubiador nen albelo
  • 45+ Lampareiros eurasiáticos (Haematopus ostralegus)
  • 1 Píldora cincenta (Pluvialis squatarola) en San Claudio. Na ría central habería máis con certeza pero sen telescopio pode ser moi complicado detectalas
  • + Mazaricos chiadores (Numenius phaeopus)
  • + Mazaricos reais (Numenius arquata)
  • 65+ Fuselos de rabo pinto (Limosa lapponica)
  • 13+ Fuselos de rabo negro (Limosa limosa)
  • 1 Bilurico das rochas (Actitis hypoleucos)
  • Deceas de biluricos comúns (Tringa totanus)
  • 1 Bilurico escuro (Tringa erythropus)
  • 55+ Biluricos pativerdes (Tringa nebularia)
  • 3 Pilros grosos (Calidris canutus)
  • 1 Pilro común (Calidris alpina)
  • 3 Garzas brancas grandes (Ardea alba)
  • + Garzas brancas pequenas (Egretta garzetta)
  • 13 Cullereiros comúns (Platalea leucorodia)

Gaivotón atlántico (Larus marinus) e lampareiros aurasiáticos (Haematopus ostralegus)

Fuselos de rabo pinto (Limosa lapponica). Distancia: uns 400 m aprox
Canon SX70, toma recurtada

  A verdade é que a proba foi esixente para a cámara. Moita ou moitísima distancia ás aves e contraluz na maioría dos casos. Aínda así cumpríu.

Mazarico chiador (Numenius phaeopus)

Fuselos de rabo negro (Limosa limosa)

Bilurico escuro (Tringa erythropus), imaxe testemuñal

 Cos bichos máis perto e boa iluminación a cousa mellora, obviamente.

Cullereiro común (Platalea leucorodia)
Canon SX70 focal 1365 mm  ISO:100   V:1/640   F:6,5
  
  As gaivotas son os auténticos piratas do intermareal e realizan unha actividade moi intensa de parasitismo, da que non escapa case ningunha especie. Rouban cangrexos aos mazaricos, peixes ás garzas, signátidos aos cullereiros, anélidos a limícolas pequenas... Un xuvenil de patimarela integrábase no grupo de cullereiros esperando a que algún sacase a presa para lla quitar.

Cullereiros comúns con gaivota patimarela controlando no medio
Canon SX70 focal 1365 mm  ISO:100   V:1/1000   F:7,1

Cullereiro común e gaivota patimarela observando
Canon SX70 focal 1365 mm  ISO:100   V:1/1000   F:7,1

  Unha lontra achegouse para que a proba da SX70 tivese algo máis de glamour.

Lontra paleártica (Lutra lutra) nadando

      Logo de buscar lábridos (Labridae) entre as rochas do peirao parou un momento que aproveitei para acribillala a fotos.

Lontra paleártica (Lutra lutra

Lontra paleártica (Lutra lutra)
Canon SX70 focal 300 mm equiv   ISO:400   V:1/400   F:6,3

Lontra paleártica (Lutra lutra), "foto de carné"
Canon SX70 focal 1200 mm equiv   ISO:200   V:1/400   F:6,3

 Nese momento pesoume non ter na man a Sony RX10 III, que tiña no maleteiro. Xa non digamos a OM-1. A distancias tan curtas e cun bicho tan grande á SX70 sóbralle focal (e lle falta esa calidade superior que teñen os sensores grandes).

Lontra paleártica (Lutra lutra)
Canon SX70 focal 400 mm equiv   ISO:200   V:1/400   F:6,3

 E co noso mustélido máis coñecido e doado de ver rematamos o post.

sábado, 23 de marzo de 2024

Forcadas, recuento de zampullines

  Ayer hice un nuevo recuento de zampullines chicos en el embalse de As Forcadas. No llevaba telescopio y me faltó una esquina por visitar, pero podemos considerarlo un censo aproximado. 

Cola de Vilaboa
Canon SX70 focal 5 mm  ISO:100   V:1/160   F:5

 Este embalse abastece de agua potable a la comarca de Ferrol. Toda su gestión (por parte de la empresa mixta EMAFESA) está orientada controlar la calidad del agua para consumo y creo que por ese motivo durante estas últimas primaveras mantiene un nivel inusualmente bajo para la época. También he leído alguna noticia de hace unos años sobre la necesidad del dragado del fondo, que se haría abriendo las compuertas inferiores.

   En cualquier caso la cota que tiene en estos momentos es bastante perjudicial para la cría de acuáticas, pues muchas masas de vegetación palustre quedan separadas del agua por una ancha banda de tierra. Y por si había pocos problemas ha empezado la temporada de pesca, con todas las molestias que genera: pisoteo de vegetación, contaminación por resíduos en los puestos, presencia numerosa de gente por toda la orilla, etc. Yo respeto la pesca deportiva pero creo que no debería permitirse en este embalse, sobre todo porque hay especies al borde mismo de la extinción (otros problemas tienen más difícil solución).

Somormujos lavancos (Podiceps cristatus)

 Vamos con los datos del Doñana gallego (es broma):
  • 35 Ánades azulones (Anas plathyrhynchos): 29 machos y 6 hembras. Seguramente ya habrá algunas hembras empollando. En Ferrol los primeros pollos suelen aparecer hacia mediados de abril, aunque a veces se adelantan casi un mes
  • 12 Zampullines chicos (Tachybaptus ruficollis) repartidos en unos 6 territorios. Ya he dicho que no es un censo exacto. Probablemente haya 7-8 parejas
  • 8 Somormujos lavancos (Podiceps cristatus). Desde 2020 no me consta que hayan sacado ningún pollo. A ver este año
  • 2 Gallinetas (Gallinula chloropus). ¿La última pareja?
  • 1 Andarríos grande (Tringa ochropus). Especie ya habitual (si me lo cuentan hace veinte años...)
  • 3 Gaviotas patiamarillas (Larus michahellis)
  • 16 Cormoranes grandes (Phalacrocorax carbo)
  • 7 Garzas reales (Ardea cinerea)

Zampullín chico (Tachybaptus ruficollis)

 A mayores de acuáticas, cabe destacar:

  • 1  Azor (Accipiter gentilis) que apereció en la orilla con una presa y salió disparado en cuanto me moví para hacerle una foto
  • 1 Milano negro (Milvus migrans). Otro que ya es habitual
  • 4 Golondrinas comunes (Hirundo rustica) volando sobre el embalse. Las primeras
  • 2 Aviones zapadores (Riparia riparia) con ellas
  • 1 Zorzal charlo (Turdus viscivorus)
  • Muchos mosquiteros ibéricos (Phylloscopus ibericus) cantando en todas las paradas
  • 2-3 Camachuelos (Pyrrhyula pyrrhula) cantando también

      En fin, poca cosa pero es lo que hay. A todo esto sigo sin sentirme cómodo con la Canon SX70. Creo que ha sido un error esta compra, como lo fue haber vendido o malvendido otras cámaras en su momento y que ahora veo que iban claramente mejor que la SX70. En fin, como decimos en gallego, agora xa foi, Marica non chores

Cardamine pratensis

jueves, 21 de marzo de 2024

A Frouseira, visita breve

 Esta mañá achegueime á lagoa de Valdoviño, para ver se empezara a cousa migratoria. Estamos xa na segunda metade de marzo e os ventos comezan a soprar de nordés, así que é previsíbel a sedimentación de especies típicas desta época, coma Limosa limosa, Calidris pugnax, Spatula querquedula ou Charadrius dubius.

Lagoa da Frouseira, Valdoviño

    Quen si apareceu foron os de sempre. Eu xa case penso que o fan para provocar. Ven que estás a tomar fotos e deixan que o can se meta na auga xusto onde están as aves que afotas mentras os donos miran para ti desafiantes a ver se dis algo. Sábense inmunes e presumen da sua condición. 

   Nestes momentos teño problemas bastante máis serios así que obviarei toda esa merda mascotista e seguimos coas aves, que é do que se trata. 

Parella de patos cincentos (Mareca strepera)

 O mellor foi esta galiña de auga común, fotografada no lugar coñecido coma "Pozo do cura", un recanto onde era habitual vela hai trinta anos. Agora a especie rarificou moito e sempre é unha ledicia poder fotografar un exemplar tan de perto.

Galiña de auga común (Gallinula chloropus)
OM-1 + Zuiko 100-400 mm  ISO:2000   V:1/320    F:6,3

    A galiña de auga estaba nunha zona con pouca luz a esas horas da mañá e probei de novo a redución de ruido con Intelixencia Artificial do Lightroom. É un proceso lento mas o resultado paga a pena (todas as imaxes deste post están recurtadas, coma sempre, que o zuiko aumenta moito pero non fai milagres).

Galiña de auga común (Gallinula chloropus). Redución de ruido con I.A.
OM-1 + Zuiko 100-400 mm  ISO:1600   V:1/320    F:6,3
 
   Idealmente debera agacharme para conseguir unha perspectiva máis horizontal e eliminar ese fondo tan feo pero se fixese iso a galiña veríame mover e sairía pitando inmediatamente.

Galiña de auga común (Gallinula chloropus). Redución de ruido con I.A.
OM-1 + Zuiko 100-400 mm  ISO:2000   V:1/320    F:6,3

  Falando de acuáticas reprodutoras (ou case) tamén había 3+ galos de auga comúns (Fulica atra) e 8+ mergulletes comúns (Tachybaptus ruficollis), mas non levaba telescopio e tampouco podía facer un censo completo.  No intermareal segue a famosa gaivota polar, primeira cita propia neste humidal.

Gaivota polar (Larus glaucoides)

  Resumindo, polo de agora pouco movimento. É de prever que nos próximos días a consolidación do nordés traia novidades migrantes típicas de temporada. 

martes, 19 de marzo de 2024

Comienza la "Operación Mustela 2024"

   No quiero morir sin haber tomado fotos decentes a alguno de los mustélidos que forman parte del género Mustela: comadreja o armiño. La cosa no es fácil pues ambas especies han experimentado un declive poblacional alarmante. El armiño quizá haya desaparecido de la comarca ferrolana, aunque tuve la fortuna de avistar uno dos veces en una misma semana allá por la primavera de 1986, cuando yo aún era un joven adolescente. Guardo como un tesoro aquel cuaderno de campo.


  Al armiño casi lo descarto (al menos en la franja costera) pero resulta factible fotografiar a la comadreja, de la que tengo observaciones recientes en tierras de Moeche. Si no recuerdo mal todas las observaciones  que tengo, tanto de comadreja como de armiño, fueron entre los meses de abril y septiembre.


Transectos habituales por el valle del Xuvia en Moeche

     Pero esto no es como ver una gaviota polar en Valdoviño, que está allí todos los días para deleite de los coleccionistas cazafotos. Para ver una comadreja hay que esforzarse y eso implica realizar muchas horas de campo por transectos óptimos con resultado nulo en la mayoría de ellos. Horas y horas de caminar por el mismo sitio, hasta que llegas a conocer cada pájaro, cada vaca y cada estaca del prado. Con suerte, algún día sonará la flauta.


Vacas mirando para el urbanita de turno

    De nuevo utilicé la cámara cutre del teléfono para hacer tomas de paisaje (llevaba la OM-1). 

Viviendas en Casalousada (Moeche)


 Por cierto, van a montar una mega-plantación de arándanos (el suplemento dominical dice que hay que comer de eso). Así que muchas de estas praderas van a desaparecer en breve.


    Ya han talado dos choperas y una sauceda. Una pena.

Sauces de buen porte talados por culpa de los arándanos

  Como siempre el resultado del muestreo de hoy ha sido cero en cuanto a Mustela nivalis. Aunque aparecieron dos gallinas, para mi sorpresa.

Perdiz roja (Alectoris rufa) procedente de suelta cinegética
 
     Terminamos con pájaros comunes. Esos nunca me fallan.

Tarabilla común (Saxicola rubicola) hembra

Petirrojo (Erithacus rubecula)

Carbonero común (Parus major)

 Nos vemos en el próximo post.

lunes, 18 de marzo de 2024

De pruebas con la Canon SX70: cormoranes moñudos

   La "conjunción de planetas" a la que me refería hace dos semanas ha aumentado y ya podemos hablar de una auténtica tormenta perfecta. Este sábado me enteraba de un asunto muy serio relacionado con un familiar próximo que se suma a otros problemas personales que me están amargando el comienzo de la primavera.

   La fotografía es una buena terapia que siempre me ha ayudado en los momentos difíciles. Ayer domingo salí a dar un paseo por la orilla de la ría con la Canon SX70. Veo las fotos antiguas que tomaba con la Canon SX50, algunas de ellas realmente buenas, y no me explico qué pasa con la SX70, porque no logro el mismo resultado. 

Ánade azulón (Anas platyrhyncos)
Canon SX70 (focal 1365 mm equiv.)  ISO:400   V:1/125    F:6,5

  En parte puede ser porque con tanto cambio de equipo he perdido la precisión que tenía a la hora de editar los RAW de Canon. Otro motivo puede ser que la estabilización haya cambiado, al estar la 70 más pensada para vídeo que para fotografía. Con todo, creo que nunca voy a conseguir con esta compacta la calidad de imagen que me daba la primera de la serie SX (en una época en que sabía mucho menos de fotografía que ahora!).

Andarríos chico (Actitis hypoleucos)
Canon SX70 (focal 720 mm equiv)  ISO:200   V:1/200    F:6,3

Paloma torcaz (Columba palumbus)
Canon SX70 (focal 1365 mm)  ISO:200   V:1/160    F:6,5

Ría de Ferrol desde Maniños (Fene)
Canon SX70 (focal 38 mm equiv)  ISO:100   V:1/250    F:4,5

  A estas alturas del año tampoco hay gran cosa por los muelles de la ría pero al menos se está tranquilo y sólo te cruzas con mariscadoras, pescadores o paisanos paseando. Gente normal

Garcetas comunes (Egretta garzetta)
Canon SX70 (focal 1000 mm)  ISO:200   V:1/160    F:7,1

 La alegría de la mañana fue un grupo de siete cormoranes moñudos de diferentes edades, que descansaban en el embarcadero de Maniños.

Grupo de cormoranes moñudos (Gulosus aristotelis)

  Me acerqué en el coche con sumo cuidado hasta una distancia moderada y pude disfrutar de sus actividades hasta que se cansaron y decidieron volver al agua. Porque no paraban de hacer cosas, como interactuar con sus picos, empujarse para situarse mejor o recoger palitos del muelle, como hacían los jóvenes, supongo que por imitación de los adultos al hacer los nidos. Pero era muy gracioso observar como recogían los palos y se quedaban con ellos en el pico como pensando "¿y ahora qué?". Por desgracia no logré ninguna foto mientras jugaban a los palitos.

Comportamiento social

Canon SX70 (focal 130 mm equiv)  ISO:100   V:1/125    F:6,3

     Diferentes estudios publicados reflejan un declive alarmante de la especie. Por eso debemos aprovechar su presencia en Ferrol mientras todavía anide en islas e islotes próximos a la ría (donde ya deben haber nacido muchos pollos, si la memoria no me falla).

Cormoranes moñudos (Gulosus aristotelis)
Canon SX70 (focal 945 mm equiv)  ISO:200   V:1/160    F:7,1

Grupo completo
Canon SX70 (focal 270 mm equiv)  ISO:200   V:1/200    F:7,1

     Cinco de los cormoranes se metieron en el agua y salí del muelle con el mismo cuidado con el que había entrado para no asustar a las aves que permanecían posadas.

Al agua patos

Y así terminamos por hoy.