Escribenta das neves (Plectrophenax nivalis) na Frouxeira. Por fin!

    Son moitas as especies de aves que nos últimos tempos desapareceron ou se volveron máis escasas no sistema dunar da Frouxeira: Gatafornela (Circus cyaneus), Esmerillón (Falco columbarius), Lagarteiro (Falco tinnunculus), Alcaraván (Burhinus oedicnemus) , Laverca (Alauda arvensis), etc... A Escribenta das neves (Plectrophenax nivalis) é unha destas especies en declive. Así que tiña ganas de facer un post sobre este fermoso paxaro, que parecía fuxir de min desde que teño cámara fotográfica. E onte visitaba a praia precisamente con esta idea.

   Comezo cunha foto curiosa. As pequenas Honkenya peploides (creo) medrando na area semellaban unha imaxe da taiga vista desde o céu. Verdade?

Honkenya peploides nas dunas móbiles

    Ao mediodía (13-15 h.) a presenza da peste é, digamos, soportábel. Non gosto nada deste horario, mais debe ún adaptarse ás circunstancias.

      Na praia había catro surfeiros, tres pescadores de robaliza e dúas persoas con binóculos que non pararon a saudar (tiñan pinta de ser profesores da universidade ou técnicos da Xunta). Unha imaxe amábel e tranquila do que debe ser unha praia protexida, moi diferente da que hai pola mañá, cando está infestada pola peste. Agradecín moito este momento de tranquilidade,  pouco habitual xa nas praias coruñesas.

      As pegadas recentes na area monstraban o percorrido nocturno dun temible cazador: a Lontra (Lutra lutra), que só visita o areal nas horas da noite. Pola contra ten un comportamento tamén diurno na lagoa.

 Pegadas de Lontra (Lutra lutra)

     Algunhas charcas do sistema dunar estaban xa cheas de auga.

 Charcas estacionais no sistema dunar

      Onte tivemos unha breve "tregua" meteorolóxica. Logo de días e días de chuvia, o vento do Sur trouxo temperaturas elevadas e ausencia de precipitacións. Iso provocou unha aparición masiva de Libeliñas, que se contaban por ducias no entorno das charcas.

    Case todas as que identifiquei eran Lavacús de Fonscolombe (Sympetrum fonscolombii). Non perdían o tempo e había numerosas parellas depositando os ovos na auga. O macho (vermello) sostén a femia pola cabeza cuns apéndices que posúe no extremo do abdome mentras ésta deposita os ovos, xa fertilizados, na auga. Todos os zigópteros (cabaliños do demo) manteñen o "támdem" durante a posta, pero non todos os anisópteros o fan. Sympetrum prolonga esta conduta protectora até este momento crítico.

 Lavacús de Fonscolombi (Sympretum fonscolonbei) en plena faena

  Non escollín ben a velocidade (a luz tampouco permitía demasiadas alegrías á bridge) e as fotos saíron algo movidas. Pero era unha escena moi bonita ver a superficie das charcas ateigada de Libélulas, como se non estivesemos a mediados de Novembro.

   Un montón de Gaivotas choronas (Larus ridibundus) patrullaban incansablemente o sistema dunar, facendo manobras estranas no ar. Penso que estaban a capturar precisamente libeliñas ou algún tipo de insecto voador (había moitos dípteros tamén).

     Polo medio xuntáronse tamén dúas cabecinegras (Larus melanocephalus). Xa teño visto este comportamento entomófago noutras gaivotas (Larus michahellis consumindo formigas voadoras na cidade de Ferrol), mais nunca me fixara neste caso das choronas.

     A "Charca das espadanas" está preciosa arestora. Varias Rás verdes (Pelophylax perezi) e Estrozas (Hyla arborea) formaron tímidos coros de canto, aproveitando eses case 20 graus que chegou marcar o termómetro neste agradábel día outonal. Afortunadamente o Caranguexo vermello (Procambarus clarkii) non chegou á Frouxeira, así que as poboacións de anfibios non teñen máis inimigos que os naturais (e o xabalí, por suposto, outro día falamos diso)

   Aaaaai,... qué bon lugar sería éste para facer unha aula da Natureza, con un par de obras mínimas. Canto potencial desaproveitado....(unha das alegacións ao Plano de Conservación que fixen era precisamente sobre isto, pero a miña recomendación non chegou a onde tiña que chegar, polo visto...)

   Na praia, por fin, conseguía fotografar dúas Escribentas das neves (Plectrophenax nivalis)

    Nos anos 80-90 era doado ver bandos de 10, 15 ou até case 30 aves, que invernaban de maneira regular na praia da Frouxeira. Actualmente a súa presenza é moi irregular e escasa, aparecendo exemplares illados ou grupos moi cativos (2-5 aves), cando aparece.

   Esta bonita escribenta é unha das especies que observaba frecuentemente antes de facer fotografía pero que non conquería afotar agora. Así que foi unha observación longamente esperada que me fixo moi feliz (moito máis que a Escribenta Pigmea de Lobadiz)

      Teño a convición de que algunhas especies de aves desapareceron da praia nos últimos anos debido á peste (os cans soltos). No caso da Escribenta das neves quizá a causa sexa de tipo climático, pois está en franco retroceso en todo o país. José Souza tenme falado de grupos moito meirandes nos anos 70/80; de até 50 ou máis exemplares en Baldaio, se non lembro mal. Como din os vellos, daquela os invernos eran invernos...

   Este aparente retroceso da especie, sumado á fermosura do animal, fan esta cita especialmente atractiva para os que xa levamos uns aniños nisto da ornitoloxía. Pero é que ademáis o inverno pasado tiven unha Escribenta das neves invernando nun lugar tan alucinante como é o própio asteleiro de Navantia onde traballo. Sen dúbida que debía ser aquel individuo que vira Pedro Cruzado no peirao de Maniños, que cruzaría a ría desorientado ou perdido dun grupo en migración activa. Ben, pois fun incapaz de afotalo. E era un exemplar inusualmente confiado que víamos case a diario no mesmo lugar, pero cando levaba a cámara ao choio (ás escondidas, pois está proibido) o bicho non aparecía. Foi o post que nunca cheguei a facer.

Escribenta das neves (Plectrophenax nivalis)

   Déixovos coa foto deste fermoso exemplar. Penso que femia, pois ao voar non apreciei demasiado branco nas ás. Aproveitemos mentras dura a súa presenza nas praias ferrolás, onde únicamente aparece por aquí (aínda que na serra da Capelada é común nas súas campas máis elevadas, onde Ricardo Hevia o controla anualmente).

En fin, unha observación que por sí propia xustificou a visita.