O Xistral e o "canibalismo ecolóxico"

   Parafraseando aos de Canibalismo Urbanístico penso que non existe mellor expresión para definir o acontecido neste macizo montañoso lucense e, realmente, na práctica totalidade de Galiza.

   Unha vez rematados os censos, apetece variar a temática; e a Serra do Xistral, enclavada entre os concellos lucenses de Muras, Abadín, Xermade e O Valadouro, pareceume un destino ideal para dar un paseo de domingo:

    Desque finalizamos o traballo de campo para o Atlas de Hérpetos non visitaba o val de Viveiró, formado polo alto Landro. Trátase dunha pequena depresión a uns 600 m snm. rodeada de montañas de baixa altitude (1032 m. o máis alto), que posúe aínda un certo encanto e un clima bastante frío.

Val de Viveiró (Muras)

    Sen embargo, pese aos esforzos dalgúns en mostrar unha imaxe pouco menos que idílica do medio natural galego, a realidade é moi diferente. Se hai vinte anos aquelas paisaxes eran realmente fermosas e gozaban dun grao de conservación bastante aceptábel, a triste realidade é que hoxe o "canibalismo ecolóxico" arrasou amplas zonas do macizo.
  Ún destes elemento destrutores da paisaxe son os eólicos, que medraron sen control amparados polo goberno do PP e as ansias viles de enriquecimento a costa do noso patrimonio natural. Deulles igual que estes parques se montasen sobre turbeiras con especies ameazadas, sobre brañas de gran valor botánico ou sobre pastizais de montaña.

  Hoxe en día non hai un só cordal montañoso do Norte galego que non apresente este panorama desolador dun horizonte infestado de "muíños".

    Os que coñecimos aquela zona hai vinte ou trinta anos xamáis volveremos ver aqueles cumes de aspecto escocés que evocaban mil e unha sensacións de soedade e harmonía coa Natureza, mentras escoitábamos o canto adormecedor das Lavercas, observábamos os movimentos da misteriosa Lagartixa da braña ou notábamos a cercana presenza do Lobo.

    Onde non está a peste dos eólicos, sempre aparecerá unha liña de alta tensión, unha torreta ou outro elemento diferenciador da paisaxe galega. Vaia, esas cousas que non aparecen nos folletos turísticos da Xunta (política de conservación non farán, agora, mentir..... dáselles moi ben)

    Un grupo de motos de enduro e quads aparecían en escea, por se ún non estaba suficientemente deprimido. 

     Como ex-moteiro que fun (tiven unha moto de trail gorda) creo que estes veículos deberían estar proibidos debido ao forte impacto que provocan no medio; tanto a nivel de contaminación (sobre todo acústica) como de erosión do terreo polos neumáticos de tacos que levan e a tracción tan brusca que teñen. Só permitiría o seu uso para tarefas de pastoreo na montaña ou de garda forestal, por exemplo, onde son veículos moi práticos. Pero estas saídas de grupos organizado son un atentado ecolóxico, por moi legais que poidan ser.

   Casualmente aparecía nese momento un carro da Guardia Civil de Tránsito que ía mirar o estado dun porto de montaña e viron en directo como subía toda a tropa polo monte arriba. Pregunteilles e me dixeron que estaban autorizados. Logo na casa mirei por curiosidade o sigpac e non estaban dentro da zona L.I.C.

  Seguimos. Agora vén o pior: "AS FOTOS DO HORROR":

 Eucaliptais na zona occidental do macizo

Repoboacións masivas de Eucalyptus nitens

    Qué imos dicir a estas alturas sobre o Eucalipto? Está todo dito e simplemente podemos repetir, máis unha vez, que é o maior problema ecolóxico deste país actualmente, sen ponto de comparación co resto. Ou polo menos iso é o que penso (aínda recoñecendo a gravidade doutros como o abandono do rural e o urbanismo descontrolado, a destrución de pequenos humidais, a invasión de especies alóctonas, etc..)

  Agora vamos co positivo. Que o hai e moito aínda.

     Durante o inverno as granxas das zonas baixas soen ser lugares de fácil observación de aves. E iso tentei, aínda que un inesperado chaparrón de auga-neve me dificultou a tarefa.

          Dous tordos charlos aguantaban o frío estoicamente:

    A estoutro puiden afotalo algo mellor. Pero non son bichos confiados, non.

Tordo charlo (Turdus viscivorus)

     Na ladeira sul do monte Xistral existe un interesante bosqueciño de Acivros (Ilex aquifolium), con exemplares de bon porte, que visitaba ás veces nos anos noventa. Hei de facerlle unha visita na Primavera.

Bosque relítico de Acivro (Ilex aquifolium)

   Nos vales dos ríos Landro e (sobretodo) Eume  quedan aínda restos de "fragas", o noso bosque caducifolio autóctone dominado aquí por Quercus robur/Betula pubescens.

Carballeira no alto Eume (zona de A Balsa)

Mosaico agropecuario ben conservado en Irixoa (Muras)

Fragas na cabeceira do río Eume (Vilalba/Muras)

      Despídome coa mirada perdida deste Paporrubio, que semella estar preguntándose: "¿por qué sodes así humanos?"

  Pois non cho sei, benquerido Paporrubio. Pero somos así.