Seguidores e seguidoras

lunes, 28 de septiembre de 2020

Censo de acuáticas en Ortigueira y más cosas

  El verano ha sido breve y el otoño ya está aquí. Si a finales de Agosto caían los primeros copos de nieve en las cumbres más altas de Ancares y Trevinca esta mañana se han registrado las primeras heladas, con 0º C en Vilalba y -2º C en Calvos de Randín (la estación más fría de Galiza). Tras un sábado de lluvia persistente ayer aprovechaba la mejoría del tiempo para volver a la ría de Ortigueira.

Ensenada de Ladrido

   Será en Noviembre cuando la ría se llene de aves. Por ahora mantiene unas cifras modestas (nuestras rías son principalmente humedales de invernada, con pasos poco notorios). Vamos con el censo completo realizado entre las 8,45 y las 16,30 h:

  • 2 Zampullines chicos (Tachybaptus ruficollis)
  • 15 Espátulas comunes (Platalea leucorodia)
  • 40 Garcetas comunes (Egretta garzetta)
  • 22 Garzas reales (Ardea cinerea)
  • 4 Garcetas grandes (Ardea alba)
  • 29 Cormoranes grandes (Phalacrocorax carbo)
  • 4 Cormoranes moñudos (Phalacrocorax aristotelis)
  • 11 Silbones europeos (Mareca penelope)
  • 337 Azulones (Anas platyrhynchos)
  • 47 Ánades rabudos (Anas acuta)
  • 21 Cercetas comunes (Anas crecca)
  • 5 Cucharas comunes (Spatula clypeata)
  • 1 Águila pescadora (Pandion haliaetus)

Espátulas (Platalea leucorodia) en el reposadero de pleamar

Silbones europeos (Mareca penelope) en Mera

  • 178 Ostreros euroasiáticos (Haematopus ostralegus)
  • 406 Zarapitos reales (Numenius arquata)
  • 122 Zarapitos trinadores (Numenius phaeopus)
  • 17 Agujas colinegras (Limosa limosa)
  • 52 Agujas colipintas (Limosa lapponica)
  • 85 Archibebes claros (Tringa nebularia)
  • 68 Archibebes comunes (Tringa totanus)
  • 5 Andarríos chicos (Actitis hypoleucos)
  • 8 Correlimos tridáctilos (Calidris alba)
  • 50 Correlimos comunes (Calidris alpina)
  • 36 Correlimos gordos (Calidris canutus)
  • 1 Vuelvepiedras (Arenaria interpres)

Ostreros euroasiáticos (Haematopus ostralegus)

Zarapitos reales (Numenius arquata)

Archibebes comunes (Tringa totanus) y correlimos comunes (Calidris alpina)


Archibebe común (Tringa totanus)
Nikon B700 focal 550 mm  ISO:250   V:1/100   F:5,6

Archibebe común (Tringa totanus)
Nikon B700 focal 1320 mm  ISO:100   V:1/160   F:7,1

  • 3 Gaviotas cabecinegras (Larus melanocephalus, voy a seguir la taxonomía SEO, Inés)
  • 93 Gaviotas reidoras (Chroicocephalus ridibundus)
  • 202 Gaviotas patiamarillas (Larus michahellis). No visité Cariño ni Espasante
  • 193 Gaviotas sombrías (Larus fuscus)
  • 15 Gaviones atlánticos (Larus marinus)
  • 5 Charranes patinegros (Thalasseus sandvicensis)
  • 5 Martines pescadores (Alcedo atthis)

Marismas de San Claudio

Punta de O Cavalar desde Sismundi

     Otras cosas observadas además de aves acuáticas:
  • Varias tarabillas norteñas (Saxicola rubetra) en los prados de San Claudio
  • 2 Collalbas grises (Oenanthe oenanthe) acompañando a las tarabillas

Collalba (Oenenthe oenanthe, primer plano) y tarabilla norteña (Saxicola rubetra, fondo)

  • 3 Nutrias paleárticas (Lutra lutra). Basta que quieras enseñárselas a alguien que no aparecen y después las encuentras en la sopa. 

Nutrias (Lutra lutra) alimentándose en la desembocadura del Mera

Nutria (Lutra lutra) corriendo por el intermareal de San Claudio

  • Una rana bermeja ibérica (Rana parvipalmata) activa en Cuíña. Se nota que está empezando el celo, por sus tonos ligeramente azulados y ese característico aspecto gelatinoso que empezaba a notarse en este macho. Dentro de unos días empezarán las primeras puestas, ya que esta especie eurosiberiana no hiberna en Galiza y se reproduce precisamente durante la estación fría.

Rana bermeja ibérica (Rana parvipalmata) macho
Nikon B700 focal 105 mm  ISO:1250   V:1/125   F:4,8

  • Una docena de lagartijas cantábricas (Iberolacerta monticola) activas en una casa en ruinas de Cuíña. La mitad de ellas eran juveniles, algunos nacidos este verano. Es característica de las crías de esta especie el color verde azulado de su cola.

Lagartija cantábrica (Iberolacerta monticola) juvenil

  Este endemismo ibérico, recientemente segregado en varias especies, es muy abundante en el extremo norte gallego. Por aquí no sólo habita zonas de montaña o forestales; también ocupa el nicho ecológico de las lagartijas del género Podarcis, esto es, medios antropógenos como muros o edificios.  En estos hábitats suele ser dominante, desplazando a la lagartija de Bocage (Podarcis bocagei).

Lagartija cantábrica (Iberolacerta monticola), macho
Nikon B700 focal 1200 mm  ISO:100   V:1/400   F:7,6

Y con este reptil, tan representativo de la comarca de Ferrol-Ortegal, nos despedimos por hoy. Espero que os haya gustado la entrada.

11 comentarios:

  1. Vaya fotazas de archibebes comunes,ese sitio no lo se yo,una pena no poder haber ido ya sabes tenía un compromiso.

    ResponderEliminar
  2. Completo, si señor. Gran traballo. E moi ben ilustrado.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Obrigado, Álvaro. Por certo, coñeces a dúas señoras maiores que van alí e gostan de aplaudir a propósito para espantar os biluricos? Polo visto fano sempre (dixéronmo elas mesmas!). Pola pinta urbanita e pola fala semellaban de fóra. As fulanas fixérono xusto cando eu estaba tentando contalos ben. Déronme ganas de matalas...

      Eliminar
    2. Pois nin idea. Estando eu por alí nunca vin tal cousa. Nin a oira ata agora. Preguntarei aos habituais a ver se saben algo das tipas.

      Eliminar
    3. Andaban a meiodía por aló (aí polas tres ou catro da tarde).

      Eliminar
  3. Como sempre, extraordinario traballo. Enhorabuena e moitísimas grazas por tanto entusiasmo e esforzo, e por compartir así de BEN os resultados. A ver para cuando unha análise de tantos anos de contar e contar! :)

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Moitas grazas, Toñete. Non sería mala idea elaborar un traballo sobre a base de tantos datos, pero eu non vallo para iso, sinceramente (aínda que moitos dos meus censos están incluidos nas estatísticas que a SGHN publica regularmente nos Braña).
      Sempre pensei que hai tres tendencias que dominan a alma dun naturalista: a activista/conservacionista, a científica/investigadora e a divulgadora/literaria. Coma Curt ou ti mesmo, eu gosto de escribir, divulgando e tentando emocionar ao lector. Nunca sería un bon científico porque non teño paciencia para o que eles fan. A pesares de que son un censador patolóxico sempre prefiro a palabra ao número.
      Apertas e grazas pola visita.

      Eliminar
  4. Que bo post Xabi, mui bem ilustrado e com muita "chicha". Oe, estás a notar declínios importantes nas populaçons de anfibios e réptiles na zona norte galega? Eu tenho muitas menos jornadas de campo nessa área, pero lembro há 12-14 anos de ver "mais herpeto" lá do que agora... É certa a minha impresom? Apertas, Damián

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Os ofídios desde logo que baixárom moito. Aqui por"Mordor" nunca houvo umha densidade espectacular mas agora custa bem caro atopar unha cobra/víbora viva. Estou convencido que a morte por atropelo é umha das causas principais deste declínio. As rás vermelhas tamém diminuírom por Ferrolterra. Neste caso imagino que principalmente pola transformaçom do seu hábitat (prados, brañas básicamente). Tamém se perdérom moitas poças ricas em pintafontes desde a época em que eu era neno. Pero devemos pensar que moitas destas poças eram artificiais, produto de desmontes por obras. Ao criar-se as charcas por obras de desmonte ou bem ao formar-se de maneira natural em terreos higromorfos estabelecérom-se as povoaçons de tritoms. Em quanto houvo recheios e demáis, desaparecérom as charcas e com elas os anfíbios. Na Solaina (Narom) e na Gándara (Ferrol/Narom) havia umha grande cantidade de poças extraordinariamente rica en anfíbios nos anos oitenta. Hoje A Solaina está cuberta de edifícios e A Gándara de naves industriais. Algo semellante acontecéu no val do Sil em Valdeorras. As charcas que havia no actual polígono industrial do Barco devérom ser úm dos melhores lugares de Galiza para hérpetos, com Pelobates ou Sapoconcho. Que che conte Galán...

      Eliminar
  5. Que panorama... E intuo que vai a pior, ante o desleixo administrativo. Em fim... Gracinhas! Damian

    ResponderEliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos