Al noroeste de la ciudad de Ferrol se asoma el Cabo Prior, punto caliente para la observación de aves marinas en migración, visitado regularmente durante el programa RAM.
Cabo Prior (Ferrol)
Islotes de Os Cabalos
Cormoranes grandes (Phalacrocorax carbo)
El 6 de Febrero Miguel Fernández fotografiaba una gaviota hiperbórea (Larus hyperboreus), pero este domingo yo sólo encontré un gavión atlántico (Larus marinus), quien sabe si nacido aquí pues ha criado en Ferrol y probablemente lo haya intentado en algún otro punto de la zona.
Gaviota hiperbórea (Larus hyperboreus)
Foto: Miguel Fernández (06/02/2021)
Gavión atlántico (Larus marinus) joven
Pero el protagonista indiscutible de Cabo Prior es el cormorán moñudo (Phalacrocorax aristotelis), que cuenta con una de las colonias más importantes de la costa N gallega.
Colonia de cormorán moñudo
Según mis datos subidos a ebird, el 19/03/1990 observaba un mínimo de 10 nidos activos más uno en construcción y el 26/02/1992 eran 14-15 los nidos activos. Aunque este domingo no llevaba telescopio pude ver 12 nidos ocupados o en construcción y repasando las fotos en casa parece incluso que había algunos más.
En cualquier caso la colonia se mantiene bastante bien con respecto a mis primeras visitas, algo muy importante teniendo en cuenta que la especie experimenta un fuerte declive en casi toda Galiza.
La actividad reprodutora está a tope en Febrero y a este macho le daba un ataque de pasión:
Cormorán moñudo marcando paquete
Una pareja se apareaba en el nido (pena de luz y distancia).
Pareja de cormoranes moñudos (Phalacrocorax aristotelis)
El objetivo prioritario de mi visita era fotografiar un cormorán marcado e identificar la anilla. Tras un rato de búsqueda lo encontré.
Este ejemplar, Azul TK, fue marcado como pollo en los islotes de San Pedro (A Coruña) por Alvaro Barros y Sergio París en Mayo de 2017. Por lo visto aquella colonia fue arrasada por el zorro (Vulpes vulpes) y desde entonces todos los intentos de cría han fracasado (Álvaro Barros, com. personal). Sergio me ha pasado dos fotos muy simpáticas de Azul TJ, el hermano de TK.
Pollo de cormorán moñudo (Phalacorcorax aristotelis) de 40 días aprox.
Azul TJ, hermano de Azul TK
Foto: Sergio París (Illas de San Pedro, A Coruña)
Ya adulto, tras cortejar a toda cuanta "cormorana" había por allí - cuentan las crónicas - Azul TK hizo las maletas y decidió venirse para Ferrol.
Azul TK, portando rama para nido
Precisamente mientras lo observaba Azul TK recogió una ramita y fue corriendo hasta el nido, donde le esperaba su pareja. Espero poder afotarlos mejor más adelante.
Azul TK en el nido (derecha de la imagen)
Azul TK y parienta
Ahora que ya sabemos dónde está criando habrá que hacerle seguimiento, coronavirus mediante.
Cormorán moñudo (Phalacrocorax aristotelis) joven
Islote de Os Cabalos desde la costa
Es una suerte tener este lugar dentro del límite municipal, desde luego.
Moi chula a entrada, Xabi. E moi chulos os illotes e estas colonias nesta época do ano. É bo ver que aos corvos mariños do Golfo Ártabro e Ferrolterra non lles vai tan mal como noutros lugares, ao igual que a TK. Dos dez polos que se anelaron aquel ano aínda andan uns cantos por aí, e este semella que é o máis viaxeiro e ven a reforzar a hipótese de que o Golfo Ártabro "exporta" corvos mariños.
ResponderEliminarApertas!
Grazas, Sergio. Por certo, agora que a repasei o texto de novo aproveitei para cambiar "en toda Galiza" por "casi toda" (sei que por Dexo tamén lles vai bastante ben).
EliminarPois prestan as fotos pola documentación de que as cousas van razoablemente ben nesta colonia.
ResponderEliminarE acabo de reparar no das malvas, que mira que teño estado cós prismáticos nese tramo de costa e nunca me fixara que as hai nos Cabalos (como en moitas outras colonias,imaxino que pola hiperfertilización)
Pois non é meu campo o da botánica pero supoño que terá que ver con iso.Aí desde logo non lle falta "abono". Se te fixas nas fotos, a parte máis vexetada é unha ladeira inclinada cara o S-SE, con boa insolación e abrigada da ondaxe e do salseiro, que evidentemente sacude duro polo outro lado.
EliminarInteresante entrada Xabier, presta moito ver un dos "nosos" corvos coruñeses colonizando novos territorios. Se deras visto se consegue criar con éxito xa sería a temperá!
ResponderEliminarPor certo, até onde eu sei esas plantas que semellan malvas son Lavatera arborea, a malva nunca acada eses portes.
Gracias polo posto, boas fotos, saúdos!
Se as normas de confinamento non o impeden conta con iso (axudaría que me désedes unhas indicacións sobre tempo de incubación).
EliminarCon respeito ás prantas, a min xa me parecían Lavatera arborea tamén, pola folla grande "tipo parra". Pero aínda que non pertence ao xénero "Malva" entendo que tamén forma parte da familia das malváceas. Alomenos no libro de Xosé Ramón García inclúese dentro desa familia. Portanto poderíamos considerala "unha malva", non si?
PD: Vaia por diante que non teño nin papa disto, hehe. Foi logo do comentario de Eloi que consultei a guía.
Malva arbórea...soa ben, cómprocho jeje
ResponderEliminarMoi boa entrada Xabi, das que se aprende e obriga a comentar. É un sitio o que deberíamos ir máis, anque só fora a estar tranquilos.
ResponderEliminarVou por orde do que dís,
- O Cabo Prior, non o considero un “Punto caliente”, nin siquera un cabo “agradecido”. Imos alí pensó que dende o 2.006. As aves adoitan pasar moi lonxe e non é dos sitios onde saen números máis grandes. As veces pensó que incluso Punta Frouxeira é mellor. Aínda así é o noso Cabo, a alí seguiremos indo os primeiros sábados de cada mes.
- ¿Trinta anos?, ¡Non tés perdón!
- Nos Cabalos aniñan Gaivotas patiamarelas, sí, pero eu diría que “aínda”. Cada vez menos, non sei se o pasado aniñarían 2 ou 3 parellas. O baixón foi brutal. A ver este ano.
- Xógome o telescopio a que non aniñou o Gaivotón alí. Sempre hai algún, incluso adulto, pero ao chegar a época de cría desaparecen. Alí non poden agocharse. En Gabeiras pensó que tampouco pero de alí sempre saes coa sensación de que se poden escapar moitas cousas ao ollar dende terra.
- De acordó en que o protagonista é o Cormorán moñudo, pero…¿criará o Paíño?. Non sei onde lín que confirmaban a cría hai anos. Tamén é certo que logo alguén o poñía en dúbida. ¿Sabedes algo diso? Non lembro onde o mirei. O protagonismo podería ser compartido. Álvaro, Sergio, ¿tedes pensado desembarcar alí?
- Respecto ao ben que llevai ao Moñudo discrepo. Non sei os datos que podan ter Álvaro ou Sergio. Falando de memoria, hai 5 ou 6 anos contamos 23 niños. Foi diminuindo o número tódolos anos ata que o ano pasado contou Miguel Cal 11. Que este ano “aguante” ou suba algo tampouco é para tirar moitos foguetes. Como anécdota comentar que alí un ano vín unha cópula a primeiros de Novembro.
Haberá que facer máis esforzo este ano, a ver cómo lle vai ao anelado.
- ¿Raposos nas Illas de San Pedro? Van e veñen nadando ou xa viven alí, ¿cómo carallo é iso?
E comentando estas cousas é cando me arrepento de non anotar nada case nunca. ¡Son un desastre de carallo!
Noraboa outra vez pola entrada Xabi,
Apertas a todos
Paco Girón
Olá, Paco. Resposto ponto por ponto.
Eliminar- Pois eu penso que si ten potencial para mariñas en paso, aínda que os censos non o reflictan ben. Quizá o erro está no lugar desde o que se fai o control. O día que baixei polas escaleiras flipei coa frecuencia de mascatos e pardelas.
- Vinte nove.
- Das patimarelas non podo opinar, pero imaxino onde están todas agora.
- Cando falo do gaivotón como posíbel reprodutor refírome a algún ponto da contorna, non aos Cabalos propiamente. Hai moita costa e moito penedo do noso Señor, Paco.
- Sobre o paíño xa teño falado tanto en Galiciaves como no propio blogue. En ebird están subidas xa unha serie de citas en período reprodutor. Son aves observadas desde o meu "local patch" de Ponta Frouxeira, pero que se movían moito en dirección SW, cara Meirás/Prior. A maiores desa referencia nos Cabalos de Fdez. de la Cigoña eu non descartaría que criasen no illote este grande que hai baixo Campelo. Pero quén demo vai alí mirar abaixo? Non era mala idea contratar un pescador de robaliza para que nos controlase aquilo, haha...
- Eu dei os datos que saquei en 1990 e 1992, comparándoos cos de esta semana. E pode concluirse, tal como escribín no post, que se mantén máis ou menos igual desde entón. Descoñezo o período intermedio, no que puido haber picos e baixadas poboacionais. De todas formas xa aporta Álvaro máis información.
- Dos raposos xa resposta Álvaro.
O de non anotar no cuaderno si que é unha mágoa. A cantidade de información que terás perdido cos anos que levas saíndo ao campo...
Grazas.
Ola, contesto por partes ás preguntas de Paco Girón. O paiño foi descuberto criando nos Cabalos por Estanislao Fernández de la Cigoña a comezos dos noventa, que eu saiba ninguén volveu revisar o lugar pero eu non teño motivos para dubidar da cita deste home. Así de memoria, desde finais dos noventa as parellas de cristado andan arredor da quincena, uns anos algunhas máis e outras menos, pero esta é unha variabilidade típica da especie, habería que coller un arco xeográfico para ver se lles vai ben ou non e o certo é que a nivel do Golfo Artabro vailles ben. Por último, San Pedro malamente ten comida todo o ano para un raposo, o máis probable é que pasara/n desde terra (con maré baixa viva é cuestión de nadar uns poucos metros).
ResponderEliminarEspero ter aclarado algo
Ola Xabi, agradecido de que publicaras a foto da L. hyperboreus, eu non teño blog nin publico imaxes, así que gusta ver unha foto publicada. Non che cobro o copyright por ser a primeira, jeje.
ResponderEliminarA ver se coincidimos por alí algún día, eu vou con certa frecuencia.
Unha aperta e parabéns pola entrada.
Eu son como a pega, Miguel. Apaño todo canto encontro, hehe...
EliminarPD: A próxima vez que vaia avísote.
Moi chula a entrada Xabi! Moito teño mirado eu a TK... Paseilles todos os meus rexistros a Álvaro e Sergio, os seus "outros papás". Era un caso, este corvo. Tiña moitas ganas de xuntarse a toda fémia que lle pasaba por diante. Moitísimas! Non paraba. Pero, ao contrario que outros da súa xeración das illas de San pedro, nunca vin que tivera o menor éxito. Non lle prestaban a menor atención. Nin un mínimo flirteo. Outras veces achegábase a curiosear en niños alleos, e un picotazo enviáballe voando espantado cara ao mar. Pobriño! Seica por iso marchou á emigración... :) Que ben que atopara moza ahí!! Este inverno anda aquí, nas illas de San Pedro (procuro ir semanalmente) un da súa especie marcado nas illas Pantorgas (Asturias) por David Álvarez. E houbo un gaivotón seguido (dous a primeira parte do inverno) no mesmo lugar no que aniñaron en 2020 (chocaron ovos, pero abandoaron), ata hai pouco xogando con paus... Pero aparentemente sen parella. Seguirei atento. Aperta!!
ResponderEliminarAsí que "atopou o amor" en Ferrol, haha. Alégrome. Se a cousa funciona ireivos informando. Igual aínda tes unha historia para contar nalgún dos teus libros.
EliminarApertas e grazas pola visita, Toñete.
PD: Lembro o tema deses gaivotóns vosos. Os de Ferrol pouco máis lonxe chegaron, a verdade (polos si pero falaecidos moi novos, como recordarás).