Seguidores e seguidoras

sábado, 13 de febrero de 2021

Unas lagartijas muy especiales

  En 2019 encontraba otra población de Lagartijas de Bocage (Podarcis bocagei) con numerosos ejemplares de la forma concolor (pincha). Digo "otra" porque dos años antes Manu Arzúa descubría la primera población, cerca de allí. Se trata de una variante cromática muy rara, en que los ejemplares carecen de pigmentación negra, mostrando un diseño liso.

Lagartija de Bocage (Podarcis bocagei) forma concolor, macho

   Ayer al mediodía aproveché una pequeña tregua de sol para cercarme al muro donde viven mis concolor. Habían pasado la desbrozadora hace poco pero las lagartijas seguían allí. El lugar dista 400 m del casco urbano.


  Hembras y jóvenes poseen un tono más pardo rojizo que los ejemplares nominales. No termino de acostumbrarme a verlos. Realmente parecen "otra cosa" cuando pasan rápido.

Juvenil de Podarcis bocagei concolor

  Sorprende la abundancia de esta forma, que es claramente dominante, especialmente entre los ejemplares más grandes (quizá los juveniles tengan los rasgos menos marcados). A ver si en Primavera puedo hacer algún censo más serio.

Lagartija de Bocage, forma concolor, macho

     Y a 700 m. al este se encuentra otro sitio interesante:


 En esta cuneta hallábamos hace un año la única población conocida de Iberolacerta monticola traslocadas (por transporte ferroviario muy probablemente). Lo contaba en este post. Pero llegó el coronavirus y el concello se puso a desinfectar carreteras o cunetas. Y entonces aquella población de monticola desapareció junto a las bocagei con las que convivían. Pero ayer encontraba 9 lagartijas de Bocage asoleándose en la cuneta.

Lagartija de bocage (Podarcis bocagei)

  En mi opinión deberían cambiarle el nombre vulgar en español y llamarla directamente "lagartija gallega", por muchos motivos. Sin duda es aquí donde este saurio parece encontrar los hábitats y condiciones climáticas más favorables para la especie, siendo abundante en casi todo el país.

Troncos de eucalipto cortados ocupados por las bocagei

  Lamentablemente no hemos encontrado ninguna Iberolacerta monticola este año (José Ramón Castro también está haciendo seguimiento). Tengo en mente solicitar permiso para investigar las instalaciones de Renfe/Feve pues creo que es muy posible que haya más monticola allí dentro.

Estación del tren de Ferrol

  Al menos las bocagei han vuelto, nueve meses después de su misteriosa desaparición (que achaco a algún producto desinfectante, a mayores del desbroce).

Lagartija de Bocage (Podarcis bocagei) coloración normal.

   Y eso que no les faltan enemigos. Uno de los peores son los gatos domésticos, auténticos aniquiladores de la vida salvaje. 


 Ya hay muchos estudios que demuestran lo que todos sabíamos: su presencia es incompatible con la conservación, sin más. Controlarlos es imposible; la única solución es evitar su presencia en el medio reduciendo su número por medio de la castración y el sacrificio. Toda mascota suelta en el medio es una amenaza para la vida. Y no lo digo yo sino las evidencias científicas (2). 

Lagartos verdinegros capturados por gato (foto: Pedro Galán) (1)

 Esperemos que estas lagartijas ferrolanas tan especiales puedan sobrevivir a esa amenaza permanente que suponen los gatos domésticos, como han resistido los desbroces o los atropellos.

(1) "Depredación de gato doméstico sobre reptiles". Pedro Galán, 2013. Departamento de bioloxía animal, vexetal e ecoloxía. Facultade de Ciencias. Universidade da Coruña pgalan@udc.es

(2) Perros amenazan la población de chorlitejos

5 comentarios:

  1. Boas Xabi,
    Esta poboación é sorprendente. A ver se a pandemia deixa facer un bo seguimento destas poboacións. Imos falándoo.
    Unha aperta,
    Martiño

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Imos. Eu comezarei os controis por Marzo, coronavirus mediante. Por aquilo de que xa teñan coloración nupcial.
      PD: Rebuscando en Internete atopei un enlace de Pedro con todas as súas publicacións, moitas disponíbeis en pdf para descárrega. Xa baixei algunha.

      Eliminar
    2. Si, aí hai están a maioría de Pedro pero non están as máis recentes (polo menos non estaban a última vez que revisei) e faltan algúns pdfs dalgún artigo ou están mal os enlaces. O ano pasado montamos a Biblioteca Herpetolóxica Galega un grupiño de frikis:
      https://mcohyla.github.io/bhgalega/
      Hai unhas 400 referencias, moitas delas cos pdfs dispoñibles.
      Apertas,
      Martiño

      Eliminar
  2. Moi intersante, parabéns polo trabalho! A desfeita causada por esas "desinfecciois" ao comezo da pandemia deveria ter responsabilidades penais, ao meu parecer.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Home, haveria que ver-se tamém nessa situaçom (coma governos locais ou nacionais refiro-me). Nom deveu ser doado ter que actuar diante dun problema tam gordo e tam desconhecido. Bastante menos justificaçom tenhem as "limpeças" com glifosfato, quiçá. E por desgraça som mais habituais.
      Graças por comentar.

      Eliminar

Para comentar es necesario identificarse con nombre y apellidos