Nos últimos meses cheguei a pensar que a presión mascotista diminuíra no "espazo protexido" da Frouseira. Iluso de min.... Hoxe, en 45 minutos que botei alí, pasaron un caniche, un pastor escocés, un pastor alemán e un rotweiller, todos soltos e facendo o que lles daba a gana en plena época de cría do lavanco real (varias parellas aniñan nas inmediacións do propio paseo e os primeiros pitos están a piques de saír se é que non saíron xa).
O pastor alemán achegouse a min case tocándome cando gardaba o trípode no maleteiro do coche mentras o seu dono escoitaba música no iphone e non facía amago sequera de chamalo. O pastor escocés corría cen metros diante do seu propietario asustando canta ave había no borde da lagoa (métese na auga moitas veces). Co delincuente do rotweiller tiven a osadía de falar. Textualmente a nosa conversa foi así:
(Eu): "Qué, sen correa nin bozal, non"?
(Resposta): "El bozal no es obligatorio (mentira). La correa sí".
Despois deu volta con medio sorriso e continuou como se nada. Polo menos non me ameazou con darme unha hostia, todo un logro nesta ditadura que vivimos. O máis grave é que moitos deles pasan todos os días á mesma hora co can ceibo. O cual evidencia complicidade por parte de Policía Local, Guardia Civil e Axentes da Xunta que patrullan a diario polo paseo. Claro que se logo os propios "colegas" paxareiros van co seu can solto por espazos naturais como Valdoviño, Cecebre ou Ortigueira incumprindo eles mesmos a lei, pois apaga e vámonos.
En fin, de verdade que non tiña pensado falar máis deste tema. Sobretodo porque nestes momentos de forte depresión o que menos necesito son discusións ou anoxarme. Precisamente por ese motivo deixarei de ir pola lagoa unha temporada excepto momentos moi pontuais (e en horario de mediodía). Eu saio ao campo para me relaxar. E agora imos coa entrada.
ENTRADA:
Históricamente marzo era o mes no que comezaba a pasaxe migratoria na Frouseira, con algunhas acuáticas moi habituais nestas datas: cerceta albela (Spatula querquedula), pato rabilongo (Anas acuta), píllara pequena (Thinornis dubius), fuselo de rabo negro (Limosa limosa), bilurico común (Tringa totanus) ou combatente (Calidris pugnax). Non é que fosen todas elas anuais pero era raro o mes de marzo en que non aparecían varias destas especies. Sen embargo neste 2025 non vin ningunha aínda nin atopei citas doutros observadores.
Esta mañá levei a P950 por aquilo de darlle uso tamén.
Fixen un censo completo da lagoa que dou a continuación:
- 14 Patos cincentos (Mareca strepera). A lagoa estaba baleirando logo dunha forte preamar de madrugada, así que moitas anatídeas ficaban aínda en áreas de canaval
- 85 Lavancos reais (Anas platyrhynchos). 56 machos e 29 femias, todas acompañadas pola súa parella. O resto de machos espallados individualmente pola lagoa sen formar grupos patentes agás ún de 5 exemplares que perseguían en vóo a unha femia sobre a xunqueira
- 61 Cercetas eurasiáticas (Anas crecca)
- 18 Gaivotas choronas (Chroicocephalus ridibundus)
- Gaivotas grandes comúns (Larus michahellis/fuscus). Poucas deceas
- 1-2 Mergulletes comúns (Tachybaptus ruficollis). Hai máis. Non me parei con eles. Como xa dixen a lagoa estivera moi chea de madrugada e cando pasa iso métense no canaval
- Uns 10 corvos mariños grandes (Phalacrocorax carbo)
- 18 Cullereiros comúns (Platalea leucorodia)
- 2 Garzas brancas pequenas (Egretta garzetta)
- Varias garzas reais (Ardea cinerea)
- 1 Tartaraña das xunqueiras (Circus aeruginosus). Por certo, veño de ler en ebird (preme) unha interesantísima cita de Pablo Vázquez, Ángel Couce e Raquel Iglesias na que falan de dúas femias carrexando material para construción de niño na lagoa de Caque (Lugo). Quizá "unha" delas fose un macho subadulto pero en calquer caso unha observación extraordinaria. Eu desde logo non coñezo casos de reprodución de aeruginosus na metade norte galega en tempos recentes. Parabéns, rapaces!
Saudos Xabi
ResponderEliminarnon había fochas? por aquí tamén desapareceron, para ver algunha tiven que ir á Bodeira onde so había 3. Dunhas 40 invernantes nas barreiras de Sanxenxo, hai semanas que non vexo ningunha. Igual foron para sur que este ano teñen auga. Comentáronme que Doñana está como hai 20 anos, nin se ven os camiños con tanta auga.
Apertas
Boa pregunta, Emilio.
EliminarÉ a primeira vez desde que controlo a lagoa (anos 1986-87) en que non observo nin ún só exemplar nesta época do ano. En febreiro-marzo sempre marchaban a maioría dos invernantes pero sempre quedaban un mínimo de 4-6 exemplares que mesmo chegaban a criar en anos favorábeis. Sen embargo este ano "desapareceron" todas moito antes do normal. Logo da túa consulta acabo de revisar as miñas listas en ebird e a última observación que subín foi de 52 ex o 4 de xaneiro! Fixen algunha visita posterior en que non anotei nada e que probablemente incluía galo de auga pero é extraordinario que desde o 5/01/2025 non teña subido citas de Fulica.
PD: o de Doñana (ou mesmo Villafáfila, que está petada de galos de auga) pode ter moito que ver, desde logo. Desas cousas sabedes moito máis os aneladores.
Buenas Xabi. Sí, la verdad que fue cuanto menos curioso lo de los laguneros. En principio me extraño porque no tenía constancia de que criasen en Galicia la verdad, pero los estuvimos observando como una hora o más y estuvieron por la misma zona del carrizal patrullando y aterrizando repetidamente y llevando varios palos y ramas. Echaron incluso a un ratonero que andaba por allí. Uno de los ejemplares era un morfo de hembra clásico, pero el otro aunque también tenía las marcas en las hombreras y cabeza, en vez de un dorado leonado
ResponderEliminareran casi blancas, el primero que veo así desde luego (muy bonito por cierto). Raquel sacó alguna foto del ejemplar, aunque estaba algo lejos (mañana las subirá a la lista). Seguramente sea lo que comentas y sea un macho subadulto o de estos machos que tienen morfos de hembras, quien sabe.
Olá, Ángel.
EliminarA tartaraña das xunqueiras é unha especie certamente rara coma reprodutora no noso país. Debeu ser máis común antes das desecacións de Antela, Cospeito e outros humidais, pero desde entón podemos considerala coma moi escasa.
Nas últimas catro décadas só coñezo a súa reprodución confirmada ou probable en dúas localiades: a lagoa de Vixán (P.N. Corrubedo) e a desembocadura do Ulla. Así de memoria penso que hai citas sospeitosas tamén no estuario do Miño, onde ten hábitat dabondo. Mais esta cita vosa en 2025 na Terra Chá, de confirmarse, suporá un auténtico bombazo. Cos anos darédevos conta da importancia desta observación. De novo, parabéns aos tres.
Por certo, Ángel, en caque non hai "carrizal" (Phragmites communis). Son básicamente masas de espadana (Typha spp) e xuncos diversos (Juncus/Schoenoplectus/Carex, etc). Técnicamente falando debéramos dicir "xunqueira" ou "cinturón de macrófitos". Mestre Souza, corrixa se procede.
EliminarYo.de.las.veces que vi pasar.municipal,guarda forestal o guardia civil,nadie les dice nada a los dueños con perros sueltos sin correa y si pasan por allí.Las veces que los vi los ciento con los dedos de las manos y me sobran dedos,debería estar unos agentes permanentes ,recorriendo la laguna,las dunas y las playas ahora es época de cría del Chorlitejo patinegro pero no pasa nada.
ResponderEliminarSaudos
ResponderEliminareu xa vin ós laguneros criando en Salcidos A Guarda hai uns anos. Xa se comentara no foro de galiciaves que o ano pasado criaran na Onza e algún lugar mais, parece que este ano xa andan por Ons. Na xunqueira do Umia anda agora unha parella, estaremos atentos, en Dodro tamén.
apertas
Onza, certo! Sempre esquezo ese sitio, por ser un lugar tan peculiar. Do estuario do Miño falaba de memoria pero xa vexo que mo confirmas. Ollo, hai un rato acabo de ver unha cita de tartaraña aportando material para o niño tamén na lagoa de Cospeito (David Calleja). Está claro que a sp están en expansión por aquí. Pois a ver se "contaxia" aos outros Circus, carallo...
Eliminar